Performatyczność polityki („Dance Floor” nr 0001/2022)  

Performatyczność polityki („Dance Floor” nr 0001/2022)  

Jestem po lekturze pierwszego numeru „Dance Floor” mikromagazynu sztuk performatywnych, który został przygotowany w wersji cyfrowej przez tancerza i performera Łukasz Wójcickiego. Całość tego 10-stronnicowego wydawnictwa (premiera: 4 stycznia 2022 r.) poświęcona została choreografii społecznej, a prezentuje – w urozmaicony sposób – projekty i metody pracy siedmiu artystek. Są to Ramona Nagabczyńska, Katarzyna Stefanowicz, Bazhena Shamovich, Zuzanna Hertzberg, Bożna Wydrowska, Tatiana Cholewa i Anka Herbut.

Łukasz Wójcicki we wstępniaku pisze, że ma zamiar w tym projekcie przybliżać sztuki performatywne w kontekstach społeczno-politycznych, politykę w działaniach performatywnych czy performance w działaniach politycznych. I w rzeczy samej tak jest, jego mikromagazyn prezentując poszczególne projekty artystyczne i ich twórczynie w całości przynosi szeroki kontekst działań, które nie są obojętne zarówno na wydarzenia wielkiej polityki, jak i tej mniejszej, oddolnej, tworzonej przez aktywistów obywatelskich.

Zaproponowana forma graficzna z pewnością nie każdemu się spodoba – „Dance Floor” jest paczworkowy, przypomina nieco dawne punkowe art-ziny, w których na każdej stronie mamy inną czcionkę, inne kolory czy nachylenie tekstu. Ale jednak należy docenić to, że Wójcicki zniecierpliwiony brakiem odpowiedniej oferty na rynku medialnym po prostu zrobił coś swojego i zrobił coś po swojemu. Pisze: „Od dawna chciałem czytać fajny graficznie magazyn o sztukach performatywnych i polityce, którym tekst będzie skondensowany i treściwy. A że nie ma takiego, to zrobiłem swój”. 

Wszystkie materiały zawarte „Dance Floor” zostały dostosowane dla młodego pokolenia – są krótkie, pozbawione wielowątkowych dygresji, co z pewnością będzie wytchnieniem zmęczonych długimi analizami badaczy tańca i performance, na przeczytanie których często trzeba przeznaczyć pół godziny, godzinę, bądź więcej. Tutaj w ciągu pół godziny, maksymalnie godziny, przeczytamy uważnie i spokojnie całe pismo.   

Najciekawszą częścią pierwszego numeru jest fragment wywiadu, jaki Łukasz Wójcicki przeprowadził w 11 odcinku audycji w Radiu Kapitał „Którędy do wyjścia” z Bazheną Shamovich. Ta białoruska performerka i aktywistka obywatelska, uczestniczka protestów na Białorusi opowiada o tym, jak nie mogąc mówić pewnych rzeczy wprost – można działać na polu sztuki. Wspomina o tym, jak po zakazie wywieszania flag Wolnej Białorusi ludzie zaczęli na balkonach suszyć biało-czerwone ubrania, a to solidarnościowe, oddolne (i masowe) działanie performatywne stało się ważnym gestem oporu, gestem, którego władza stłumić nie mogła.

Warto zwrócić uwagę także na prezentację poświęconą tancerce i choreografce Ramonie Nagabczyńskiej, która opowiada o swoim „skazaniu na Polskę” i metodach pracy z politycznymi tematami (m.in. o strach przed naruszeniem tradycyjnego polskiego ładu opartego na męskiej przemocy).

Całe pismo – naprawdę ciekawe, choć pozostaje po nim niedosyt; z drugiej jednak strony – lepsze to, niż znużenie przydługą formą. A jeśli w przyszłych numerach wydawca uważniej podejdzie do kwestii korekty i opracowania graficznego, unormuje styl, formę – będziemy mieć na rynku zaskakujące niejednego wydawnictwo, do którego z ciekawością i przyjemnością będzie się wracać.

Sandra Wilk, Strona Tańca

Pierwszy numer mikromagazynu sztuk performatywnych „Dance Floor” można przeczytać tutaj: https://lukaszwojcicki.noblogs.org/files/2022/01/DANCEFLOOR1_NowyRok2022.pdf