Analiza warszawskiego rynku tańca w 2022 r. to próba zbiorczego spojrzenia na rynek, która ma na celu nie tylko poznanie rocznej oferty organizatorów ale też próbę oceny ich potencjału, sił oraz zauważenie pewnych trendów czy tendencji. Nie jest to łatwe, bo większość organizatorów, uzależnionych od wysokości otrzymanych – często okrojonych – dotacji, nie spełnia swoich planów czy potrzeb, bądź spełnia je ale w formie odległej od tej wymarzonej. Kolejną trudnością jest brak stałych scen tanecznych, choćby jednej tylko tańcu poświęconej tak naprawdę, co sprawia, że większość artystów to „twórcy bezdomni” – niemający stałych miejsc do prób czy prezentacji. Taneczni organizatorzy borykają się z podobnym problemem i są uzależnieni od wolnych terminów w teatrach, od komercyjnych cen za wynajem (choć przecież to wynajem scen od miejskich teatrów a nie od komercyjnych właścicieli lokalu). Kolejną trudnością w śledzeniu rynku jest rozproszenie wydarzeń, brak ich szerokiej promocji czy utrudnienia w dostępie do informacji – organizatorzy promują swoje przedstawienia w mediach społecznościowych/mailingach i coraz rzadziej sięgają do współpracy z klasycznymi mediami (w tym z portalami cyfrowymi). Dzieje się tak, bo przy pokazach spektakli, które grane są tylko jeden raz, zebranie grupy zainteresowanych widzów zapełniających niewielkie widownie nie jest specjalnie trudne i nie wymaga większych zabiegów PR-owych. Ponadto organizatorzy rzadko sami tworzą pełne liczbowe podsumowania własnych działań, a dane dotyczące liczby pokazów, warsztatów, spotkań, nagrań i innych wydarzeń nie są dostępne całościowo, a jeszcze trudniej jest w przypadku wielkości publiczności czy kosztów pojedynczych wieczorów – te dane nie są w ogóle upubliczniane.

Analiza „Warszawski rynek tańca w 2022 roku” obejmuje większość najważniejszych wydarzeń tanecznych w stolicy w badanym okresie; w przypadku czterech organizatorów z największą ofertą (Fundacja Scena Współczesna, Fundacja Artystyczna Perform, Nowy Teatr, Komuna/Warszawa) zbadany został cały program, a w przypadku pozostałych organizatorów – większość najważniejszych wydarzeń. Należy przyjąć, że analiza pokazuje ok. 80% profesjonalnej oferty z tańca współczesnego i performance’u związanego z tańcem.

Taniec, jak każdą sztukę, niezmiernie trudno jest wcisnąć w tabele i analizować statystycznie. Stąd też wyliczenia zawarte w tym opracowaniu należy traktować jedynie ogólnikowo, a nie jako twarde zmienne oceniające jakość czy wartość artystyczną, którą wnoszą na rynek poszczególni organizatorzy. W opracowaniu dodano opisy ciekawszych prezentacji, głosy samych artystów z zapowiedzi premier i subiektywne elementy ocen (fragmenty autorskich recenzji ze Strony Tańca – pierwszego w Polsce opiniotwórczego serwisu poświęconego warszawskim wydarzeniom tanecznym), aby taniec nie był traktowany jedynie jak towar.

Uzupełnieniem zbiorczej analizy „Warszawski rynek tańca w 2022 roku” jest osobna analiza „Warszawskie festiwale tańca w 2022 roku”, stąd też w tym opracowaniu festiwalom tanecznym nie poświęcono szczególnej uwagi.

Nota wydawnicza
Wydawnictwo elektroniczne Centrum Teatru i Tańca w Warszawie, Warszawa 2023
Przygotowanie raportu: Sandra Wilk na zlecenie Fundacji Scena Współczesna
Autorzy zdjęć: WILK, materiały promocyjne (Cullberg), Wikipedia
Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie w całości lub we fragmentach oraz jakiekolwiek dalsze udostępnianie wymaga uzyskania odpowiednich zgód.

Porównania wzajemne czwórki najważniejszych organizatorów tanecznych w Warszawie siłą rzeczy nie pokazują bardzo dokładnego podziału rynku, ale są ważnym miernikiem efektywności tych organizacji pozarządowych, które dysponowały grantami – inna kwestia, że nierównej wysokości – z przeznaczeniem na stałą działalność oraz miały stały dostęp do sali prezentacyjnej. Kluczowe czynniki w postaci przewidywalnych finansów oraz własnej sali to podstawa do budowania nie tylko stabilnych projektów, ale i własnej publiczności (czyli skutecznej pracy nad tzw. rozwojem widowni). Stąd też wśród tych organizatorów znaleźli się tylko ci, którzy spełniają te dwa podstawowe warunki, a także realizowali swój program przez cały rok mając tym samym konkretniejszy udział w rozbudowie regularnej oferty kulturalnej miasta. W tym gronie znaleźli się więc: Fundacja Scena Współczesna (Centrum Teatru i Tańca w Warszawie, ul. Bruna 9), Nowy Teatr (ul. Madalińskiego 10/16), Komuna/Warszawa (SZKOŁA, ul. Emilii Plater 31) oraz Fundacja Artystyczna Perform (realizująca projekty w Mazowieckim Instytucie Kultury, ul. Elektoralna 12).

Porównanie liczby spektakli tańca zaproponowanych przez najważniejszych organizatorów wykazuje jak wyglądał wśród nich podział rynku w 2022 roku. Centrum Teatru i Tańca w Warszawie (dalej opisywane także jako CTiT) prowadzone przez Fundację Scena Współczesna wystawiło aż 79 spektakli tanecznych oraz 1 spektakl dla dzieci, Nowy Teatr – 35 spektakli oraz 21 wieczorów dla dzieci (z 2 tytułami), Komuna/Warszawa w SZKOLE zaprosiła na 26 spektakli, a Fundacja Artystyczna Perform na 16 spektakli. Uwidacznia to wykres nr 1.

W 2022 roku – wyłączając pokazy dla dzieci – rynek przedstawień tanecznych w połowie przypadł Centrum Teatru i Tańca w Warszawie (79 prezentacji), a w połowie pozostałym najważniejszym organizatorom: Nowemu Teatrowi, Komunie/Warszawa oraz Fundacji Artystycznej Perform (77 prezentacji).

Widocznego na wykresie nr 2 podziału rynku, w stosunku 50:50 (CTiT a inni organizatorzy) nie należy oceniać opierając się tylko na suchych liczbach wystawionych spektakli. Przyjęcie na siebie przez jednego organizatora realizacji aż 80 różnych przedstawień w ciągu roku, z których spora część to występy gościnne z tancerzami przyjeżdżającymi z innych miast jest ogromnym wyzwaniem organizacyjnym i logistycznym. Istotną zmienną jest także fakt, że część prezentacji w CTiT to premiery wyprodukowane w 2022 roku przez tego organizatora (czyli efekty rezydencji artystycznych, prac grup projektowych w Akademii Tańca Zawirowania, działań wsparcia dla artystycznego środowiska z Ukrainy oraz premiery związane z zespołem Teatru Tańca Zawirowania). Organizacja i koszty takich prezentacji w dużym natężeniu jest czymś innym, niż eksploatacja – nawet, jeśli w tej samej liczbie – spektakli już istniejących (w trybie repertuarowym odbywała się np. większość pokazów w Nowym Teatrze).

W 2022 roku nacisk na zajęcia praktyczne, czyli na organizację warsztatów tańca położyły: Centrum Teatru i Tańca w Warszawie prowadzone przez Fundację Scena Współczesna oraz Fundacja Artystyczna Perform realizująca swoje wydarzenia w Mazowieckim Instytucie Kultury. Obie te organizacje pozarządowe organizowały także warsztaty podczas swoich festiwali (dane z festiwali nie są ujmowane w tym porównaniu).

Jak co roku gros rynku warsztatowego zajęła Fundacja Scena Współczesna, która ma tę przewagę, bo prowadzi własną szkołę tańca – Akademię Tańca Zawirowania (ul. Wspólna 61), dysponuje własnym lokalem do zajęć edukacyjnym oraz ma własny, stały zespół nauczycieli prowadzących regularne zajęcia. Warsztaty, które odbywają się w Akademii Tańca Zawirowania dzielą się na dwie kategorie, pierwszą są warsztaty stałe, realizowane w wielotygodniowych lub wielomiesięcznych blokach (w każdym tygodniu w roku odbywa się tutaj średnio ok. 10 półtoragodzinnych lekcji), a drugą kategorią zajęć są warsztaty nieregularne, gościnne prowadzone przez zaproszonych choreografów lub tancerzy (te warsztaty trwają od jednego dnia do tygodnia).

W porównaniach oferty między organizatorami zastosowane zostały dwie zmienne:

Pierwszą zmienną porównawczą jest liczba godzin warsztatowych. Przy wyliczeniu godzin przyjęto szacunkowo, że przeciętne zajęcia trwają 1,5 godziny. Obrazuje to wykres nr 3.

Drugą zmienną porównawczą jest liczba zorganizowanych warsztatów. Warsztaty zostały podzielone na dwie kategorie: warsztaty jednorazowe (od 1 do 7 dni) oraz warsztaty długofalowe (powyżej 7 dni). Zestawienie daje także spojrzenie na liczbę nauczycieli/technik, bo zazwyczaj każde jednorazowe warsztaty prowadzą inni specjaliści bądź są to zajęcia w różnych technikach.

Jak widać, z tego porównawczego zestawienia wynika, że o ile w obszarze warsztatów jednorazowych podjęta została jakaś walka między dwójką organizatorów, o tyle w sferze warsztatów długofalowych (zajęć stałych) CTiT działa sam.

Dodajmy więc, że obszar kształcenia długofalowego – umożliwiającego pełne opanowanie konkretnej techniki/stylu – buduje wyjściową bazę do dalszej edukacji i doskonalenia poszczególnych elementów pracy u adeptów. Ma to ogromne znaczenie nie tylko w rozwoju poszczególnych tancerzy (tak jak i w innych obszarach życia, gdzie krótkie kursy doszkalające nie są w stanie zastąpić wielomiesięcznego kursu szkoleniowego), ale i w rozwoju tańca współczesnego jako dziedziny sztuki. Stąd też oferta Akademii Tańca Zawirowania pomaga wszystkim pozostałym organizatorom, a przede wszystkim adeptom tańca współczesnego, którzy chcieliby swoją przyszłość zawodową związać z tą sztuką.

W 2022 roku Centrum Teatru i Tańca w Warszawie zorganizowało 28 warsztatów jednorazowych (od 1 do 7 dni), Nowy Teatr – 1, a Fundacja Artystyczna Perform 12. Natomiast w organizacji warsztatów długofalowych (powyżej 7 dni) CTiT może się pochwalić aż 15 takimi kursami przy braku konkurencji wśród najważniejszych organizatorów. Łącznie Centrum Teatru i Tańca zaproponowało 260 godzin zajęć, Perform – 68, a Nowy Teatr – 2.

* W powyższych zestawieniach nie były brane pod uwagę warsztaty tańca organizowane na festiwalach. Nie brano pod uwagę także godzin zajęć grup projektowych pracujących nad premierami. Przy wyliczeniach godzin przyjęto, że przeciętna lekcja trwa 1,5 godziny.

Fundacja Scena Współczesna – podsumowanie wydarzeń

Fundacja Scena Współczesna zaprezentowała w Centrum Teatru i Tańca w Warszawie 80 spektakli tanecznych, w tym 1 dla dzieci oraz 2 plenerowe. W ofercie CTiT znalazły się także 2 wydarzenia specjalne i 2 filmy (pełnowymiarowa wersja filmowa z plenerowego spektaklu „Wężowe boginie” oraz krótkometrażowy film związany z premierą Akademii Tańca Zawirowania przygotowaną w choreografii Magdaleny Wójcik i Stefano Otoyo).

Łącznie Fundacja Scena Współczesna zaprosiła na 80 spektakli teatralnych (tj. spektakli tanecznych na scenie), 28 warsztatów jednorazowych, 15 warsztatów długofalowych (620 godzin zajęć).

Centrum Teatru i Tańca w Warszawie pokazywało stosunkowo mało spektakli z nurtu tańca konceptualnego/performance, choć były i takie prezentacje, a skupiało się przede wszystkim na spektaklach zrealizowanych w technice tańca współczesnego i jego odmianach.

Choć wśród zaproponowanych wydarzeń było tylko jedno bezpośrednio dedykowane dzieciom (spektakl „Skarb nienazwanej góry”) należy zaznaczyć, że w 2022 roku Centrum wyprodukowało dwa ukraińskie spektakle z udziałem dzieci („Nowa rzeczywistość” oraz „Whole life in a suitcase”), a także, że jednym z jego regularnych działań są premierowe produkcje spektakli w wykonaniu grup projektowych Akademii Tańca Zawirowania (uczestnicy tych zajęć to najczęściej młodzież debiutująca na scenie tanecznej).

Z zestawu prezentacji w 2022 roku warto wyróżnić dwa wieczory w ramach Warszawskiego Konkursu Choreograficznego (osiem spektakli konkursowych i gala laureatów) – czyli imprezy z wysokimi finansowo nagrodami przyznawanymi przez jury oraz publiczność, a także organizację kilku prezentacji w ramach Polskiej Sieci Tańca (projektu zainicjowanego przez Instytut Muzyki i Tańca, obecnie Narodowy Instytut Muzyki i Tańca). Fundacja Scena Współczesna była jedynym organizatorem prezentującym spektakle sieci w Warszawie w 2022 roku (podobnie jak i w latach poprzednich).

Nowy Teatr – podsumowanie wydarzeń

W 2022 roku Nowy Teatr zaprosił publiczność na 56 prezentacji teatralnych związanych z tańcem. Jeśli do nich dodamy pozostałe wydarzenia otrzymamy 59 wydarzeń. Wieczory teatralne dzieliły się na te o charakterze tanecznym, jak i te o charakterze performatywnym. Większość prezentacji odbyła się w Nowym Teatrze, choć organizator incydentalnie zapraszał swoją publiczność także w inne przestrzenie, m.in. do Muzeum Narodowego czy STUDIO teatrgaleria.

Zestawienie prezentacji w Nowym Teatrze w 2022 roku wykazuje 35 klasycznych wieczorów teatralnych oraz 21 pokazów spektakli dla dzieci (ale jedynie z dwoma tytułami – „Gdzie się kryją zmysły?” Renaty Piotrowskiej-Auffret oraz „MaMoMi” Izy Chlewińskiej) – łącznie daje to liczbę 56 prezentacji. Należy tutaj podkreślić, że obecność regularnie granych projektów performatywnych skierowanych dla najmłodszej publiczności jest wyjątkowa wśród warszawskich organizatorów tanecznych, których uwaga nie jest skierowana ku tej grupie publiczności.

Nowy Teatr w swojej stałej ofercie zawarł projekt skierowany do dwóch grup wiekowych: propozycja Izy Chlewińskiej została przygotowana dla dzieci w wieku od 0,5 roku do 2 lat (wraz z opiekunami/rodzicami), a propozycja Renaty Piotrowskiej-Auffret dla dzieci od lat 4.

Klasyczne wieczory teatralne były organizowane przede wszystkim w sposób repertuarowy. Określone spektakle prezentowane seriami – przez trzy lub dwa dni publiczność mogła oglądać jeden tytuł. Ponadto Nowy Teatr zorganizował jedno wydarzenie specjalne, o charakterze warsztatowym – próbę otwartą przed premierą spektaklu „Publika”.

Wśród spektakli, które można uznać za repertuarowe znalazły się m.in. „Expiria” Agnieszki Kryst, „Silenzio!” Ramony Nagabczyńskiej, „Salvage” Kasi Wolińskiej, „Have a Good Cry” Magdy Szpecht, Leny Schimscheiner i Weroniki Pelczyńskiej czy „Masakra” Pawła Sakowicza.

Nowy Teatr dysponuje własną platformą VOD, gdzie prezentowano 1 tytuł – „Języki przyszłości/Future Tongues” Ani Nowak (łącznie publiczność mogła go oglądać przez 8 dni). Organizator zaprosił publiczność także na pokazywaną w przestrzeni teatralnej wideoinstalację „Solarium Nowego Teatru: Krzysztof Bagiński. Kalejdoskop 3”, w której artysta przygląda się ruchowi lalek z warszawskiego Teatru Baj (wideoinstalacja była dostępna łącznie przez 16 dni).

Fundacja Artystyczna PERFORM – podsumowanie wydarzeń

Fundacja Artystyczna Perform w 2022 roku zorganizowała 16 prezentacji teatralnych (w tym trzy plenerowe), a łącznie zaprosiła widzów na 22 wydarzenia (w tym cztery cyfrowe wydarzenia filmowe – edycje programu Kino Tańca Online) oraz na 12 warsztatów (ok. 68 godzin). 

Większość programu prezentacyjnego Perform została zrealizowana w Mazowieckim Instytucie Kultury i z jego partnerstwem. Indywidualnie MIK zaprosił publiczność na pięć osobnych wieczorów (cztery z pokazami performatywnymi Stowarzyszenia Sztuka Nowa i jeden ze spektaklami Teatru Sztuki Mimu Milczące Ciało).

Poza 13 spektaklami scenicznymi (z których cztery było etiudami spiętymi w jeden wieczór w projekcie „Scena Otwarta dla Młodych”) i 3 pokazami improwizacyjnymi site-specific w przestrzeni miejskiej Fundacja Artystyczna Perform organizowała w Warszawie i innych miastach warsztaty taneczne w klasycznej formie, warsztaty połączone z tanecznymi jamami oraz trwające 10 dni międzynarodowe szkolenie. Łącznie zaproponowano 12 warsztatów, podczas których przygotowano szacunkowo ok. 68 godzin zajęć (przy założeniu, że każde spotkanie trwa 1,5 godziny – przyp.).

Wśród wydarzeń zakwalifikowanych do kategorii „inne” znalazły się dwa spotkania panelowe z bloku „Krytyka i teoria tańca” (panel ekspercki „Status artysty a środowisko tańca” poświęcony projektowi Ustawy o artystach zawodowych: Marta Seredyńska, dr Anna Janowska, Sonia Nieśpiałowska-Owczarek oraz panel ekspercki „Sztuka angażująca społeczeństwo”: Marta Seredyńska, Justyna Czarnota, Mikołaj Mikołajczyk).

Fundacja Artystyczna Perform, skupiająca się na działaniach związanych z improwizacją i improwizacją kontaktową swoimi pokazami site-specific kontynuuje swój główny obszar zainteresowań, natomiast wśród pokazów teatralnych starała się prezentować nietypowe projekty taneczne, często sięgające nietypowych formuł, jak w bloku „Taniec i nowe media” pokaz projektu „Miastofonie” – interaktywnej instalacji dźwiękowej wpisującej się w nurt eco-art czy pokaz Dariusza Makaruka związany z rzeczywistością wirtualną albo spotkanie „Movement Medicine – Rytm Ziemi – Wieczór Tańca i Ceremonii Ruchu”. Wśród wieczorów teatralnych były także spotkania z cyklu „Portrety choreograficzne”, które mają różnorodną formę, od rozmów przez prezentacje metod pracy aż po fragmenty przedstawień stworzonych przez zaproszonych gości.

Warto także zwrócić uwagę na cykl „Kino Tańca Online”, który opiera się na kilkudniowych prezentacjach zestawu krótkometrażowych filmów tanecznych związanych z wiodącym tematem konkretnej edycji. W 2022 roku w cyklu tym publiczność mogła uczestniczyć w 4 edycjach, w trakcie których mogła zobaczyć w Internecie 22 tytuły (krótkometrażowe). Łącznie filmy ze wszystkich edycji projektu były dostępne przez 15 dni (średnio przez 3-4 dni w każdej edycji).

Komuna/Warszawa – podsumowanie wydarzeń

Komuna/Warszawa zaprosiła w 2022 r. swoją publiczność do SZKOŁY na 26 pełnowymiarowych spektakli tanecznych lub performatywnych. Komuna/Warszawa generalnie swoją uwagę kieruje ku teatrowi eksperymentalnemu i performance, śledzi nowe trendy muzyczne czy literackie, może więc dziwić brak „obudowy” pokazów, np. w postaci warsztatów. W SZKOLE odbywały się m.in. warsztaty taneczne należące do programu festiwalu Ciało/Umysł (organizowanego przez Fundację Ciało/Umysł) ale dane festiwalowe zostały wyłączone z wyliczenia bieżącej oferty organizatorów.

Liczba 26 wieczorów teatralnych stawia SZKOŁĘ na wysokim miejscu wśród organizatorów wydarzeń tanecznych, zważywszy na to, że Fundacja Artystyczna Perform wystawiła 16 spektakli, a w Nowym Teatrze odbyło się 35 wieczorów tego typu. Warto zauważyć jednak, że od maja 2022 Stowarzyszenie Sztuka Nowa, związane dotąd z Komuną/Warszawa nie grało swoich spektakli w SZKOLE lecz w Mazowieckim Instytucie Kultury, gdzie odbyły się cztery pokazy.

W tanecznej ofercie SZKOŁY znalazły się pokazy różnego typu, te, które można zakwalifikować jako repertuarowe (np. „Cezary idzie na wojnę”, „Śmierć i umieranie” stworzone przez twórców z Komuny/Warszawa lub „Za tobą, moja zimna ciotko” zrealizowane w ramach programu rezydencyjnego HUB Kultury KW), jak i te gościnne (np. „Silenzio!” Ramony Nagabczyńskiej czy „Drama” Pawła Sakowicza – prace związane z twórcami związanymi z Nowym Teatrem).

Choć większość pokazów w SZKOLE miało charakter performatywny, były też takie taneczne lub próbujące łączyć obie dziedziny. Przykładem może być wieczór, w ramach Ephemera Festival, „KEM Prezentują *** Miki Levi”. Ephemera to impreza, której celem jest łączenie różnych środowisk artystycznych poprzez eksperymentalną muzykę, performance, taniec i projekty interdyscyplinarne.

GRUDZIEŃ 2021/STYCZEŃ 2022 

Przełom sezonu 2021/2022 w Centrum Teatru i Tańca w Warszawie związany był z finałem teatralno-tanecznego projektu „Promocja twórczości Stanisława Lema w Izraelu” związanego z postacią i twórczością słynnego polskiego futurologa i pisarza science-fiction. Projekt realizowany był we współpracy z artystami izraelskimi i był uzupełnieniem premiery Teatru Tańca Zawirowania pt. „Opowiedz nam o przyszłości”.

W ramach tego programu poprowadzono warsztaty Ilony Gumowskiej, która zapraszała do zgłębiania tematu obecności w intensywnym treningu fizycznym. Bazę warsztatu stanowiło świadome korzystanie z sił fizyki w tańcu, praca na kontinuum napięcia i rozluźnienia oraz synchronizacja ruchu z oddechem. Poprzez improwizację na zadaniach uczestnicy warsztatu odkrywali istotę przepływu ruchu. Kolejny warsztat poprowadził Jakub Mędrzycki, a głównym celem jego zajęć było odkrycie nowych jakości ruchowych ciała, potencjału wynikającego ze spotkania anatomii z siłami fizyki. Ostatnią odsłoną warsztatów były lekcje „Composition in Intimacy” izraelskiej choreografki Sigal Armozy (31 grudnia 2021 r.). Armoza – niezależna choreografka i tancerka pracowała w tym okresie z tancerzami z Izraela nad nowym spektaklem inspirowanym twórczością Stanisława Lema i jego dziełem „Solaris”. Stąd jej udział w programie wiązał się ściśle z poszukiwaniami choreografki Teatru Tańca Zawirowania, Elwiry Piorun, której spektakl „Opowiedz nam o przyszłości” nawiązywał właśnie do tej powieści.

„Opowiedz nam o przyszłości” Teatru Tańca Zawirowania wystawiono 15 stycznia, by później kontynuować jego repertuarowe grania w CTiT (11.02, 16.03). W stałym repertuarze CTiT znalazł się także spektakl „Tańcząc Boską Komedię” (14.01, 14.03) czy „Empty Bodies” (12.02, 17.03).

31 stycznia CTiT ogłosił nabór (Open Call) do trzeciej edycji swojego programu produkcyjnego „StartUp – Scena dla Młodych 2022”. Konkurs na projekt spektaklu z dziedziny szeroko pojętego tańca współczesnego ma na celu wspieranie debiutujących artystów zajmujących się tańcem współczesnym i jest adresowany do twórców z Warszawy. Wybrane pomysły na projekty miały szansę na realizację w okresie od kwietnia do grudnia 2022 r., laureaci otrzymali środki na realizację zgłoszonego spektaklu: 5000 zł na solo, 10 000 zł na duet i 15 000 zł na spektakl wieloobsadowy, a także pomoc techniczną w trakcie prób generalnych, przedpremierową promocję, możliwość skorzystania z przestrzeni do prób. Dodatkowo rezydenci otrzymali jednorazowe stypendium w wysokości 3000 zł brutto.

LUTY

24 lutego, w dniu rozpoczęcia przez Rosję zbrojnego ataku na Ukrainę Centrum Teatru i Tańca w Warszawie zorganizowało zbiórkę leków, ubrań, koców i śpiworów przeznaczonych dla punktów pomocowych w Kijowie i Lwowie. W teatrze przed spektaklami zbierano (pod patronatem Fundacji Anioły Miłosierdzia) najpotrzebniejsze rzeczy dla Ukrainy: środki opatrunkowe, rękawiczki jednorazowe, płyny do dezynfekcji ran, środki przeciwbólowe i przeciwzapalne, leki uspakajające dla dzieci i dorosłych, leki na zatrucia, leki na choroby układu krążenia, antybiotyki, koce, śpiwory, karimaty, ciepłą odzież. Efekty tej błyskawicznej akcji pomocowej były zaskakujące – na Ukrainę wyjechały aż cztery samochody załadowane po sam dach środkami pomocy humanitarnej.

MARZEC 

5 marca wraz z Akademią Tańca Zawirowania zorganizowano „Super Dzień Kobiet”, w którego programie znalazły się warsztaty tańca jazzowego z Patrycją Nosiadek, zajęcia jogi dynamicznej z Martą Kosieradzką i warsztaty pielęgnacyjne z założycielkami Imperium Świadomych Kobiet, Agatą Dadas oraz Alicją Wegner. Ponadto, w Centrum Teatru i Tańca w Warszawie poza tanecznymi spektaklami repertuarowymi publiczność dwukrotnie obejrzała wspólną produkcję Teatru Tańca Zawirowania (Warszawa) i Teatru Rozbark (Bytom) pt. „Policzalni” (18.03 i 19.03).

W ramach akcji „Taniec w twoim mieście” ze wspomnianymi już spektaklami granymi regularnie (14.03, 16.03, 17.03 i 18.03) przygotowano niespodziankę w postaci spektaklu „Māyā” (choreografia i taniec: Charly Bouges, Jacob Neff). „Māyā” to spektakl będący próbą nawiązania głębszej komunikacji między ludźmi, zadający pytanie o możliwość współpracy, funkcjonowania we wspólnocie, zwłaszcza w sytuacji, gdy ścieżkę porozumienia wytyczają iluzje rzeczywistości, pogoń za dobrami materialnymi, powierzchowne zachowania i relacje. „Māyā” w założeniu twórców miał pokazywać proces dochodzenia do prawdy w celu odkrycia siebie i innego, co w buddyzmie oznacza drogę do wyzwolenia.

Ponadto w tym miesiącu CTiT zakończył drugą edycję projektu „Anatomia Energii” prowadzonego przez Martę Ziółek. Zajęcia dla kobiet odbywały się w każdy poniedziałkowy poranek.

W marcu Fundacja Scena Współczesna jako jeden z realizatorów programu „Społeczna Instytucja Kultury” m.st. Warszawy otrzymała wyróżnienie Europejskiego Instytutu Innowacji w Polityce (wraz lokalnymi partnerami Centrum Stosunków Międzynarodowych oraz ośrodkiem THINKTANK) za „szczególny wkład w budowanie polityczno-społecznych innowacyjnych rozwiązań, które są odpowiedzią na konkretne potrzeby wspólnot i służącego jako inspiracja dla liderów”.

Natomiast z końcem marca Komisja konkursowa (w składzie: Włodzimierz Kaczkowski – przedstawiciel Centrum Teatru i Tańca w Warszawie, Sandra Wilk – przedstawicielka portalu Strona Tańca, Marta Seredyńska – przedstawicielka Branżowej Komisji Dialogu Społecznego ds. Tańca) programu „StartUp – Scena dla Młodych 2022” po zapoznaniu się ze zgłoszeniami oraz po odbyciu rozmów konkursowych zdecydowała o wyborze do realizacji w ramach tego programu następujących propozycji:

1. Łukasz Horbów / Maciej Kryński – projekt o roboczym tytule „Inne/Nowe tańce”,
2. Ilona Gumowska – projekt o roboczym tytule „Czuły wojownik”.

KWIECIEŃ 

W kwietniu CTiT zaprosiło na premierę najnowszego projektu Akademii Tańca Zawirowania, której grupę projektową poprowadził choreograf Piotr Jeznach. W spektaklu „DemeNtiA” poruszającym kwestię pamięci człowieka oraz demencji, nieuleczalnej choroby mózgu wpływającą na obniżenie zdolności poznawczych, zapamiętywania i przypominania, wystąpiło 16 tancerek (Aleksandra Osińska, Aleksandra Kilczewska, Aleksandra Ziółkowska, Dominika Znajdek, Eka Madziarowicz, Izabela Wróblewska, Jana Nedelko, Justyna Orzechowska-Janicka, Kamila Rastawicka, Magdalena Olędzka, Maria Rząca-Spodar, Matylda Kucharska, Milena Suska, Monika Zienkiewicz, Nadia Dideńko, Weronika Banul). Premiera odbyła się 2 kwietnia 2022 r.

Publiczność miała także szansę obejrzeć premierę „Where Lost Things Go” w choreografii Aleksandry Krajewskiej. Spektakl miał być rodzajem podróży poprzez kolaż refleksji i wspomnień. I odpowiedzieć na pytanie: Gdzie leży decyzyjność, kiedy to definicje rygorystycznie kontrolują granice tego, co naszym zdaniem wolno nam sobie wyobrazić? „Where Lost Things Go” został wyprodukowany przy współpracy z Centrum Teatru i Tańca w Warszawie. W przedstawieniu wystąpiły: Agata Pankowska, Patrycja Grzywińska i Dominika Stróżewska. Pierwsze pokazy odbyły się 1.04 oraz 3.04.

Z okazji Międzynarodowego Dnia Tańca Centrum Teatru i Tańca w Warszawie zaprosiło publiczność na czterodniowe „Święto Tańca Offline”. Wydarzenie odbywało się w ramach ogólnopolskiej akcji „tańczMY” zainicjowanej przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca.

Minifestwal w Centrum Teatru i Tańca w Warszawie obejmował cztery pokazy taneczne:

23.04 – „Goździk w pustej muszli” Aleksandra Bożek-Muszyńska/Piotr Skalski
28.04 – „Przesycone mgłą” pokaz work in progress Elwira Piorun
29.04 – „Partytury codzienności” Ilona Trybuła
30.04 – „Mirroring” Magdalena Kowala/Anna Zglenicka

Z okazji Międzynarodowego Dnia Tańca w ramach wspierania całego warszawskiego rynku tanecznego na zlecenie Fundacji Scena Współczesna przygotowano szeroką analizę „Rynek tańca w Warszawie w 2021 roku”, która została podzielona została na dwie części, a w każdej z nich omówiono poszczególne segmenty rynku. Część 1 objęła wprowadzenie, dane statystyczne i wydarzenia głównych organizatorów, część 2 zawierała wydarzenia mniejszych organizatorów, festiwale i podsumowanie. Całość złożyła się na przekrojowy obraz najważniejszych wydarzeń zorganizowanych w ubiegłym sezonie artystycznym. Czytając przygotowany materiał zawierający m.in. dane statystyczne można przypomnieć sobie bogactwo i różnorodność wydarzeń tańca współczesnego w Warszawie, w jakich publiczność mogła uczestniczyć mimo obostrzeń pandemicznych. Analiza była próbą zachęcenia do patrzenia na rynek w sposób całościowy, nie tylko przez organizatorów i tancerzy, ale także przez urzędników, grantodawców oraz publiczność. Autorką analizy „Rynek tańca w Warszawie w 2021 roku” była Sandra Wilk.

W kwietniu CTiT i Akademia Tańca Zawirowania ogłosiły także otwarty casting/audycję dla ukraińskich uczniów tańca (w wieku 16+) specjalizujących się w technikach tańca współczesnego, nowoczesnego i technik eksperymentalnych. 15 osób, które wygrały audycję mogło liczyć na współpracę z doświadczonymi ukraińskimi choreografkami i nauczycielkami, Angeliną Zabeliną i Aleną Omeliną, które podjęły się choreografii nowego spektaklu w ramach grupy projektowej Akademii Tańca Zawirowania pt. „Nowa rzeczywistość”.

Angelina Zabelina to nauczycielka, choreografka i performerka z Ukrainy. Organizatorka projektów taneczno-edukacyjnych dla tancerzy i choreografów, certyfikowana sędzia mistrzostw tanecznych w Ukrainie, prowadząca ponad 100 zajęć tanecznych mistrzowskich w Ukrainie i Europie, autorka wielu miniatur choreograficznych, pokazów i produkcji w stylu współczesnym, nowoczesnym.

Alena Omelina to tancerka, choreografka, reżyserka z Ukrainy. Nauczycielka tańca współczesnego i choreografka pracująca w Charkowie. Tancerka w ukraińskich spektaklach tanecznych: „Zbliżenie”, „Lustro świata”, „BW”, „Jeden z dwóch”. Brała udział w dużych międzynarodowych projektach, takich jak np. konferencja TEDX. Organizatorka wieczorów improwizacji. Uczestniczka jury ukraińskich festiwali tańca.

MAJ 

W maju Centrum Teatru i Tańca w Warszawie zrealizowało kolejną odsłonę cyklu „Taniec w twoim mieście”, w ramach którego wystawiono dwie prezentacje z Polskiej Sieci Tańca: „manRay. Barbarzyńca” Sopockiego Teatru Tańca i „GEMINI tryptyk” Teatru Rozbark z Bytomia.

Pierwsza praca „manRay. Barbarzyńca” Sopockiego Teatru Tańca to wizualno-muzyczny poemat według pomysłu i choreografii Jacka Krawczyka, którego bohaterem i punktem odniesienia stał się urodzony w 1890 roku w Filadelfii fotograf, reżyser filmowy i malarz Emmanuel Radnitzky, pracujący pod pseudonimem Man Ray. Spektakl jest interpretacją surrealistycznych zdjęć Man Raya, pokazującym zarówno zmysłowe czy erotyczne, jak i zdehumanizowane obrazy czy kształty, sami zaś tancerze wcielają się w fikcyjne i prawdziwe postaci, które towarzyszyły artyście w jego życiu.

Druga praca „GEMINI tryptyk” Teatru Rozbark z Bytomia to kontynuacja i poszerzenie trzech wcześniejszych realizacji w choreografii Anny Piotrowskiej, tj. „Gemini” i „Gemini&after” z 2006 roku w wykonaniu Patrycji Dońskiej i Anny Piotrowskiej oraz „Gemini” z 2017 roku w wykonaniu Artura Bieńkowskiego, Kamila Bończyka i Alexeya Torgunakova. Motywem pierwowzoru była kreacja i poszukiwanie zależności sióstr syjamskich zrośniętych ze sobą quasi-nierozerwalną relacją. Trzy części „GEMINI tryptyk” łączyły utwory polskiego kompozytora muzyki poważnej, Henryka Mikołaja Góreckiego.

W całym programie tej edycji „Tańca w Twoim mieście” znalazły się:

13.05 – „manRay. Barbarzyńca” Sopocki Teatr Tańca (w ramach Polskiej Sieci Tańca)
14.05 – premiera spektaklu „Przesycone mgłą” Teatr Tańca Zawirowania
27.05 – „DemeNtiA” Akademia Tańca Zawirowania (grupa projektowa, chor. Piotr Jeznach)
28.05 – „Opowiedz nam o przyszłości” Teatr Tańca Zawirowania
29.05 – Koncert studentów UMFC (Wydział Tańca)
30.05 – „GEMINI tryptyk” Teatr Rozbark z Bytomia (pokaz w Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski w ramach Polskiej Sieci Tańca)

Podczas Koncertu studentów Wydziału Tańca UMFC pokazano 10 etiud tanecznych. Wystąpili w nich: Justyna Staniów, Agnieszka Cichocka, Aleksandra Tucka, Krzysztof Łuczak, Daniel Pustelnik, Maria Salwińska, Jacek Foltyn, Krzysztof Jaros, Anita Boniszewska, Karolina Zdzieszyńska, Martyna Tucka, Aleksandra Dawidowska. Po spektaklach odbywały się spotkania z artystami, które prowadziła Marta Seredyńska.

CZERWIEC 

W czerwcu – pokazy sceniczne w Centrum Teatru i Tańca w Warszawie otworzyła Grupa Oddaj Ciężar (1.06), która zaproponowała dwie odsłony wieczoru.

„Małe formy v. 1” – etiudy pod opieką artystyczną Karoliny Kroczak:

„Organiture” – Aleksandra Dahan, Yuliya Dzichkouskaya, Angelika Mizińska
„Imię 2” – Kalina Duwadzińska, Aleksandra Golec, Magdalena Zdanowicz
„Under” – Tomasz Domański, Małgorzata Skibińska, Justyna Gul
„Trzy wężowate głowy” – Sylwia Nosarzewska, Maja Miśta, Kamila Zięba
„W małym paluszku” – Katarzyna Pawlak, Marek Joński, Tomek Krynicki, Milena Telak

„Duety w procesie v.3” – fragmenty duetów pod opieką artystyczną Aleksandry Dahan:

Wystąpiła Grupa Oddaj Ciężar 2 w składzie: Anna Maria Tuszyńska, Jakub Wichowski, Julia Dutkiewicz, Karolina Dębska, Marcin Wypych, Marcin Grozdow, Marcin Kania, Anna Kuklewicz. Utwory „Ballad q”, „Malbork”, „Podróż” wykorzystywane w tej części pokazu zostały skomponowane i zrealizowane przez Marcina Grozdowa.

10 czerwca na deski Sceny przy ul. Bruna 9 wróciła Polska Sieć Tańca – ze spektaklami „Tens” Marty Wołowiec oraz „The Vessel” Karoliny Kraczkowskiej. Spektakl „Tens” Marty Wołowiec eksploruje temat ciała jako generatora energii. Tancerka „poszukuje w nim organiczności wynikającej z przepływu odczuć fizycznych, wibracji, podążania za głosem intuicji oraz zestrajania ciała i umysłu. „Tens” opiera się na badaniu napięcia, uważności, siły i spokoju prowadzenia ruchu czy reakcji na dźwięki. Z kolei inspiracją do „The Vessel” Karoliny Kraczkowskiej było naczynie zabezpieczające to, co się w nim mieści. Producentem obu spektakli było Krakowskie Centrum Choreograficzne – Nowohuckie Centrum Kultury.

19 czerwca 2022 roku Centrum Teatru i Tańca zaprosiło na premierę spektaklu „Nowa rzeczywistość” przygotowaną przez ukraińską grupę projektową Akademii Tańca Zawirowania. Grupa młodych ukraińskich tancerek pracowała pod okiem choreografek Angeliny Zabeliny i Aleny Omeliny z Ukrainy. Ich spektakl oparty na prawdziwych wydarzeniach opowiadał o wojnie, stracie, cierpieniu, ucieczce do innego kraju, o jednej decyzji, która wpłynęła na życie milionów niewinnych ludzi.

Pierwszą połowę roku 2022 r. Fundacja Scena Współczesna, Teatr Tańca Zawirowania oraz Centrum Teatru i Tańca w Warszawie zakończyły organizacją 18. Międzynarodowego Festiwalu Tańca Zawirowania, którego letnia część trwała od 22 czerwca do 30 czerwca. Poza serią polskich i zagranicznych spektakli, w ramach tego wydarzenia zorganizowano także konferencję prasową, warsztaty, urodzinową potańcówkę festiwalową „Silent Disco”, serię podcastów wyjaśniających ideę, tematykę i merytoryczne założenia wydarzenia festiwali a także przeprowadzono rozmowy z artystami i publicznością po zakończeniu większości prezentacji.

CTiT przygotowywało również krótkie relacje filmowe podsumowujące każdy dzień imprezy, a wraz ze Stroną Tańca poprowadziło trzecią edycję unikatowego program dla młodych recenzentów „Brygada Tańca”. W ramach tej edycji powstało kilkanaście recenzji spektakli tańca, które publikowane były na łamach Strony Tańca, strony CTiT czy w E-teatrze.

LIPIEC 

W lipcu CTiT zaprosiło publiczność na pokaz plenerowy nad Wisłą na Płycie Desantu 3 Dywizji Piechoty, gdzie odbyła się premiera ukraińskiego spektaklu Tańca „Whole life in a suitcase” w choreografii Angeliny Zabeliny (Ukraina) i Alyony Omieliny (Ukraina). W spektaklu wystąpili ukraińscy wykonawcy, stworzona przez nich grupa projektowa miała próby w Akademii Tańca Zawirowania. Pokaz: 3.07.

Później na scenie przy ul. Bruna 9 wystawiono spektakl „Blush” Michała Adama Górala. „Postaci podczas spektaklu dzielą się z widzem swoimi historiami, ukazując różne oblicza wstydu. Wszystkie historie postaci wybrzmiewają na tle choreografii i bogatego ruchu bazującego na indywidualnych jakościach każdego aktora. Rozmowy o wstydzie mają sens. Są potrzebne. Uwalniają. Uzdrawiają. Pokazują przekonania. Budują zaufanie” – czytamy w zapowiedzi.

Reżyseria i choreografia: Michał Adam Góral, dramaturgia: Emilia Szulfer, wykonanie: Anna Banasik, Wojciech Dolatowski, Michał Adam Góral, Karolina Graca (performerka wideo: Nika Go). Pokaz: 16.07.

W tym samym miesiącu Teatr Tańca Zawirowania współpracujący z Dance Days Chania (festiwalem tańca w Grecji), w ramach wspólnego projektu, zorganizował dwie rezydencje, które odbyły się w Warszawie (w CTiT) oraz w Chani. Do udziału w projekcie zaproszono młodych artystów i artystki z Polski i z Grecji, a rezultaty prac choreograficznych publiczność mogła obejrzeć w sierpniu w Warszawie. Ze strony polskiej w rezydencji udział wzięły tancerki Iza Prokopek i Ilona Gumowska.

A pod koniec miesiąca CTiT zaprosił na premierę spektaklu „Freefall” w choreografii Ferenca Fehéra (Węgry), wyłonionego w naborze do programu Zamówienia choreograficzne na 2022 rok. Nowe przedstawienie stanowi kontynuację współpracy między Teatrem Tańca Zawirowania z węgierskim choreografem Ferencem Fehérem i nawiązuje do problemów współczesnego świata, braku bezpieczeństwa czy ucieczki przed agresją.

Koncepcja i choreografia: Ferenc Fehér, wykonanie: Ewa Noras, Aleksandra Krajewska, Stanisław Bulder, produkcja: Teatr Tańca Zawirowania, Fundacja Scena Współczesna. Pokazy: 30.07, 31.07.

SIERPIEŃ 

W sierpniu zorganizowano drugą część 18. Międzynarodowego Festiwalu Tańca Zawirowania. Gwiazdą tej części imprezy był słynny Cullberg, który w Teatrze Studio wystawił „The Listeners”. Pokazy odbywały się w dniach 12.08–23.08. Warto tutaj dodać, że przed rozpoczęciem festiwalu, 3 sierpnia w Cumae koło Neapolu w Parku Archeologicznym Cumae, odbyła się zagraniczna premiera spektaklu „Wężowe Boginie” w choreografii Elwiry Piorun w ramach festiwalu Antichi Scenari. Wzięły w nim udział polskie tancerki: Amanda Nabiałczyk, Magdalena Agata Wójcik, Agata Pankowska i tancerki włoskie Barbara Hernandez Krum i Maria Anzivino (praca wystawiana była później na festiwalu Zawirowania).

WRZESIEŃ 

Wrzesień w Centrum Teatru i Tańca w Warszawie rozpoczął pokaz ukraińskiego spektaklu tanecznego „Nowa rzeczywistość”, do którego choreografię stworzyły Angelina Zabelina i Alyona Omelina. Pracę oparta na prawdziwych wydarzeniach. „Jesteśmy grupą tancerek z Ukrainy, pochodzimy z różnych części kraju. Możesz nas nazwać uchodźcami. Mamy to szczęście, że jesteśmy bezpieczne. Mamy okazję podzielić się czymś, co tak bardzo nas zraniło. Mamy szansę mówić o czymś o czym jesteśmy już zmęczone mówić. Jak jedna decyzja zmieniła nasz świat. Jedna decyzja wpłynęła na życie milionów niewinnych ludzi. Zapraszamy Was na spektakl o naszej Ukrainie. Zapraszamy Was na spektakl o naszych wspomnieniach, marzeniach, nadziejach, życzeniach, o naszej miłości do ojczystej ziemi” – pisały o „Nowej rzeczywistości” ukraińskie artystki. Pokaz: 03.09.

We wrześniu w CTiT wystawiano także flagowy spektakl repertuarowy Teatru Tańca Zawirowania „Real Love” – opowieść o miłości, związkach, przemijaniu i śmierci trzech kobiet z trzech różnych pokoleń. Za choreografię odpowiadał Daniel Abreu, jeden z najważniejszych twórców tańca współczesnego w Hiszpanii. Wykonanie: Ilona Gumowska, Elwira Piorun, Izabela Prokopek. Pokaz: 04.09.

13 września zaproszono publiczność na organizowaną przez B’cause Dance Company gościnną premierę spektaklu „No Border” w wykonaniu Ikarus Stage Arts/Odin Teatret i B’cause Dance Company. „No Border” jest taneczno-teatralną koprodukcją będącą fuzją istniejących już spektakli: „Arcanum zero - when madness is on stage” (Ikarus Stage Arts/Odin Teatret) i „To be heard” (B’cause Dance Company). Obie prace to kolaż różnych historii, w których rzeczywistość przeplata się z fikcją. To dialog pomiędzy różnymi formami sztuki, postaciami, środkami wyrazu, historiami i ludźmi.

Reżyseria: Carolina Pizarro, choreografia: Bartek Woszczyński, wykonanie: Francesca Tesoniero, Dominika Stróżewska, Bartek Woszczyński. Pokaz: 13.09.

Kolejną prezentacją było „Wszystko co jest, wydarza się teraz”, czyli spektakl Ilony Trybuły z cyklu „Partytury uważności” (dwie pozostałe, to: „Piękno jak powietrze”, „Partytury codzienności”). Bohaterem jest tu czas, centrum zainteresowania i działania, wartością według której patrzymy na to, co jest i jest teraz.

„Z trzech określonych i nazwanych czasów (Aios, Chronos, Kairos), Kairos, jako spersonifikowany czas, nas interesuje. Jest on bardzo szczególny, bo „ złapanie go” wymaga stałej uważności, gdyż chodzi właśnie o ten moment, nie inny. Jesteśmy więc teraz, teraz jest najlepszym czasem” Ilona Trybuła.

Koncepcja i choreografia: Ilona Trybuła, wykonanie: Aleksandra Bożek-Muszyńska, Agata Jędrzejczak, Paweł Grala, Oscar Mafa. Pokaz: 18.09.

Następnie widzowie obejrzeli „Do łez” B’cause Dance Company, który Centrum Teatru i Tańca w Warszawie wystawiło w ramach Polskiej Sieci Tańca. „Do łez” to spektakl, w którym groteskowy, przerysowany, wyidealizowany świat przeplata się z melancholijną, samotną i smutną rzeczywistością, to opowieść o ludziach zagubionych, uwikłanych, poszukujących i uciekających, poruszający tematykę uzależnień ukazując niekontrolowaną przemianę człowieka uciekającego od rzeczywistości.

Choreografia: Bartek Woszczyński, wykonanie: Agata Dulęba, Angele Villanueva, Dorota Koprowska, Jakub Mędrzycki, Dominika Stróżewska. Pokaz: 19.09.

PAŹDZIERNIK 

1 października widzowie CTiT obejrzeli wyprodukowany przez Teatr Tańca Zawirowania i Fundację Scena Współczesna (współorganizator: Narodowy Instytut Muzyki i Tańca oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego) spektakl Ferenca Fehéra i Teatru Tańca Zawirowania „Freefall” nawiązujący do problemów współczesnego świata, braku bezpieczeństwa i ucieczki przed agresją. Celem uznanego węgierskiego choreografa nie było prezentowanie na scenie fikcji, lecz realnej, prawdziwej, autentycznej emocjonalnej historii.

Ferenc Fehér przez kilkanaście lat kariery choreograficznej stworzył 25 koprodukcji, z czego połowę poza granicami Węgier. Ze swoimi spektaklami odwiedził całą Europę i sporą część świata, ruszając w trasy w miejsca takie, jak m.in. Meksyk, Brazylia, Indie, Panama, Rosja, Korea Południowa, Japonia, USA, Izrael, Iran, Kanada, Singapur, Chiny, Egipt. Pokaz: 1.10.

Następnie, w ramach kolejnej prezentacji Polskiej Sieci Tańca, widzowie mogli obejrzeć „W moim początku jest mój kres” Lubelskiego Teatru Tańca. Pokaz odbył się w Centrum Sztuki Współczesnej – Zamku Ujazdowskim. Jubileuszowy spektakl stworzony został „na przekór kultowi młodości, wyidealizowanych ciał i wirtuozerskiej sprawności fizycznej”. Rozgrywał się w stanie zawieszenia pomiędzy nostalgią a nadzieją, i pytał o wspólny, ale też indywidualny stosunek do przeszłości i przyszłości. Praca powstała z okazji jubileuszu dwudziestolecia zespołu LTT i została oparta na „Czterech kwartetach” T. S. Eliota.

Reżyseria: Joanna Lewicka, wykonanie: Ryszard Kalinowski, Beata Mysiak, Anna Żak. Pokaz: 13.10.

Zainteresowaniem cieszyły się też dwa premierowe wystawienia nowej produkcji programu „StartUp – Scena dla Młodych”, czyli choreografii „Ta, która niesie”. „To spektakl o kobiecej percepcji, która pozwala na wielość, czule przyjmuje, zabiera i niesie, a kiedy trzeba trwa i czeka (...) To osobisty dialog kobiet wewnętrznych, które na wzór idealnego obrazu doskonalimy jako powinności z tymi objawiającymi się w postaci naszych pragnień”. Praca opowiada o różnych strategiach przetrwania: o wysiłku, przyjmowaniu ról, dźwiganiu, oporze, trwaniu, nieustępliwości.

Choreografia i wykonanie: Karolina Kroczak/Emilia Biskupik, Ilona Gumowska, produkcja: Centrum Teatru i Tańca w Warszawie. Pokazy: 15.10 i 16.10.

18 października wystawiono premierę spektaklu „Where Lost Things Go” w choreografii Aleksandry Krajewskiej, który był rodzajem emocjonalnego collage’u dotyczącego decyzyjności (spektakl został przeniesiony z wcześniejszego terminu 30.09). Wykonanie: Agata Pankowska, Patrycja Grzywińska, Dominika Stróżewska. Pokaz: 18.10.

A kilka dni później na scenie przy ul. Bruna 9 odbyła się kolejna edycja Warszawskiego Konkursu Choreograficznego. W konkursie wystartowało osiem zakwalifikowanych prac, a ich choreografie oceniło trzyosobowe jury w składzie: Karolina Garbacik, Maria Miotk, Marta Ziółek. Pokazy konkursowe: 22.10, gala laureatów: 23.10.

Lista zakwalifikowanych do konkursu prac:

* „Under” Tomasz Domański, Justyna Gul, Małgorzata Skibińska
* „Vigilance” Benedykt Król
* „ATSU” Magdalena Wójcik, Stefano Otoyo
* „Z ust” Sylwia Nosarzewska
* „Biedny Yorick” Stefano Silvino
* „Wnętrze czerwieni” Marcela Haładuda
* „Pętla” Małgorzata Nowak, Krzysztof Łuczak
* „Katharsis” Dorota Makosz

Wyniki Warszawskiego Konkursu Choreograficznego 2022:

1 miejsce – Sylwia Nosarzewska „Z ust”
2 miejsce – Stefano Silvino „Biedny Yorick”
3 miejsce – Marcela Haładuda „Wnętrze czerwieni”
– nagroda publiczności: Magdalena Wójcik, Stefano Otoyo „ATSU”
– nagroda widza Tomasza Piotrowskiego: Stefano Silvino „Biedny Yorick”

Po koniec miesiąca na scenie CTiT odbyła się kolejna gościnna premiera organizowana przez B’cause Dance Comany, czyli pierwszy pokaz spektaklu „Nie_me słowa” B’cause Dance Company i popremierowa rozmowa z publicznością. Choreografia „Nie_me słowa” jest artystycznym collage’m opartym na najważniejszych listach w dziejach ludzkości (zebranych przez Shauna Ushera w książce „Listy niezapomniane”).

Choreografia: Bartek Woszczyński, wykonanie: Agata Dulęba, Mateusz Krzysiak, Vita Vaskiv oraz Robert Tondera. Pokaz: 29.10.

LISTOPAD

Listopad w CTiT to dwie premiery wyprodukowane przez Centrum, jedna przygotowana przez grupę projektową Akademii Tańca Zawirowania, druga przez zwycięzców programu rezydencyjnego „StartUp – Scena dla Młodych”.

Wieczory sygnowane przez program „StartUp – Scena dla Młodych” to rodzaj instalacji performatywnej pt. „Inne”, opierającej się na naszej narodowej spuściźnie i tożsamości jako nośnikach nowych idei. „Tańce narodowe stają się dla nas symbolem tego co narzuca nam historia, Kościół i władza. Spektakl identyfikuje kulturę w kontekście historycznym, narodowym i osobistym. Pokazuje naszą spuściznę narodową/taneczną, taką, jaką chcemy teraz, taką która mówi naszym językiem. (…) Zmieniamy zasady tradycyjnej gry - poszerzamy pole bitewne tańca narodowego o współczesną problematykę. Ruch i taniec stają się maszyną do projektowania zmian w społeczeństwie. Wyciągając je z narodowego skansenu, w którym funkcjonują, szukamy tego co mogą nam dać teraz. Likwidujemy dystans między oglądającym a oglądanym” – pisali twórcy.

Reżyseria: Ł. Horbów, M. Kryński, choreografia: B. Wydrowska, wykonanie: P. Bednarczyk, M. Chęcielewska, A. Karpiuk, E. Krempiński, M. Kryński, D. Wasilewska. Premierowe pokazy: 25.11, 26.11.

W Akademii Tańca Zawirowania zorganizowano też warsztaty performatywne z Bożną Wydrowską, choreografką spektaklu „Inne”. Wychodząc z tradycji kultury ballroom Wydrowska zaprosiła uczestników do performatywnego eksperymentu na temat różnorodności własnej tożsamości. Odwołując się do praktyki takich kategorii jak Runway, Face oraz Face with Performance, zaproponowała spojrzenie na ciało jako ośrodek płynnych form znaczeń. Termin: 26.11.

W listopadzie (21.11–24.11) trwała także rezydencja artystyczna Magdaleny Wójcik i Stefano Otoyo z grupą projektową Akademii Tańca Zawirowania (premierę ich nowego spektaklu zaplanowano na 17.12). Później zespół Teatru Tańca Zawirowania wyjechał na swoją ostatnią w 2022 r. prezentację w ramach Polskiej Sieci Tańca – w Lublinie zaprezentowany został spektakl „Empty Bodies”. Pokaz: 27.11. Z kolei w Kielcach wystawiono „Przesycone mgłą”, co ma być zapowiedzią dalszej współpracy Teatru Tańca Zawirowania z Kieleckim Teatrem Tańca (28.11), a spektakl z programu rezydencyjnego „Ta, która niesie” zobaczyła publiczność w Bydgoszczy w ramach Festiwalu Poszerzenie Pola Dźwięku. Na zakończenie listopada (30.11) „Policzalni” – spektakl powstały we współpracy Teatru Tańca Zawirowania oraz Bytomskiego Teatru Tańca i Ruchu Rozbark został zaprezentowany w Teatrze Rozbark w Bytomiu, a następnie w grudniu wyjechał do Niemiec i Łodzi.

GRUDZIEŃ 

„Policzalni” wspólny spektakl Teatru Tańca Zawirowania i Teatru Rozbark wystąpił w Munster (Niemcy) podczas Festival „Um Polen” (03.12), a kilka dni później w Łodzi w ramach programu „Przestrzenie Sztuki” na zaproszenie Materii (12.12). Spektakl „Policzalni” powstał w ramach programu produkcyjnego Centrum Teatru i Tańca w Warszawie. Produkcja została okrzyknięta jedną z najbardziej lubianych pozycji repertuarowych publiczności, a choreografka Anna Piotrowska została nagrodzona „Złotą Maską” (czyli nagrodą teatralną w województwie śląskim przyznawaną za szczególne osiągnięcia w zakresie sztuki teatralnej).

Choreografia: Anna Piotrowska, wykonanie: Joanna Brodniak, Kamil Bończyk, Alexey Torgunakov, Katarzyna Zioło, Ewa Noras, Stanisław Bulder.

Na początku grudnia w Centrum Teatru i Tańca w Warszawie gościło łódzką Materię, która zagrała na jego deskach taneczno-teatralne przedstawienie dla dzieci „Skarb Nienazwanej Góry”. Spektakl obejrzała m.in. zorganizowana grupa uczniów pierwszych klas Szkoły Podstawowej nr 80 im. M. Kownackiej, którzy aktywnie uczestniczyli w drugiej części pokazu, która miała formułę edukacyjną, a dotyczyła abstrakcji oraz improwizacji ruchowej.

Choreografia: Krzysztof Skolimowski, wykonanie: Kacper Klimczak, Justyna Olczak, Zuzanna Wojciechowska, Martyna Wójcik, Ulyana Zaruba oraz Juliusz Grzybowski (autor tekstu) i Mateusz Skolimowski (muzyka na żywo). Pokaz: 5.12.

A w połowie miesiąca w CTiT publiczność obejrzała premierę grupy projektowej Akademii Tańca Zawirowania w choreografii Ilony Gumowskiej pt. „The place that we don’t know”. Proces twórczy zachęcał tancerki, by podążały za własnymi fantazjami i pragnieniami. Był okazją do poznania nowych pomysłów kreacji czy zdobycia doświadczenia performatywnego.

Choreografia: Ilona Gumowska, wykonanie: Urszula Borys, Martyna Chęcielewska, Róża Czarnota, Pola Duc, Kinga Gintowt, Agnieszka Gwadera, Sofia Mokrytska, Leeloo Morgan, Emilia Nowak, Ewelina Piersa, Anna Przypolska, Kamila Rastawicka, Patrycja Smoleń, Karina Warnel-Żakowska, Izabela Weyher. Dwa pokazy: 16.12 (o godzinie 18.30 i 20.30).

Dzień później wystawiono kolejną premierę – „The Dreamus”. Tym razem Akademia Tańca Zawirowania współpracowała z duetem Coda Movement, czyli z Magdaleną Wójcik i Stefano Otoyo, którzy odbywali rezydencję artystyczną w CTiT. Do pracy nad „The Dreamus” opowiadającym o snach i marzeniach zaproszono 13 kobiet, z których część wystąpiła w projekcie filmowym, a siedem w spektaklu scenicznym. Dodatkową atrakcją wieczoru był kameralny wernisaż obrazów Anety Parciak.

Choreografia: Magdalena Wójcik i Stefano Otoyo, wykonanie: Agnieszka Gwadera, Adrianna Majchrzak, Aneta Parciak, Izabela Maniszewska-Weyher, Jaga Orzechowska, Kasia Gołąbek, Patrycja Smoleń, wideo: Julia Ruszczyńska. Pokaz: 17.12.

Prezentację zakończył pokaz filmu, który powstał podczas rezydencji, a wieczór zakończył miniwernisaż plastyczny oraz pożegnalne „Christmas Party” z muzyką na żywo i poczęstunkiem.

WARSZTATY TANECZNE: STYCZEŃ – GRUDZIEŃ

Osobną gałęzią działalności Fundacji Scena Współczesna jest organizacja warsztatów tanecznych. Fundacja prowadzi własną szkołę tańca – Akademię Tańca Zawirowania działającą w lokalu przy ul. Wspólnej 61. W każdym tygodniu odbywa się tutaj od 10 do 13 lekcji tańca (każda trwa 1,5 godziny), zajęcia prowadzone są przez wszystkie miesiące w roku, także w okresie wakacyjnym.

Odbywające się w Akademii Tańca Zawirowania warsztaty to dwa rodzaje zajęć edukacyjnych. Pierwszą grupę stanowią warsztaty nieregularne (warsztaty jednorazowe) trwające od 1 do 7 dni, prowadzone są przez zaangażowanych specjalnie do tego celu choreografów lub nauczycieli tańca z kraju lub zagranicy. Drugą grupę stanowią warsztaty stałe (warsztaty długofalowe) trwające powyżej 7 dni i stanowiące trzon kształcenia długofalowego, czyli regularnej oferty edukacyjnej tworzącej program działania całej szkoły. Oferowany program jest zróżnicowany stylistycznie, Akademia Tańca uczy wielu technik z obszaru tańca współczesnego i zajmuje się rozmaitymi obszarami edukacji w tym zakresie.

Przykładowe warsztaty: taniec jazzowy, Natural Contemporary Flow, contemporary, taniec współczesny/flow, taniec współczesny/floorwork, choreo class, jazz/siła i stretching, balet, joga dla tancerzy.

Wybrani prowadzący warsztaty: Elwira Piorun, Patrycja Nosiadek, Stefano Silvino, Marek Zajączkowski, Iza Prokopek, Magdalena Wójcik, Marta Kosieradzka, Agnieszka Sikorska, Michał Adam Góral, Bartek Figurski.

Specjalną grupą warsztatów były zajęcia skierowane dla kobiet, np. Abun Dance - spotkania ruchowo-świadomościowe (Natalia Meksa), Warsztaty świadomej pielęgnacji ⁣z założycielkami Imperium Świadomych Kobiet (Agata Dadas i Alicją Wegner), Zajęcia jogi dynamicznej ⁣(Marta Kosieradzka). A także lekcje nietypowe, np. Warsztaty stania na rękach (Kamila Rybacka), Laboratorium ruchu (Anita Sawicka), Warsztaty tańca współczesnego z elementami sztuk walki i akrobatyki (Abhilash Ningappa), Taniec współczesny z elementami akrobacji (Ilona Gumowska).
W 2022 roku odbyły się również Warsztaty z tancerką Sasha Waltz & Guests (Agnieszka Jachym).

Akademia Tańca Zawirowania zorganizowała w 2022 roku 28 warsztatów jednorazowych (od 1 do 7 dni) oraz 15 warsztatów długofalowych (powyżej 7 dni), które odbywały się regularnie przez cały rok. Dodatkowo odbyło się także pięć warsztatów długofalowych grup projektowych (3 polskie oraz 2 ukraińskie) – nie są one jednak ujmowane w wyliczeniach statystycznych, bo zostały potraktowane jako próby w produkcji nowych spektakli.

Premiery grup projektowych Akademii Tańca Zawirowania:

„DemeNtiA” Piotr Jeznach
„The Dreamus” Magdalena Wójcik i Stefano Otoyo
„The place that we don't know” Ilona Gumowska
„Nowa rzeczywistość” Alona Omelina, Angelina Zabelina (Ukraina)
„Whole life in a suitcase” Alona Omelina, Angelina Zabelina (Ukraina)

Ogólnie Fundacja Scena Współczesna zorganizowała 620 godzin warsztatów tańca (dane szacunkowe przy założeniach, że każda lekcja trwa 1,5 godziny).

SPEKTAKLE TEATRALNE: STYCZEŃ – GRUDZIEŃ 

W ramach Centrum Teatru i Tańca w Warszawie przez cały rok prężnie działa także scena teatralna, na której repertuarowo swoje spektakle wystawia Teatr Scena Współczesna, można tutaj także zobaczyć gościnne przedstawienia innych niezależnych grup (np. spektakle Teatrzyku Gędźba, Teatru Szkoły Głównej Handlowej, Kabaretu Ro-PA czy Teatru Inaczej), uczestniczyć w projektach edukacyjnych/warsztatach teatralnych (Akademia Sceny Współczesnej), społecznych, skierowanych do lokalnej społeczności czy przygotowywanych specjalnie dla nauczycieli szkół ponadpodstawowych i ostatnich klas szkół podstawowych (konferencja „Nie zrażamy do teatru – zarażamy teatrem”).

W stałym repertuarze Sceny Współczesnej znajdowały się komediowe przeboje teatralne: „Dzieła wszystkie Szekspira”, „Historia świata w skróconej wersji” oraz „Obserwuję Cię” (dawniej pod tytułem „I Ty zostaniesz Chińczykiem”).

Zespół Sceny Współczesnej występuje na deskach CTiT przy ul. Bruna 9, daje spektakle wyjazdowe i gra dla szkół ponadpodstawowych. Szczegółowe dane dotyczące wydarzeń teatralnych w CTiT nie są ujmowane w tym opracowaniu, niemniej część teatralna w 2022 roku objęła – 78 wieczorów teatralnych, 17 wieczorów teatralnych dla szkół i dodatkowo 3 spektakle wyjazdowe. Łącznie publiczność mogła w Warszawie uczestniczyć w 95 pokazach spektakli teatralnych.

SPEKTAKLE TANECZNE: STYCZEŃ – GRUDZIEŃ 

Fundacja Scena Współczesna w 2022 roku zaprosiła publiczność na 51 regularnych wieczorów tanecznych oraz 5 wieczorów specjalnych (Koncert studentów UMFC, wieczór grupy Oddaj Ciężar, Warszawski Konkus Choreograficzny – pokazy zakwalifikowanych prac, Warszawski Konkurs Choreograficzny – gala laureatów oraz jeden wieczór typu „double bill”). Łącznie to 56 wieczorów tanecznych. A wyliczenie spektakli? Było to 51 spektakli z wieczorów regularnych oraz 10 spektakli z Koncertu studentów UMCF, 5 spektakli z wieczoru grupy Oddaj Ciężar (fragmenty duetów nie są tu liczone, jako prace nie zamknięte w formie klasycznej etiudy), 8 spektakli konkursowych podczas wieczoru Warszawskiego Konkursu Choreograficznego i 4 spektakle podczas gali laureatów Warszawskiego Konkursu Choreograficznego oraz 2 spektakle z wieczoru „double bill” („Māyā” Charly Bouges i Jacob Neff oraz „Empty Bodies” Teatr Tańca Zawirowania). Łącznie wystawiono 80 spektakli tanecznych.

STYCZEŃ 

W styczniu Nowy Teatr nie zaproponował programu związanego z tańcem.

LUTY 

Nowy Teatr prezentacje spektakli tanecznych w 2022 roku zaczął dopiero w lutym. Pierwszą choreografią zaprezentowaną widzom była „Expiria” Agnieszki Kryst, która swoją premierę online miała dokładnie rok wcześniej (13.02.2021). Wykonywana nago praca jest rodzajem spokojnego i starannego studium kobiecego ciała, a tancerka inspirowała się w swoim solo sztukami wizualnymi i tańcem ekspresjonistycznym z I połowy XX wieku. Spektakl Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach powstał w ramach „Poszerzania Pola” – programu choreograficznego warszawskiego Nowego Teatru i Art Stations Foundation z Poznania. Pokazy: 10.02, 11.02, 12.02.

„Ciało w Expirii to ciało, które eksponuje siebie w ruchu, ciało, które ten ruch kocha, które się w tym ruchu smakuje, które przez ten ruch się emancypuje. Jego nagość, eksponując się w swej delikatności i intymności, emanuje siłą. To ciało, które poprzez taniec jest w świecie i ten świat afirmuje” Agata Siniarska, dramaturg

Później zaprezentowano performance Igora Shugaleeva „375 0908 2334 – The body you are calling is currently not available”, który zrodził się ze stanu protestu przeciwko przemocy, przeciwstawiania się długotrwałemu stresowi i strachowi oraz próby przezwyciężenia poczucia winy, w którym żyją dziś Białorusini. Artysta stworzył rodzaj performatywnego zaproszenia do wyobrażenia sobie bycia zatrzymanym na Białorusi. Projekt został połączony ze zbiórką finansową dla Fundacji Humanos działającej na rzecz ofiar przemocy i represji na Białorusi. Pokazy: 17.02, 18.02, 19.02.

„Szukałem sposobu, aby wyrazić grozę wydarzeń, które nas spotkały, opowiedzieć o odrętwieniu, strachu i jednocześnie pogardzie dla przemocy, o poczuciu winy za masową emigrację Białorusinów i swoją własną. Jak mogę poprzeć protest będąc tylko aktorem? Ten spektakl stanowi odpowiedź: ważne jest, żeby pozostać aktywnym, świadomym, nie obojętnym lub nieobecnym” Igor Shugaleev

MARZEC 

W marcu Nowy Teatr na swojej platformie VOD wystawił film ze spektaklem „Języki przyszłości/Future Tongues” Ani Nowak (premiera: 06.12.2018), w którym choreografka nawiązuje do mitu o wieży Babel ale i do futurystycznego filmu porno „Cafe Flesh”, w którym na skutek wybuchu nuklearnego większość ludzkości traci popęd seksualny, a ci, którzy go zachowują, odbywają akty seksualne na oczach publiczności. W filmie wzięli udział: Oskar Malinowski, Ania Nowak, Aleksandra Osowicz, Rafał Pierzyński, Jaśmina Polak. Pokazy VOD: 04.03.

KWIECIEŃ 

Kwiecień to prezentacje spektaklu „Silenzio!” Ramony Nagabczyńskiej (premiera: 07.05.2021). Osią pracy z udziałem Katarzyny Szugajew, Karoliny Kraczkowskiej, Barbary Kingi Majewskiej i Ramony Nagabczyńskiej jest opera i symboliczne znaczenia przypisywane dźwiękom. Pokazy: 06.04, 07.04, 08.04.

„Tradycyjne praktyki kobiecego śpiewu znalazły swój ujarzmiony przez kompozytorów operowych odpowiednik w postaci wirtuozerskich arii operowych. Tam pierwotna ekstaza głosu miesza się z wyrafinowaną propagandą krzywdzącego porządku. Starogrecka praktyka aischyrologii, polegająca na używaniu obscenicznego języka, wywodzi się z kobiecych rytuałów. Nie istnieje współczesny odpowiednik tej praktyki - wręcz przeciwnie: wulgaryzmy i odwołania do abiektalnej strony cielesności bulwersują, gdy wychodzą z ust kobiet” Ramona Nagabczyńska

Nowy Teatr trzykrotnie wystawił także pracę „Exhausted/Wyczerpani” francuskiego choreografa i reżysera Claude’a Bardouila (premiera: 30.01.2015). Dla Bardouila postać Savannah (aktorki porno Shannon Michelle Wilsey, która w wieku 23 lat popełniła samobójstwo) staje się antybohaterką, wobec której zapisane w tytule wyczerpanie zaczyna migotać znaczeniami.

„Po samobójstwie w stylu glamour, popełnionym w białej corvetcie Savannah trafia do raju, w którym spotyka inne ikony kobiecej erotyki, przedmioty pożądania. Tu zaczyna się dochodzenie Bardouila i transowe doświadczenie współpracujących z nim aktorów i tancerzy” – można było przeczytać w zapowiedzi.

W spektaklu wystąpili: Claude Bardouil, Ewa Dałkowska, Bartosz Gelner, Piotr Polak, Magdalena Popławska/Agnieszka Żulewska, Łukasz Przytarski. Pokazy: 13.04, 14.04, 15.04.

Miesiąc zamknęły ponowne pokazy filmowe pracy „Języki przyszłości/Future Tongue” Ani Nowak z okazji Międzynarodowego Dnia Tańca. Pokazy: 29.04, 30.04 oraz 01.05-05.05.

MAJ 

W maju publiczność Nowego Teatru mogła obejrzeć „Salvage” Kasi Wolińskiej (premiera: 12.02.2021). Jak piszą twórcy „Salvage” to multidyscyplinarna przestrzeń choreograficzna, koncert tańca z gatunku science-fiction. „Salvage wyłania się między wysypiskiem Historii – garbage – a Ocaleniem – salvation – (China Mieville). Salvage to kontener przyszłości mieniący się miriadami tańca, historii, śpiewów, i zjaw(isk) nadprzyrodzonych. A wszystko to – z odzysku. Salvage jest kalejdoskopem, buszem pełnym duchów i przodków, placem, oceanem, stocznią, sceną. Powstaje z historii osobistych i kolektywnych, z pracy w zespole, w którym jest miejsce na rodzinę, przyjaciół i nieznajomych. Salvage jest próbą pokonania strachu i stworzenia możliwości kolektywnej Przyszłości”. Za choreografię „Salvage” odpowiadały i w spektaklu wystąpiły: Hana Umeda i Kasia Wolińska. Pokazy: 12.05, 13.05, 14.05.

Maj zamknęły prezentacje performance „Have a Good Cry” Magdy Szpecht, Leny Schimscheiner i Weroniki Pelczyńskiej. Pokazy: 17.05, 18.05, 19.05 oraz wystawienia tanecznego spektaklu „Masakra” w reżyserii i choreografii Pawła Sakowicza. Pokazy: 21.05, 22.05.

CZERWIEC 

4 czerwca zorganizowano „Dzień Dziecka w Nowym Teatrze”, którego celem było pobudzanie i zgłębianie zmysłów czy poznawanie historii z książek dla dzieci. Na polsko-ukraińskie wydarzenie składało się czytanie książek w języku ukraińskim i polskim, koktajlowy kramik dla dzieci, „Mój niebiesko-żółty sen” – koncert Fundacji Educational Center Children of Ukraine oraz dwukrotny premierowy pokaz spektaklu taneczno-performatywnego „Gdzie się kryją zmysły?” Renaty Piotrowskiej-Auffret. Później spektakl pokazywany był także samodzielnie.

„Gdzie się kryją zmysły?” to rodzaj podróży w zakamarki ludzkich ciał, podczas przedstawienia młoda i dorosła widownia dowiaduje się w jakich częściach ciała znajdują się poszczególne zmysły oraz doświadczą ich poprzez proponowane zabawy.

Terminy: 04.06 (godz. 12 i 17) oraz 05.06 (godz. 12 i 17), 17.06, 18.06 (godz. 12 i 17), 19.06 (godz. 12 i 17).

LIPIEC 

W lipcu Nowy Teatr nie zaproponował programu związanego z tańcem.

SIERPIEŃ 

W sierpniu Nowy Teatr zaproponował nietypową wystawę trwającą niemal przez miesiąc, czyli „Solarium Nowego Teatru: Krzysztof Bagiński. Kalejdoskop 3”. To wideoinstalacja, w której artysta przygląda się ruchowi lalek z archiwum warszawskiego Teatru Baj.

„Zadania aktorskie i improwizacje lalek wytwarzają niejednoznaczną choreografię. Gesty, interakcje i momenty zatrzymania formują się w dziwny taniec, pantomimę, a nawet rytuał. Za pomocą szerokich kadrów artysta odkrywa, zazwyczaj ukryte w ciemności, kulisy. Ujawnia magię – między innymi w relacji aktorów i lalek” – czytamy w zapowiedzi.

Wideoinstalacja była dostępna także w formie audiodeskrypcji (tekst audiodeskrypcji przygotowała Aleksandra Bratkowska). Projekt audiodeskrypcji został dofinansowany w ramach „Kultury bez barier” realizowanej przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Terminy: 05.08–14.08, 16.08–21.08.

WRZESIEŃ 

Wrzesień w Nowym Teatrze rozpoczął się pokazami w ramach Generation After Showcase: „Nowe geografie” realizowanymi w dniach 1–3 września w różnych teatrach i miejscach prezentacyjnych w Warszawie. Organizatorzy, rozszerzając spektrum twórców zaproszonych do udziału w Generation After Showcase, chcieli zarysować za pomocą działań performatywnych cztery warunki geografii nowej Europy – takiej, w której nie da się pominąć przepływów pomiędzy różnymi do tej pory historiami: suwerenność integrującą, nową narrację o Europie Środkowej, zaufanie społeczne i tworzenie zrastających się infrastruktur.

W programie Generation After Showcase znalazły się m.in. pokazy taneczne i performatywne:

„Amando” Paweł Sakowicz, taniec, Muzeum Narodowe. Pokaz: 01.09
„Le jeu de massacre” Barbara Kinga Majewska, Ramona Nagabczyńska, performance, STUDIO teatrgaleria. Pokaz: 02.09.
„Projekt promo: Even Younger Generation” Akademia Teatralna, performance, Pokaz: 03.09
„Ministranci” Piotr Froń, performance, Nowy Teatr. Pokaz: 03.09

Kolejną propozycją sceny przy Madalińskiego 10/16 była instalacja performatywna dla najmłodszych dzieci (0,5–2 lata) i ich opiekunów, czyli „MaMoMi” Izy Chlewińskiej. Zadaniem instalacji jest oddziaływanie na wszystkie zmysły dziecka otaz wykorzystywanie naturalnej potrzeby zabawy czy eksploracji przestrzeni. Przez ruch, obserwację, elementy wizualne i dźwięk „MaMoMi” wpływa na rozwój zdolności społecznych, poznawczych i percepcyjnych. Dziecko może aktywnie uczestniczyć w przedstawieniu lub tylko je obserwować.

Podczas spektakli dwie performerki badają przestrzeń i wzajemne relacje za pomocą ruchu i choreografii. Reżyseria: Izabela Chlewińska, wykonanie: Izabela Chlewińska, Katarzyna Sitarz. Terminy: 15.09 (dwa pokazy), 16.09 (dwa pokazy), 17.09 (trzy pokazy), 18.09 (trzy pokazy).

PAŹDZIERNIK 

W październiku Nowy Teatr zaprosił na pierwszy spektakl Jana Martensa prezentowany w Polsce pt. „każda próba skończy się zmiażdżonymi ciałami i pogruchotanymi kośćmi”. Warszawskie dwa pokazy (premiera odbyła się 18 lipca 2021 r. na Festiwalu w Awinionie) odbyły się w ramach Międzynarodowego Festiwalu Nowa Europa. Ucieczka do przodu.

Jak piszą twórcy tytuł ich spektaklu odnosi się do oświadczenia chińskiego prezydenta Xi Jinping wygłoszonego w związku z prodemokratycznymi protestami w Hongkongu, który powiedział, że „każdy kto spróbuje podzielić Chiny, w którejkolwiek części kraju, skończy ze zmiażdżonym ciałem i pogruchotanymi kośćmi”. Stąd też Jan Martens, wychodząc od brutalnego języka podżegającego do przemocy fizycznej, stworzył na scenie odę do obywatelskiego nieposłuszeństwa.

W przedstawieniu występuje grupa siedemnaściorga tancerzy i tancerek, wśród których najmłodsza osoba ma lat 17, a najstarsza 70. Wspólnie tworzą społeczeństwo w miniaturze, a towarzyszy im ścieżka dźwiękowa, na jaką składają się protest-songi z różnych epok – od Henryka Góreckiego przez Max Roach & Abbey Lincoln po Kae Tempest. Choreografia: Jan Martens, wykonanie: Ty Boomershine, Truus Bronkhorst, Jim Buskens, Zoë Chungong, Piet Defrancq, Naomi Gibson, Kimmy Ligtvoet, Cherish Menzo, Steven Michel, Gesine Moog, Dan Mussett, Wolf Overmeire, Tim Persent, Courtney May Robertson, Laura Vanborm, Loeka Willems/Pierre Bastin, Georgia Boddez, Zora Westbroek, Lia Witjes-Poole, Camilla Bundel, Paolo Yao, Abigail Aleksander, Maisie Woodford, Simon Lelievre, Solal Mariotte i Baptiste Cazaux. Pokazy: 20.10, 21.10.

29 października w Nowym Teatrze odbyła się próba otwarta do przedstawienia „Publika” Marii Stokłosy i Aleks Borys (premiera została zaplanowana na 8 listopada). Próba otwarta miała formę warsztatu choreograficznego połączonego z badaniem artystycznym. Osoby uczestniczące działały według przygotowanego przez performerki scenariusza. Punktem wyjścia była tytułowa publika - widzowie, ustawieni na ogół w biernej pozycji obserwatorów, ale także wspólnota oparta na relacji. „W proponowanym działaniu interesuje nas to, jaką publikę może uruchomić choreografia. O ile taniec rozumiemy jako ruch życia, właściwość bycia w ciele, o tyle choreografia jest tutaj formą ustanawiania konstelacji bycia razem (a przynajmniej dzielenia wspólnego czasu i przestrzeni). W tym sensie jest więc narzędziem budowania relacji i wspólnot. Chcemy sprawdzić, w jaki sposób publiczność może zostać ustanowiona inaczej niż jako widzowie” Maria Stokłosa, Aleks Borys.

W październiku zaproszono także na kolejne pokazy „Gdzie się kryją zmysły?” Renaty Piotrowskiej-Auffret. Terminy: 29.10 (dwa pokazy) i 30.10 (dwa pokazy).

LISTOPAD 

Taneczny listopad w Nowym Teatrze upłynął tylko pod znakiem trzech pokazów „Publiki” – nowego spektaklu Marii Stokłosy i Aleks Borys (premiera: 08.11.2022). Praca, która powstała w ramach programu „Poszerzanie pola” zadaje pytania o to, jak zauważyć choreografię – elementy, języki, układy potrzebne do tego, aby cielesność stała się podstawą budowania wspólnoty. Jak piszą choreografki: „Publika” jest spektaklem tanecznym, podczas którego widzowie wchodzą na scenę i wraz z performerkami podejmują działanie. Biorą udział w przedstawieniu, wspólnym tańcu i doświadczeniu bycia razem w określonej przestrzeni i czasie. Gromadząc się, wnoszą też swoje indywidualne wybory i potrzeby.

„W proponowanym działaniu interesuje nas to, jaką publikę może uruchomić choreografia. O ile taniec rozumiemy jako ruch życia, właściwość bycia w ciele, o tyle choreografia jest tutaj formą ustanawiania konstelacji bycia razem, układów i ugrupowań” Maria Stokłosa, Aleks Borys

Spektakl powstał w ramach trzeciej edycji „Poszerzania pola” - choreograficznego programu realizowanego przez Nowy Teatr w Warszawie, Teatr Łaźnia Nowa w Krakowie oraz Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach. Pokazy: 08.11 (premiera), 09.11, 10.11.

GRUDZIEŃ 

W ostatnim miesiącu roku publiczność Nowego Teatru mogła kolejny raz obejrzeć kameralne solo Agnieszki Kryst „Expiria”, do którego inspiracja została zaczerpnięta ze sztuk wizualnych oraz z tańca ekspresjonistycznego z pierwszej połowy XX wieku. „Poruszające się ciało tworzy intymny krajobraz, ukazuje się jako niewyczerpane źródło energii, siły i pożądania. Jest w ciągłym ruchu, nieustannie przemienia się i transformuje. Tańcząc ustanawia i kwestionuje granice pomiędzy swoją abstrakcyjnością a materialnością” Agnieszka Kryst

Choreografia i wykonanie: Agnieszka Kryst. Pokazy: 02.12, 03.12, 04.12.

A na zakończenie tanecznego programu w 2022 roku w Nowym Teatrze przygotowano premierę performatywnej pracy „Ich heiße Frau Troffea” Sergey’a Shabohina i Igora Shugaleeva (15.12.2022). Spektakl został zagrany w języku białoruskim z polskimi i angielskimi napisami.

Zanurzając się w historię Frau Troffea (jej taniec na jednej ze strasburskich ulic w 1518 roku wywołał w całym mieście „epidemię tańca”, która przyniosła wiele ofiar) performer opowiada o własnym doświadczeniu traumatycznej obsesji i nieustannego poszukiwania wolności. Mówi o szoku wywołanym opuszczeniem domu i przeszłości, przymusową emigracją z Białorusi i poszukiwaniem siebie. I o teraźniejszości, która sprawia, że całkowicie „rozpływa się” w atrakcyjnej berlińskiej kulturze rave. Pod wpływem silnego stresu wywołanego dopalaczami doświadcza nowej swobody komunikacji i ruchu.

Reżyseria: Sergey Shabohin, choreografia: Agnieszka Kryst, wykonanie: Igor Shugaleev, produkcja projektu: KALEKTAR (platforma badawcza dotycząca białoruskiej sztuki współczesnej), koprodukcja: Nowy Teatr. Pokazy: 15.12 (premiera), 16.12, 17.12, 18.12.

STYCZEŃ 

Fundacja Artystyczna Perform rok 2022 rozpoczęła od czterodniowego warsztatu rozwojowego dla kobiet „Dzika Orchidea” zorganizowanego w Mińsku Mazowieckim. Warsztat poprowadziły: Viorika Zagórowska, joginka i artystka pracująca w ostatnich latach w Tajlandii, Singapurze czy Indiach oraz Paulina Święcańska, choreografka i tancerka, instruktorka animal flow i pilates, prowadząca m.in. sesje coachingu ruchowo-oddechowego. Terminy: 27.01–30.01.

Ten sam duet poprowadził także w studio przy ul. Długiej 44/50 zajęcia pt. „Świetliste Kręgi Kobiet” (projekt w cyklu 7 Kobiecych Spotkań Pełniowych). Termin: 18.01.

W styczniu w ramach międzynarodowego projektu „Inner Bridge” Fundacja Artystyczna PERFORM stworzyła także bezpłatny „Przewodnik po emocjach” (w formacie PDF) z praktycznymi wskazówkami jak dbać o swoje zdrowie emocjonalne. Anglojęzyczny przewodnik przygotowany został przez Sylwię Federico i Paulinę Święcańską.

LUTY 

W lutym fundacja zaprosiła na cykl filmowy Kino Tańca Online vol. 1. „Światy równoległe”. Program dotyczył tematyki dwoistości krajobrazu zmienionego przez obecność człowieka: zderzenia świata natury i rozwoju cywilizacji, jednostkowych i uniwersalnych wartości.

W programie znalazły się taneczne filmy krótkometrażowe:

1. „Fauteuil lit”, reż. Maksym Kotskyi, Ukraina (2021)
2. „Human Habitat”, reż. Flavia Devonas Hoffmann, Norwegia (2020)
3. „You Wanted Rivers”, reż. Magdalena Zielińska, Polska/Jordania (2020)
4. „Downriver”, reż. Andrea Boll, Szwajcaria (2020)
5. „Fibonacci”, reż. Tomáš Hubáček, Czechy (2020)
6. „Herbarium”, reż. Iwona Pasińska, Polska (2021)

Kino Tańca, vol. 1. dostępne było w Internecie w terminie: 10.02–13.02.

Kolejne spotkanie warsztatowe pt. „Świetliste Kręgi Kobiet” kontynuowało działania Perform w lutym. Termin: 16.02.

W drugim miesiącu roku Fundacja Artystyczna Perform przygotowała też kolejny przewodnik cyfrowy „Well-Being” (format PDF) o tym, jak poprawić swoje samopoczucie. Publikacja powstała w ramach projektu „CORE: Collective Responsibility through Inner Integrity”.

MARZEC 

Marzec dla Fundacji Artystycznej Perform to kolejna edycja warsztatów „Świetliste Kręgi Kobiet” w Warszawie (pl. Bankowy) dotycząca pewności siebie, pracy z emocjami, nauki świadomego oddechu odbyła się w marcu. Zajęcia prowadziły: Viorika Zagórowska i Paulina Święcańska. Dochód został przeznaczony na pomoc uchodźcom z Ukrainy. Termin: 18.03.

A później fundacja zaprosiła publiczność na kolejną edycję Kino Tańca Online, vol. 2. „Światy ukryte”. Program pokazywał produkcje znajdujące się na pograniczu tradycji, wierzeń i mitów, dotykający mistyki, wiary, oraz transcendentalnych relacji człowieka z naturą.

W programie znalazły się taneczne filmy krótkometrażowe:

1. „Anul Nou”, reż. Corina Andrian, Rumunia (2021)
2. „Bhairava”, reż. Marlene Millar, Kanada (2018)
3. „Wake”, reż. Katie Beard, Naomi Turner, Wielka Brytania (2020)
4. „Ecce”, reż. Fu LE, Francja (2021)
5. „Spectre”, reż. Sebastien de Buyl, Belgia (2020)
6. „Jilava”, reż. John T. Williams, USA (2016)

Kino Tańca, vol. 2. dostępne było w Internecie w terminie: 03.03–06.03.

W marcu w Mazowieckim Instytucie Kultury odbył się też pierwszy pokaz sceniczny w 2022 roku, gdy zorganizowano prezentację „Blush” Michała Adama Górala (premiera: 28.09.2021). Spektakl „Blush” porusza kwestię autentyczności w kontekście potrzeby przynależności do grupy oraz wstydu, który powiązany z myślami staje się cennym nośnikiem informacji. W spektaklu wystąpili: Anna Banasik, Wojciech Dolatowski, Michał Adam Góral, Karolina Graca (performerka wideo: Nika Go). Pokaz: 24.03.

KWIECIEŃ 

W kwietniu w MIK-u odbył się wieczór z cyklu „Portrety choreograficzne” poświęcony Erykowi Makohonowi, choreografowi, twórcy i liderowi Krakowskiego Teatru Tańca. Cykl poświęcony jest prezentacji współczesnych choreografów polskich i przybliżenia ich sylwetek szerszemu odbiorcy. Każdy z zaproszonych artystów, reprezentujących różnorodne formy i techniki tańca, sam zdecyduje w jakiej formie zechce zaprezentować swój autoportret na scenie. Pokaz: 07.04.

Później zaproszono na wyjazdowy warsztat rozwojowy dla par w Markuszowie (woj. lubelskie) pt. „Rozbłysk inspiracji”. Zajęcia obejmowały m.in. malowanie intuicyjne inspirowane Vedic Art, pracę z ciałem w technikach improwizacji i improwizacji kontaktowej, masaż relaksacyjny czy ćwiczenia oddechowe. Warsztaty prowadziły: Grażyna Cholewińska i Paulina Święcańska. Termin: 21.03–24.04.

Drugi wieczór teatralny w ramach III edycji Centralnej Sceny Tańca w Mazowieckim Instytucie Kultury odbył się w bloku „Taniec i nowe media”, obejmującym innowacyjne projekty, w których taniec łączy się z nowymi mediami, a tancerze poprzez ruch wpływają na przestrzeń dźwiękową lub wizualną w czasie rzeczywistym. W ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Tańca publiczność obejrzała pokaz projektu „Miastofonie” – interaktywnej instalacji dźwiękowej wpisującej się w nurt eco-art. Punkt centralny instalacji stanowił niewidzialny instrument „poruszany” improwizowanym tańcem. Materiałem dźwiękowym były odgłosy miasta Warszawy, brzmienia analogowych instrumentów klawiszowych oraz szpinetu. W instalacji wykorzystano autorskie oprogramowanie oraz czujnik ruchu. Punktem wyjścia projektu był manifest futurystyczny „L’arte dei rumori” („Sztuka hałasów”, 1913) autorstwa Luigiego Russolo, postulujący koniec muzyki przeszłości, a w konsekwencji narodziny nowej jakości zainspirowanej przemysłowym pejzażem dźwiękowym wielkich miast; kompozycje eksplorującego granice ciszy i dźwięku Johna Cage’a i uchwała UNESCO z 1969 roku, potępiająca nieposzanowanie prawa każdego człowieka do ciszy.

Za choreografię odpowiadała Katarzyna Stefanowicz, współpraca: Dorota Błaszczak, Dominika Jarosz, Nicolas de la Vega, taniec: Dominika Jarosz, Katarzyna Stefanowicz. Pokaz: 28.04.

MAJ 

Kolejne spotkanie w MIK-u w ramach cyklu „Portret choreograficzny” poświęcone zostało podsumowaniu twórczości tancerki i choreografki Pauliny Wycichowskiej. Pokaz: 12.05.

W bloku „Krytyka i Teoria Tańca” w MIK-u odbył się też I panel ekspercki „Sztuka angażująca społeczeństwo”. Punktem wyjścia do rozmowy było pytanie, w jakim stopniu działania edukacyjne czy animacyjne, prowadzone z poszczególnymi społecznościami są dziś szansą na budowanie i rozwój publiczności. Na ile angażowanie odbiorców jako współtwórców kultury sprawia, że chętniej uczestniczą oni w poszczególnych wydarzeniach? Porozmawiamy także o rozwoju różnorodnych inicjatyw, zaprogramowanych instytucjonalnie, ale i będących propozycjami działań oddolnych. Zespół ekspercki: Marta Seredyńska, Justyna Czarnota, Mikołaj Mikołajczyk. Termin: 12.05.

Blok „Krytyka i Teoria Tańca” oparty jest na idei budowania dyskursu na temat sztuki tańca. Skupiony jest na rozmowach z zaproszonymi gośćmi (panelach) na poszczególne tematy związane ze sztuką tańca i skupiające się na kontekstach społecznych, kulturowych, politycznych.

Potem Fundacja Artystyczna Perform zaprosiła na szkolenie międzynarodowe „Empathy Matters: Embodying Nonviolent Communication”. Opierało się ono na Porozumieniu Bez Przemocy (NVC) – metodzie stworzonej ponad 40 lat temu przez Marshalla B. Rosenberga, amerykańskiego psychologa, stosowanej obecnie w 35 krajach świata. Język Porozumienia Bez Przemocy określany jest „językiem żyrafy” lub „językiem serca”, a jego celem jest tworzenie z innymi empatycznych relacji, kontaktu opartego na zaufaniu i wzajemnym szacunku. W trakcie szkolenia uczestnicy poznawali podstawy NVC pogłębione poprzez praktykę ruchową, inspirowaną improwizacją kontaktową.

Prowadzenie: Sylwia Federico, Paulina Orbitowska-Fernandez, Paulina Święcańska. Terminy: 24.05–02.06.

W Dzień Matki w ramach Centralnej Sceny Tańca w Warszawie edycja III odbyło się wydarzenie Scena CST, wieczór III, czyli spotkanie „Movement Medicine - Rytm Ziemi - Wieczór Tańca i Ceremonii Ruchu”. Wieczór prowadziła Anna Sierpowska - certyfikowana Nauczycielka Movement Medicine - praktyki aktywnej medytacji w tańcu, świadomego ruchu i obecności ze Szkoły Yaacova & Susannah Darling Khan. Za muzykę odpowiadał Michał Kaza, bębniarz i perkusista. Pokaz: 26.05.

CZERWIEC 

W czerwcu Fundacja Artystyczna Perform zaprosiła na wieczór z premierą warsztatowego projektu performatywnego pt. „Kobiety u duch wolności”. Projekt skierowany do mieszkanek Warszawy zrealizowany został przez choreografkę i tancerkę Paulinę Święcańską i łączył taniec, teatr, muzykę oraz sztuki wizualne.

Spektakl na podstawie zajęć (o tym samym tytule) został przygotowywany na festiwal PERSONA, w którym w 2022 roku patronką była Maria Janion. Przedstawienie zainspirowane zostało książką Janion „Kobiety i duch inności” (1996).

W spektaklu udział wzięły: Grażyna Chmielewska, Grażyna Cholewińska, Katarzyna Dańska, Joanna Drabik, Wioletta Góral, Lidia Jakubiak, Agnieszka Kwiecień, Oxana Mirchuk, Agnieszka Motyl, Beata Papiernik, Magdalena Rolka, Magdalena Rostkowska, Klaudia Sędzikowska, Monika Staśkiewicz, Milena Suska, Nadia Szypiłow, Beata Wierzchołowska, Elżbieta Wojewódzka, Viorika Zagórowska. Pokaz: 9.06.

W czerwcu Perform i MIK zorganizowały także Laboratorium ruchowe „Underscore”, które miało formę jamu kontakt improwizacji (w praktyce Global Underscore opracowanej przez Nancy Stark Smith). Podczas wieczoru odbył się także wernisaż wystawy na 50-lecie kontakt improwizacji i rozmowa z jej kuratorką Colleen Bartley. Termin: 23.06.

LIPIEC 

W dniach 8–13 lipca Fundacja Artystyczna Perform zorganizowała w Mazowieckim Instytucie Kultury 13. edycją Międzynarodowego Festiwalu Tańca Warsaw CI Flow (ten festiwal poświęcony kontakt improwizacji ma charakter warsztatowy).

W lipcu w bloku Site-specific odbył się projekt performatywny „Teraz jest przestrzeń. Kiedy jesteś?”. Performance przed wejściem do PKiN przygotowany został wg koncepcji gości festiwalu Warsaw CI Flow Daniela Drago i Svitlany Pashko (Metamotion) - próby odbywały się w dniach 15-21.07. W pokazie udział wzięli: Agata Rutkowska, Emilia Kraszewska, Katarzyna Juchimiuk, Katarzyna Witkoś, Magda Halska, Marta Grzegorczyk, Marta Stachowiak, Mateusz Zbrzeźniak, Natalia Osiatynska, Paweł Kubiak, Stefano Silvino, Wei Xie. Pokaz: 21.07.

„Wszyscy jesteśmy twórcami przestrzeni. Widzialnych i niewidzialnych. I jesteśmy wiecznymi mieszkańcami różnych rodzajów przestrzeni. Jednocześnie jednak każdy z nas jest nieskończoną przestrzenią samą w sobie, kształtowaną i projektowaną przez inne widzialne lub niewidzialne przestrzenie, zamieszkaną przez idee, ideały, marzenia i wizje. W obecnym palącym kontekście – społecznym, politycznym, kulturowym i historycznym - różne wymiary tego, co nazywamy przestrzenią – indywidualny, społeczny, twórczy, a nawet sam rozwój człowieka – są globalnie kwestionowane i reinterpretowane” Daniel Drago, Svitlana Pashko

Po zakończeniu festiwalu odbyły się także kolejne warsztaty „Rozbłysk inspiracji”. Terminy: 22.07–29.07.

SIERPIEŃ 

W sierpniu Fundacja Artystyczna Perform nie organizowała wydarzeń tanecznych.

WRZESIEŃ 

We wrześniu Perform przez 11 dni realizowało kolejny projekt w bloku Site-specific, czyli projekt performatywny „Delicate Spaces”. Projekt dotyczący delikatności prowadził tancerz i choreograf Michał Adam Góral. Próby odbywały się w dniach 11.08–31.08, prezentację zaplanowano na pl. Bankowym. Pokaz: 1.09.

Po przerwie w MIK zorganizowano kolejne Laboratorium ruchowe („Laboratorium kontakt improwizacji”) w formie warsztatu i tanecznego jamu. Prowadzący: Zuzanna Bukowski i Tomasz Domański oraz muzycy: Kasia Tekielska i Phao Sanato. Terminy: 1.09, 11.09, 18.09, 25.09.

We wrześniu odbył się też ostatni warsztat „Świetliste Kręgi Kobiet”. Termin: 10.09.

W kolejnym bloku Site-specific Fundacja Artystyczna Perform zaproponowała kobiecy performance „Septarie” w przestrzeniach zewnętrznych Centrum Sportu i Kultury w Garwolinie (gdzie odbywał się IV Festiwal SATURATOR). Pokaz site-specific poprzedzały warsztaty realizowane w terminie 01.09-09.09 w ramach programu „Inspiracje Teatralne”. Za koncepcję i choreografię odpowiadała Paulina Święcańska, performerki: Mariola Klat-Majewska, Karolina Mikulska, Magdalena Trzeciak, Małgorzata Piętka-Żuławnik, Małgorzata Ostrowska-Tracz, Bernadetta Czerkawska, Elżbieta Nomirska, Izabela Rękawek, Izabela Tudek, Irena Jarzyna, Katarzyna Gruza, Anita Kanieska-Prusinowska, Grażyna Makulec, Joanna Szarek. Pokaz: 10.09.

Na przełomie września i października zaproponowano kolejną odsłonę filmową. Kino Tańca Online vol. 3 „Światy potencjalne” nawiązywało do narastającego społecznego i egzystencjonalnego niepokoju wobec wizji ekologicznej, militarnej i humanitarnej katastrofy.

W programie znalazły się taneczne filmy krótkometrażowe:

1. „La Nostra Terra”, reż. Thomas Born, Włochy (2022)
2. „Non-Upgraded Existance”, reż. Nadine Gerspacher, Nicolás Clausen, Niemcy (2022)
3. „When the Night Falls”, reż. Kimmo Leed, Finlandia (2021)
4. „Wasteplanet”, reż. Susanna della Sala, Włochy (2021)
5. „IO | OI”, reż. Francesco Lorusso, Włochy (2021)

Kino Tańca Online, vol. 3 dostępne było w Internecie w dniach 29.09–02.10.

PAŹDZIERNIK 

W październiku Fundacja Artystyczna Perform zaprezentowała na scenie MIK artystów biorących udział w konkursie open call „Scena Otwarta dla Młodych”. W tym wydarzeniu odbyły się dwa wieczory (jeden w październiku, drugi w listopadzie). Pierwszy łączył cztery etiudy: „Pod stołem” (Katarzyna Najder, Anna Orkisz, Ela Sikora, Olena Dutchak), „MA(I)D/Between Inferno and Paradise” (Maria Salwińska, Krzysztof Łuczak), „Co trzecia” (Natalia Podyma, Marta Mańka, Julita Koper) i „Frality” (Magda Niedzielska). Pokaz: 27.10.

LISTOPAD 

Zaś drugi wieczór „Sceny Otwartej dla Młodych” to pokaz pełnowymiarowego spektaklu z Łodzi „Lithos” w choreografii Jacka Owczarka (premiera: 02.10.2021). W spektaklu wystąpili młodzi zawodowi tancerze tuż po studiach: Kacper Klimczak, Justyna Olczak, Zuzanna Wojciechowska, Martyna Wójcik i Ulyana Zaruba. Pokaz: 24.11.

W listopadzie w bloku „Krytyka i teoria tańca” zorganizowano także panel ekspercki „Status artysty a środowisko tańca” poświęcony projektowi Ustawy o artystach zawodowych. Projekt ten definiuje grupę zawodową artystów i usprawnia warunki pracy artystycznej, zapewniając m.in. systemowy dostęp do ZUS i NFZ. Po wejściu w życie ustawy każdej osobie profesjonalnie wykonującej działalność artystyczną będą przysługiwać szczególne uprawnienia. Zespół ekspercki: Marta Seredyńska, dr Anna Janowska, Sonia Nieśpiałowska-Owczarek. Termin: 24.11.

GRUDZIEŃ 

W grudniu w Mazowieckim Instytucie Kultury odbył się pokaz w bloku „Taniec i nowe media”, którego gościem był Dariusz Makaruk. Blok ma prezentować transmedialne projekty tańca, improwizacji oraz technik pokrewnych, gdzie taniec łączy się z nowymi mediami, a tancerze poprzez ruch wpływają na przestrzeń dźwiękową lub wizualną w czasie rzeczywistym. Dariusz Makaruk to producent muzyczny, kompozytor, autor pokazów audiowizualnych i wizualizacji interaktywnych. Należy do Polskiego Stowarzyszenia Muzyki Elektroakustycznej (PSeME) – Polskiego wydziału CIME/ICEM w Bourges wspieranego przez UNESCO. Jako producent pokazów audiowizualnych tworzy wizualizacje interaktywne, wielkoformatowe mappingi wideo 3D oraz obiekty interaktywne w przestrzeni publicznej. Podczas wieczoru połączonego z rozmową zatańczyły: Barbara Lipińska-Zańko i Katarzyna Majda. Pokaz: 08.12.

A jako ostatnie sceniczne wydarzenie sezonu 2022 wraz z kolejnymi „Portretami choreograficznymi”, które poświęcone zostały postaci Michała Adama Górala odbył się finał III edycji Centralnej Sceny Tańca. W programie znalazła się prezentacja dokumentacji fotograficznej i filmowej z 2022 roku, oficjalne zakończenie III edycji Centralnej Sceny Tańca przez kuratorki programowe sześciu działów: Kino Tańca - Regina Lissowska-Postaremczak, Scena CST - Katarzyna Stefanowicz, Site-specific - Paulina Święcańska, Krytyka i Teoria Tańca - Marta Seredyńska, Portrety choreograficzne - Magdalena Chabros, Laboratoria Ruchowe - Klara Łucznik i Zuzanna Bukowski oraz jam taneczny z muzyką na żywo (Jakub Dykiert). Pokaz: 15.12.

A na koniec roku Fundacja Artystyczna Perform zaproponowała jeszcze świąteczne wydanie cyfrowego programu Kino Tańca Online, vol. 4 „Światy wewnętrzne”, czyli wybór tanecznych filmów krótkometrażowych odzwierciedlających przelotne impulsy, stany i subiektywne perspektywy „bycia w świecie”, które w codziennym życiu z trudem znajdują dla siebie właściwe kanały ekspresji.

W programie:

1. „I Am Fine”, reż. Victoria Donnet, Francja (2017)
2. „Stompen”, reż. Thomas Bos, Holandia (2021)
3. „Mother Melancholia”, reż. Samantha Shay, Niemcy (2021)
4. „Dancen”, reż. Corina Andrian, Rumunia
5. „Under the Skin”, reż. Carmen Porras, Hiszpania

Program Kino Tańca Online, vol. 4 dostępny był bezpłatnie w Internecie w okresie 22.12–25.12.

MAZOWIECKI INSTYTUT KULTURY - INNE POKAZY 

W Mazowieckim Instytucie Kultury odbywały się także pokazy performatywne i taneczne całkowicie niezwiązane z Fundacją Artystyczną Perform.

W maju na scenie MIK-u odbyły się prezentacje spektaklu „Przestrzenie_KOBRO” Stowarzyszenia Sztuka Nowa. Rodzaj performatywnej instalacji tworzył niezdefiniowany ruch widzów i performerów wyznaczony przez ramy czasoprzestrzeni i częściowo zaprojektowany przez choreografów. Performance immersyjny Sztuki Nowej inspirowany był europejską awangardą artystyczną, przede wszystkim pracami Katarzyny Kobro – rewolucjonistki teorii rzeźby oraz opracowaną przez nią, wspólnie z Władysławem Strzemińskim, rozprawą z 1931 roku „Kompozycja przestrzeni: obliczenia rytmu czasoprzestrzennego”. „Przestrzenie_KOBRO” to część międzynarodowego projektu „Embodied Ideas”.

Reżyseria: Dawid Żakowski, choreografia: Kat Rampackova, Martin Talaga, Agnieszka Kryst, Jana Ryslava, wykonanie: Borys Jaźnicki, Paweł Mandziewski, Michał Tokarski oraz gość specjalny. Pokazy: 18.05, 19.05.

20 października Sztuka Nowa wystawiła w MIK-u dwukrotnie spektakl „Black SQR”, który konfrontował się z awangardowymi koncepcjami Malewicza, Grotowskiego i Junga.

„Ale co to właściwie znaczy być obecnym? I jak może być dobrze, kiedy umierający na naszych oczach patriarchat, zanim zniknie wraz z całym swoim ohydnym dziadostwem, próbuje raz jeszcze odebrać nam kontrolę nad naszymi ciałami, prawem do miłości i podmiotowością? Więcej pytań niż odpowiedzi. Tych ostatnich szukamy w ruchu, tempie, rytmie i oddechu. W kwadracie 4 na 4 metry” Dawid Żakowski

Reżyseria: Dawid Żakowski, choreografia: Ewelina Sobieraj, wykonanie: Paweł Mandziewski, Piotr Piotrowicz, Maciej Tomaszewski, Alicja Zalewska, Agata Zataj. Pokazy: 20.10 (godz. 13.00 i 19.00).

A 30 października na scenie MIK-u odbyła się premiera spektaklu w reżyserii i choreografii Stefana Niedziałkowskiego pt. „Natura Żywioły Człowiek”. Na prezentacje Teatru Sztuki Mimu składały się „Natura Żywioły Człowiek” w wykonaniu Stefana Niedziałkowskiego, Mirelli Kurkowskiej, Marii Zawadzka i Mariusza Dorota oraz etiudy w wykonaniu aktorek Teatru Sztuki Mimu (Junko Koma i Małgorzata Zdrojek-Toniszewska).

„Prezentacje Teatru Sztuki Mimu Milczące Ciało są ukierunkowane na badanie i doskonalenie sztuki Milczącego Aktora, której istotą i źródłem jest sam człowiek. Milczące Ciało jest wyjątkowym przedsięwzięciem artystycznym. Prezentacje, jako demonstracja pracy twórczej, dają szansę bliższego poznania artysty i jego kreacji teatru pantomimy czy teatru ruchu. Artyści przekazują swoją wiedzę na temat sposobów i umiejętności zobrazowania skomplikowanych stanów milczenia” – czytamy w zapowiedzi.

STYCZEŃ 

W styczniu Komuna/Warszawa w SZKOLE wystawiła spektakl „Cezary idzie na wojnę”, nawiązujący m.in. do prac Niżyńskiego.

LUTY 

W lutym w SZKOLE wystawiono spektakl „Fizyka kwantowa. Czyli rozmowy nigdy nieprzeprowadzone”. W przedstawieniu w reżyserii Julii Wyszyńskiej, choreografię opracował Paweł Sakowicz. Pokazy: 4.02, 5.02.

„8-letni Julek zaprasza widza do swojego niezwykłego świata, gdzie wszystko jest możliwe. Gdzie niczego, ani nikogo się nie boi, nie wstydzi, nie czuje żadnych ograniczeń, nie wie co to kompleksy, widzi Duchy, rozmawia z Roślinami, a MTV kreuje Jego rzeczywistość. Po drodze spotykamy Tatę, Mateusza z ławki obok, przedszkolankę Panią Czesię i innych, którym Julek nareszcie ma szansę powiedzieć to, na co nigdy wcześniej nie miał odwagi. Śmiertelnie poważny temat jakim są demony przeszłości, przyglądanie się systemowym nadużyciom i do czego mogą Nas doprowadzić podjęte decyzje, które bardziej są podyktowane pokoleniową traumą niż wolną wolą Serca i Duszy, potraktowany w nieco mniej śmiertelnie poważny sposób” Julia Wyszyńska

Prezentowano też „Śmierć i umieranie” w reżyserii Grzegorza Laszuka i choreografii Pawła Sakowicza. Pokazy: 18.02, 19.02.

„Czytanie fragmentów „Dzienników” z okresu umierania Ingrid Bergman, żony Ingmara Bergmana, matki Marii von Rosen, to bolesna medytacja. Wszelkie nadzieje zawodzą, każdy możliwy ból nadchodzi. „Trzy dzienniki” to skromne, rzeczowe zapiski nieuchronnego końca bycia Ingrid Bergman. I każdego życia. Czy można to pojąć? Zgodzić się na pewno nie można!” Grzegorz Laszuk

Następnie Komuna/Warszawa zaprosiła widzów na pracę „Larva” w reżyserii Marty Ziółek. Pokazy: 24.02, 25.02.

„Larva” to manifest feministyczny, który jest bezwstydny, głośny, surowy. To rodzaj osobistej, politycznej wypowiedzi, piosenki o mocy wrzasku wnętrzności ciała, o płynnej seksualności, o erotyce wyślizgującej się nadzorowi władzy. To hołd złożony punkowym artystkom takim jak Patti Smith, Diamanda Galas czy Kim Gordon” Marta Ziółek

W lutym wystawiano także „Części ciała” w choreografii Ramony Nagabczyńskiej. Pokazy: 26.02, 27.02.

„Solo „Części ciała” jest efektem choreograficznej fascynacji twarzą. Performans bada zarówno jej anatomię i fizjologię, jak i zdolność do bycia nieustannie zmieniającym się obrazem, generującym znaczenia, emocje i tożsamości. Tradycyjnie twarz uważana jest za nośnik prawdy, interfejs sfery psychicznej człowieka, a język jej analizy naładowany jest romantyczną mitologią. Twarz jest częścią ciała, na którą zwracamy szczególną uwagę i która najbardziej uaktywnia empatię na poziomie neuronów lustrzanych. Jednocześnie – jak w przypadku innych części ciała – jej używanie i postrzeganie podlegają historycznym przemianom i specyficznym nakazom" Ramona Nagabczyńska

MARZEC 

W marcu w SZKOLE ponownie wystawiano spektakl „Fizyka kwantowa. Czyli rozmowy nigdy nieprzeprowadzone”, reż. Julia Wyszyńska. Pokazy 25.03, 26.03.

KWIECIEŃ 

W ramach The Best of Warsaw Dance vol. 2 Komuna/Warszawa wystawiła spektakl „Drama” w choreografii Pawła Sakowicza, współpraca choreograficzna: Karolina Kraczkowska (premiera: 26.09.2020). Pokaz: 02.04.

„Noc, niewielki staw pośród gęstego lasu. Księżyc w pełni odbija się w tafli wody. Z prawej strony nadciąga mgła, ściele się ciężko między drzewami. Odsłania sylwetki dwóch postaci, może zjaw, a może zbłąkanych przechodniów. Para zbliża się do stawu, nachyla nad wodą, wyciąga w dół ręce, lecz zastyga tuż przed dotknięciem tafli. Za chwilę będzie świtać. Z oddali słychać niewyraźne głosy, z minorowej melodii udaje się tylko wychwycić: Wróć, najświętsza nocy. Słodkich snów, wróć!” Paweł Sakowicz

W tym samym cyklu Komuna/Warszawa wystawiła także „exit” Marcina Miętusa. Pokaz: 02.04.

W kwietniu w SZKOLE można było także obejrzeć spektakl Sztuka Nowa pt. „IV RP Snów” w reżyserii Dawida Żakowskiego (Sztuka Nowa). Pokaz: 23.04.

MAJ 

Maj w Komuna/Warszawa to pokaz spektaklu „Jezus” w reżyserii Olgi Ciężkowskiej i Jana Kantego Zienko, a w choreografii Wojciecha Marka Kozaka. W przedstawieniu wystąpili: Angelika Cegielska, Wojciech Marek Kozak, Irena Sierakowska, Piotr Tokarz, Irena Wójcik. Spektakl odbył się w ramach festiwalu Nowe Epifanie. Pokaz: 10.05.

„Pan Jezus po weselach chadzał i wino pijał”, a władzy zależy na utrzymywaniu porządku w strukturach pokrewieństwa. Hierarchia drzewa genealogicznego, która odnawia się w chwili ślubu, to system polityczny. Rodziny to większość, a być w większości to ulga, szansa na przetrwanie i reprodukcję. Scenicznym środowiskiem spektaklu jest weselne garden party. W Kanie Galilejskiej to Jezus jest siłą, która wprowadza w stan upojenia. Zapraszamy na dziejowe wydarzenie nieskończonej, niedającej się posiąść i zawładnąć jednorazowości, horror o małżeństwie jako narzędziu biopolitycznej władzy” Olga Ciężkowska, Jan Kanty Zienko

Potem w Komuna/Warszawa publiczność obejrzała pracę „Za tobą, moja zimna ciotko” (reż. Alka Nauman, Adelina Cimochowicz), zrealizowaną w ramach programu rezydencyjnego HUB Kultury KW, którego hasłem przewodnim w sezonie 2021 był „Hello Darkness My Old Friend”. W performance (chor. Alka Nauman) występują: Julita Goździk, Edka Jarząb, Alka Nauman. Pokaz: 06.05.

„Punktem wyjścia do powstania spektaklu jest praktyka pary psychoterapeutów Jiriny i Ferdinanda Knoblochów rozwijana za żelazną kurtyną w ówczesnej Czechosłowacji. Jedno z pierwszych pytań zadawanych przez Knoblochów brzmi: jaka jest relacja pomiędzy tym, co wewnątrz i tym, co na zewnątrz? Twierdzili oni, że żyjemy w paradygmacie fałszywej dychotomii zakładającej istnienie podziału na doświadczenie wewnętrzne i to, co inne, na zewnątrz. Prowadzi to do nierozwiązalnych problemów, uniemożliwiających dostrzeżenie i zrozumienie przestrzenności doświadczenia nieuznającego granic wyznaczanych przez nasze tkanki. Wedle Knoblochów granice naszej skóry nie są granicami naszego ciała” Alka Nauman, Adelina Cimochowicz

Był też jeden z przebojów nawiązujący m.in. do „Popołudnia Fauna” Niżyńskiego „Cezary idzie na wojnę” w reż. Cezarego Tomaszewskiego. Pokazy: 12.05 i 13.05.

CZERWIEC 

Następnie, w ramach Ephemera Festival, odbył się wieczór taneczny „KEM Prezentują *** Miki Levi”. Ephemera to tworzony i produkowany przez zespół Unsoundu festiwal, który odbywał się między 16 a 19 czerwca w Warszawie. Celem tej imprezy jest łączenie różnych środowisk artystycznych poprzez eksperymentalną muzykę, performance, taniec i projekty interdyscyplinarne.

Natomiast spektakl w wykonaniu absolwentek inauguracyjnej edycji Kem Szkoły powstał pod opieką artystyczną PRICE i oparto go na zbiorze partytur zatytułowanych „*** (star star star)” autorstwa Miki Levi – jednej z najciekawszych postaci artystycznych na brytyjskiej scenie muzycznej.

Kem Szkoła to program wspólnego uczenia się poprzez eksperymenty i namysł nad choreografią społeczną, performance oraz metodami działań queerowo-feministycznych. Kem Szkoła organizowana jest przez Kem – warszawski kolektyw działający na styku edukacji, choreografii, performance, dźwięku i aktywizmu. Pokaz: 19.06.

LIPIEC/SIERPIEŃ/WRZESIEŃ 

W lipcu, sierpniu oraz we wrześniu Komuna/Warszawa nie organizowała wydarzeń tanecznych.

PAŹDZIERNIK 

Po przedłużonej wakacyjnej przerwie, w październiku, Komuna/Warszawa zaprosiła publiczność na premierę „O czym tu gadać, jeśli nie ma o czym mówić”, przygotowaną przez trio: Łukasz Horbów, Karolina Pawelczyk, Bożna Wydrowska, a stanowiącą performatywną opowieść o doświadczeniu DDA (dorosłych dzieci alkoholików).

Wykonanie: Bożna Wydrowska, Karolina Pawelczyk, Łukasz Horbów, dramaturgia i wsparcie w procesie: Szymon Adamczak, choreografia: Bożna Wydrowska. Pokazy: 08.10, 09.10.

„Przychodzą do teatru z intencją eksperymentu, ustanawiając komunikację na poziomie szczerości. Aby opowiedzieć o własnym systemowym uwikłaniu i żeby wywlec na wierzch starego. Ukrytego w ciele, wspomnieniach, nawykach i zachowaniach. Interesuje ich lawirowanie między stanem trzeźwości a nietrzeźwości, widoczności a jej brakiem, bycie w rolach i wychodzenie z nich. Chcą rozmawiać o konsekwencjach dorastania w rodzinach z problemem (alkoholowym), o których niełatwo jest mówić w pojedynkę. To głos młodszego pokolenia, które ma świadomość tego, że za często zgadza się na auto-wyzysk i na branie odpowiedzialności za to, za co odpowiedzialność powinien wziąć ktoś inny” – czytamy w zapowiedzi.

LISTOPAD 

W listopadzie przygotowano taneczno-teatralne wydarzenie w ramach InSzPer: Feminist Futures Festival/Breaking the Spell, czyli „Nocturne for broken vocal cords” („Nokturn na zerwane struny głosowe”) w reż. Sergiu Matis. „Nokturn na zerwane struny głosowe” jest częścią „Nokturnów” - serii spektakli i tekstów, przetwarzających romantyzm i jego fascynacje nocą i ciemnością, naśladowaniem natury i flirtu z folklorem. Pokaz: 17.11.

„Na gęstą partyturę nokturnu składają się masywne bloki akustycznego i ruchowego dźwięku oraz nagromadzenie wypowiadanych z dużą prędkością lub wykrzykiwanych tekstów. Narzędzia choreograficzne pozwalają nawigować między wieloma warstwami fragmentarycznych ruchów i dźwięków, nadając spójność chaosowi” – czytamy w zapowiedzi spektaklu, który powstał na zamówienie Węgierskiego Instytutu Kultury (Collegium Hungaricum) w Berlinie w 2018 roku.

Polskie pokazy InSzPer: Feminist Futures Festival/Breaking the Spell to też rodzaj performatywnej instalacji „Pas de deux #1 – Constructing Love” (Milla Koistinen). Idea, choreografia, muzyka i reżyseria świateł: Milla Koistinen, Paul Valikoski, Ladislav Zajac.

„W spektaklu „Constructing Love” dwie osoby przechodzą przez ścieżkę spotkania, separacji, zjednoczenia i wyjścia. Obiekty i dźwięk wytwarzają subtelną choreografię, zapraszając parę widzów do interakcji i otwierając przestrzeń zarówno na indywidualną refleksję, jak i na współobecność”.

„Pas de deux” powstał w ramach Solistenensemble Kaleidoskop. Pokazy: 19.11, 20.11.

„Pas de deux #1 – Constructing Love” uzupełniał pokaz pracy „Same Same & Different” (reż. Agata Maszkiewicz), która była rodzajem zabawy według zasad exquisite corpse. „Kolejne działania i sceny powstają dzięki grze skojarzeń, w których elementy z zupełnie różnych porządków zastępują kolejne. Każdy motyw czy idea zostają rozmyte i zastąpione przez coś innego: nowy pomysł, nową obecność, nowe środki… Przestrzeń sceny zmienia się nieustannie. Kolejne propozycje nawarstwiają się i otwierają pytania: czym jest teatr, a czym taniec?”.

Choreografia: Agata Maszkiewicz, performerzy: Agata Maszkiewicz, Antoine Tirmarche, Vincent Tirmarche. Pokaz: 20.11.

GRUDZIEŃ 

A na zakończenie tanecznych i performatywnych pokazów w 2022 roku w Komuna/Warszawa odbył się ponowny pokaz spektaklu „O czym tu gadać, jeśli nie ma o czym mówić”, w reż. Łukasza Horbowa, Karoliny Pawelczyk i Bożny Wydrowskiej. Pokaz 11.12.

MARZEC 

W marcu Teatr 21 wystawił performance „PokaZ” w reżyserii Justyny Wielgus dotyczący wykluczania nienormatywnych ciał z przestrzeni publicznej. Jedną z performerek współtworzących performance jest portugalska artystka, tancerka i poetka Diana Niepce, która w Teatrze 21 realizowała swoją rezydencję artystyczną. Premiera „PokaZ-u” odbyła się w w grudniu 2019 w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki, w ramach realizowanego przez Teatr 21 i Centrum Sztuki Włączającej sezonu „GAP SIĘ!”, który w całości poświęcony był refleksji związanej z widocznością osób z niepełnosprawnościami w przestrzeni publicznej. Ze względu na pandemię koronawirusa performance nie był później wystawiany. Wpływy z biletów były przeznaczone na statutową działalność Teatru 21 oraz na remont jego pierwszej siedziby i otwarcie Centrum Sztuki Włączającej. Reżyseria, ruch sceniczny: Justyna Wielgus, wykonanie: Diana Bastos Niepce, Maciej Kasprzak, Michał Pęszyński, Aleksandra Skotarek, Wojciech Stępień, Helena Urbańska, Katarzyna Żeglicka. Pokaz: Centrum Kreatywności Targowa.

W dniach 19–20 marca online odbyła się Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Taniec w edukacji a rozwój człowieka” organizowana przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca. Organizatorzy chcieli tym wydarzeniem dać impuls do stałej obecności badań naukowych nad tańcem w Polsce. Głównym celem konferencji była prezentacja aktualnego stanu wiedzy i wyników najnowszych badań naukowych.

Główne obszary tematyczne:

1. Wpływ tańca na rozwój fizyczny człowieka;
2. Wpływ tańca na rozwój społeczno-kulturowy człowieka;
3. Wpływ tańca na rozwój psychiczno-emocjonalny człowieka;
4. Znaczenie edukacji tanecznej w rozwoju dzieci i młodzieży.

Wydarzenie organizowane przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca, finansowane z budżetu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

KWIECIEŃ 

1 kwietnia Stowarzyszenia Sztuka Nowa wraz z partnerami projektu Ośrodkiem Kultury OKO i Sochaczewskie Centrum Kultury zaprosili na pokaz work in progress „Jesteśmy WSPANIALI / Jesteście WSPANIALI”. Pokaz odbył się w Ośrodku Kultury Ochoty OKO (ul. Radomska 13/21). Punktem wyjścia była tu powieść „Wspaniali jesteśmy tylko przez chwilę” Oceana Vuonga. „Postacie wyjęte z książki stały się modelami historii bohatera, którego losy oglądamy w spektaklu. Uczestnicy tej historii podążają tropem różnorodnych estetyk, znajdując przestrzeń na swoją opowieść i swoją reakcję. Stajemy się świadkami powstawania społecznej komunikacji. I choć tematem wyjściowym było wykluczenie, nieoczekiwanie zaczęliśmy się do siebie zbliżać” - czytamy w zapowiedzi.

Zespół Bartka Woszczyńskiego przygotował warsztaty Company Classes z B'cause Dance Company (al. Jana Pawła II 11) w terminach: 20-22.04, 25.04, 27-29.04 (29.04 lekcja była darmowa).

W Dzień Ziemi, 22 kwietnia, HOTELOKO movement makers zaprosił widzów na otwarte, interaktywne z widzami nagranie wideo spektaklu „Extinction” przygotowywane na europejskie festiwale. Pokaz odbył się w Wawerskim Centrum Kultury, gdzie mieści się Centrum w Ruchu.

23 i 24 kwietnia w Muzeum Narodowym w Warszawie (hol główny) odbyła się premiera spektaklu „Amando” Pawła Sakowicza. W tym samym czasie na Wydziale Tańca Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina (sala koncertowa) zorganizowano wieczór „Międzynarodowy Dzień Tańca”. Termin: 24.04. Międzynarodowy Dzień Tańca obchodzono także w Instytucie Teatralnym im. Zbigniewa Raszewskiego, gdzie od 28.04 do 30.04 odbywał się projekt „Ramię w ramię”.

Warszawski Teatr Studio wystawił w kwietniu „Monsterę” Marty Ziółek. A w Teatrze Druga Strefa (ul. Magazynowa 14a) od 29.04 do 1.05 publiczność oglądała „ЯК BИ? Jak u Was?” w choreografii Kamila Wawrzuty.

MAJ 

6 maja Teatr Druga Strefa zaprosił na „Geometrię propagandy” – spektakl nowocyrkowy w choreografii Tomasza Piotrowskiego, a 11 maja w Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski (ul. Jazdów 2) można było obejrzeć pracę „Czując” w choreografii Moniki Kiwak.

21 maja widzowie mogli uczestniczyć w wieczorze „Focus & Friends Dance Evening vol. 2” w Teatrze WAM (Galeria Młociny, ul. Zgrupowania AK Kampinos 15).

W ramach jubileuszu zespołu tanecznego Focus wystawiono kilka choreografii:

• „Paganini” w choreografii Piotra Jeznacha. Wykonanie: tancerki zespołu Focus
• „Leonardo” w choreografii i wykonaniu Piotra Abramowicza i Dariusza Bujnowskiego
• „Insanus” w choreografii Anety Bułki. Wykonanie: tancerki Teatru Tańca Jazgot
• „Nienasycenie” w choreografii Michała Przybyły. Wykonanie: tancerki zespołu Focus
• „Judas” w choreografii Pawła i Ady Michno. Wykonanie: tancerze grupy Po.Ruszenie.
• „Instynkt” (fragment) w choreografii Andrzeja Adamczaka. Wykonanie: Agnieszka Brzezińska i Katarzyna Leszek
• „Czując wyraźnie” (film) w choreografii Izabeli Prokopek
• „Na spokojnem, zimnem morzu” w choreografii Piotra Jeznacha. Wykonanie: tancerki zespołu Focus.

Wieczór był również podsumowaniem 10-letniej pracy Piotra Jeznacha z zespołem Focus. Zespół powstał w 2011 roku z inicjatywy Moniki Moskwy, Beaty Wojciechowskiej oraz Sylwii Adamowicz. Od 2012 roku jest prowadzony przez Piotra Jeznacha.

25 maja w Galerii Kuratorium (ul. Sienna 43a) rozpoczęła się wystawa prac Dominiki Makowskiej i Michała Chróścielewskiego „Dwa światy”, a 27 maja w Żydowskim Instytucie Historycznym (ul. Tłomackie 3/5) wielomiesięczna wystawa „Tańczący 1944. Mieczysław Wejman”.

Ponadto zespół Bartka Woszczyńskiego zaprosił na warsztaty Company Classes z B'cause Dance Company (al. Jana Pawła II 11) w terminach: 9.05, 11-13.05, 16.05, 18-19.05, 23.05, 25-27.05, 30.05 oraz 6.06.

CZERWIEC 

8 czerwca publiczność Teatru Studio mogła obejrzeć premierę spektaklu B’cause Dance Company „Alone | One A.I.” w choreografii Bartka Woszczyńskiego.

Pod koniec czerwca w dniach 23–25 czerwca kilka wydarzeń z cyklu „Mechanics of Distance” w ramach programu „Perform Europe” (warsztaty w Studio 42, ul. Twarda 42, performance i spacer performatywny w SZKOLE). Z kolei 26 czerwca Teatr Tańca Jazgot wystawił swoją pracę „Koniec końców koniec” w Ursynowskim Centrum Kultury „Alternatywy” (ul. Indiry Ganhdi 9).

28 czerwca B’cause Dance Company zaprosił jeszcze raz do Teatru Studio, tym razem na „Do łez” w choreografii Bartka Woszczyńskiego.

LIPIEC 

12 lipca w Teatrze Druga Strefa odbył się III Festiwal „Polacy robią teatr”. W jego ramach wystąpił Theater Zentrifuge e.V. STUDIO ze spektaklem „KKAAFFKKAA… wyobraziłe(a)ś mnie sobie inaczej…”.

W lipcu w Teatrze Studio można było oglądać nietypowy performance Anki Herbut i Marty Ziółek pt. „Panie władzo, to są tyko tańce” poświęcony prawom kobiet i protestom ulicznym, a na Dworcu PKP Warszawa-Wschodnia rozgrywający się wśród podróżnych performance „Odyseja” Tomasza Ciesielskiego (23.07).

SIERPIEŃ 

7 sierpnia Balet Dworski Cracovia Danza zaprosił na swoją „Historia tańca polskiego” do Ogrodów Muzeum Pałacu Króla Jana III (ul. Stanisława Kostki Potockiego 10/16), a od 27 do 31 sierpnia w ramach 19. Festiwalu Kultury Żydowskiej „Warszawa Singera” odbyły się tematyczne warsztaty taneczno-ruchowe na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina (ul. Okólnik 2).

WRZESIEŃ 

We wrześniu w Sali Skłodowskiej na IV piętrze Pałacu Kultury i Nauki odbył się performance taneczno-wokalny „Le jeu de massacre” duetu Majewska-Nagabczyńska. A Ramona Nagabczyńska zaprosiła w tym miesiącu także na swój najnowszy spektakl „Błogo” do Muzeum Narodowego (Al. Jerozolimskie 3, hol główny) – premiera odbyła się 04.09.

12 września B'cause Dance Company zaprosił na Warsztaty taneczno-teatralne z artystami Odin Teatret i B'cause Dance Company (al. Jana Pawła II 11). Zajęcia były podzielone na dwie części: teatralną (prowadzenie: Carolina Pizarro) i taneczną (prowadzenie: Bartek Woszczyński). [A 13 września B’cause Dance Company wystawił premierę spektaklu „No Border” w wykonaniu Ikarus Stage Arts/Odin Teatret i B’cause Dance Company. Pokaz odbył się gościnnie w Centrum Teatru i Tańca w Warszawie - przyp.]

15 września rozpoczęła się wystawa czasowa „Nie miałyśmy szczęśliwej gwiazdy, zapaliłyśmy własną. Herstorie warszawskie” w Galerii 30 w siedzibie głównej Muzeum Warszawy (Rynek Starego Miasta).

28 września zespół choreografa Bartka Woszczyńskiego, czyli B’cause Dance Company, zagrał w Teatrze Studio swój spektakl „Alone | One A.I.”.

PAŹDZIERNIK 

Intensywny tanecznie październik rozpoczął się projektem „Sara Kukier. Dekonstrukcja kultury poprawności religijnej” (chor. D. Więcek, D. Komędera-Miśkiewicz, A. Marchenko) w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki (pl. Małachowskiego 3) – 6.10. Później publiczność Zachęty w sali multimedialnej obejrzała „Czucie” Alicji Czyczel – pokaz: 13.10.

W tym miesiącu rozpoczęła się też kolejna seria warsztatów Company Classes z B'cause Dance Company (al. Jana Pawła II 11), która odbywała się w terminach: 10.10, 12-14.10, 17.10, 19-21.10 i 21.10.

15 października w ramach 22. Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Mimu, Wrocławski Teatr Pantomimy wystawił spektakl „Tyran” w choreografii Jakuba Lewandowskiego. Pokaz odbył się w Ursynowskim Centrum Kultury „Alternatywy”.

23 października publiczność mogła uczestniczyć w „Spotkaniach ze sztuką tańca: Elżbieta Jaroń” (w Sala audytoryjno-kinowej im. Karola Szymanowskiego, Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina), a 27 października obejrzeć spektakl „Tutaj” w reż. Nataszy Sołtanowicz (Teatr XL im. Artystów Zaangażowanych, pl. Hallera 5/10a).

25 października odbyła się prapremiera „Nie_me słowa” B’cause Dance Company w Domu Kultury Stare Babice [Premiera „Nie_me słowa” B’cause Dance Company odbyła się gościnnie w Centrum Teatru i Tańca w Warszawie 29.10 - przyp.]


Teatr Studio wystawił „Monsterę” Marty Ziółek, a Teatr Tańca Passio – premierę spektaklu „We People” w Okęckiej Sali Widowiskowej (ul. 1 Sierpnia 36a) – pokaz 28.10.

LISTOPAD 

W kawiarni Dobra Materia (ul. Nowolipki 13) Fundacja Rezonanse Kultury zorganizowała wernisaż wystawy oraz performance „Dziady Baleciarze, czyli rzecz o Staszku Szymańskim, Gerardzie Wilku, Wojtku Wiesiołłowskim i Marii Krzyszkowskiej…” według koncepcji Mikołaja Mikołajczyka. Uwaga twórców skupiła się na historiach czworga tancerzy Teatru Wielkiego, i także im poświęcono komiks, który można było obejrzeć w formie wystawy. Termin: 02.11.

6 listopada w Teatrze Studio zespół B'cause Dance Company wystawił przedstawienie „Cicho, ciszej, zgiełk”, w listopadzie zagrał także wyjazdowo w Wałczu „Do łez” w ramach Polskiej Sieci Tańca.

11 listopada z okazji Święta Niepodległości na dziedzińcu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (ul. Krakowskie Przedmieście 15/17) zorganizowano Scena Tańców Polskich w ramach „Festiwalu Niepodległa”. Wydarzenie edukowało na temat polskich tańców ludowych.

Następnie w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej (pl. Teatralny 1) publiczność mogła uczestniczyć w 13. edycji „Dni Sztuki Tańca”: 13.11 zaplanowano „Galę szkolną”,
15.11 – występ Bytomskiego Teatr Tańca i Ruchu Rozbark (prace „Terytorium”, „Balance Of Democracy”, „Egoistic Experiment /I am the Performance/Jestem spektaklem”, „GEMINI tryptyk”, a 20.11 pokaz „BER” (w wieczorze zagrano trzy spektakle: „Take me with you” w choreografii Roberta Bondary, „Episode 31”Alexandra Ekmana oraz „Blind words” Martynasa Rimeikisa).

25 listopada w Terminalu Kultury Gocław (ul. Jana Nowaka-Jeziorańskiego 24) publiczność mogła uczestniczyć w setnym, jubileuszowym pokazie spektaklu muzyki i tańca „Usłyszeć taniec”. Zysk ze spektaklu został przekazany Fundacji Ocalenie, wspierającej uchodźców z Ukrainy w Polsce. „Usłyszeć taniec” to widowisko różnych form tańca: flamenco, stepu irlandzkiego, amerykańskiego, tańca współczesnego oraz muzyki etnojazzowej granej na żywo. Gościem specjalnym była Maria Lozova, ukraińska tancerka z Charkowa.

26 i 27 listopada w Instytucie Teatralnym odbyły się pokazy premierowe spektaklu „Refrakcja: choreografia spojrzeń” autorstwa Weroniki Pelczyńskiej, Patrycji Kowańskiej i Magdy Fejdasz. Projekt zrealizowany został w ramach VII edycji programu „Placówka”. A wcześniej w dniach 18–19 listopada odbyły się bezpłatne przedpremierowe warsztaty „Refrakcja”. W tym samym terminie (27.11) odbyły się także kolejne „Spotkania ze sztuką tańca: Henryk Konwiński”. Pokaz w Sali audytoryjno-kinowej im. Karola Szymanowskiego na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina oraz wieczór choreograficzny z premierą spektaklu „Judas” (27.11) w Teatrze Syrena (ul. Litewska 3).

GRUDZIEŃ 

Początek grudnia to pokazy B’cause Dance Company, zespół pracujący pod okiem choreografa Bartka Woszczyńskiego najpierw wystawił „To be heard” w Klubie Dowództwa Garnizonu Warszawa (al. Niepodległości 141a) – 01.12, a następnie „Do łez” w Teatrze Studio – 11.12.

3 grudnia W holu głównym Muzeum Narodowego odbyły się Mediacje performatywne: Isabelle Schad & Laurent Goldring „Personne with Voice”, 11 grudnia w Studio 42 (ul. Twarda 42) publiczność obejrzała „Poczucie kawałkowości” Marii Stokłosy, a 18 i 19 grudnia w Kinie Amondo (ul. Żurawia 20) można było obejrzeć premierę filmu tańca inspirowanego rodziną Niżyńskich pt. „RODZINA Bach bach” w reż. Mikołaja Mikołajczyka. Obraz jest trzecią częścią filmowego serialu teatralnego, którego realizację Fundacja Rezonanse Kultury rozpoczęła w 2020 roku. W każdej twórcy nawiązywali do rodziny Niżyńskich: w pierwszej części - do motywu ofiary, zawartego w „Święcie wiosny”, w drugiej interpretowane było nieśmiertelne „Popołudnie Fauna”.

W Warszawie od stycznia do grudnia 2022 odbyły się: 26. Międzynarodowy Festiwal Sztuk Performatywnych Rozdroże, 21. Międzynarodowy Festiwal Sztuki Tańca i Performansu Ciało/Umysł, 18. Międzynarodowy Festiwal Tańca Zawirowania, 13. Międzynarodowy Festiwal Tańca Warsaw CI Flow, 4. Międzynarodowy Festiwal Sztuki Butoh Butohpolis oraz 2. International Movement Festival U:NEW.

Oferta organizatorów festiwali była w bieżącym sezonie bardzo zróżnicowana, bo i był to pierwszy rok, w którym zniesiono ograniczenia sanitarne w związku z pandemią koronawirusa SARS-CoV-2. Analizując programy wydarzeń można zauważyć, że festiwale starają się przemienić w kompleksowe wydarzenia kulturalne, w których znajdziemy zarówno spektakle taneczne, jak i performance, spotkania, konferencje edukacyjne, pokazy plenerowe czy warsztaty. Tendencja ta narasta z każdym rokiem i warszawskie festiwale taneczne mają szansę stać się atrakcyjnymi i wielowątkowymi świętami artystycznymi z ofertą o wiele ciekawszą od festiwali teatralnych, muzycznych czy filmowych.

* Szersze omówienie wydarzeń festiwalowych można znaleźć w osobnej analizie „Warszawskie festiwale tańca w 2022 roku”.

26. Międzynarodowy Festiwal Sztuk Performatywnych Rozdroże 2022, organizowany przez Fundację Forte i U-jazdowski, prezentował twórczość artystów działających na pograniczu sztuk performatywnych (tańca współczesnego i teatru) oraz sztuk wizualnych. Pokazywany na Rozdrożu spektakl „Dökk” fuse* (Włochy) należy uznać za jedno z najciekawszych wydarzeń w 2022 r. w Warszawie. Wydarzenia odbywały się w Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski oraz w Teatrze Studio. Termin: 30.09–08.10.2022.

Spektakle na scenie:

• „Dökk” fuse* (Włochy)
• „Drganie jednej struny” Teatr Dada von Bzdülöw z Gdańska i Zavod Mirabelka z Lublany (Polska/Słowenia)
• „Comfort Zone” Helena Ganjalyan (Polska) – dwa pokazy

Inne wydarzenia:

• Spotkanie poświęcone 25. edycjom festiwalu Rozdroże z udziałem Janusza Marka, kuratora wszystkich edycji festiwalu

Wybrane fragmenty recenzji z Festiwalu Rozdroże 2022:

„Dökk” fuse* to wielki spektakl. Taki, który warto oglądać po kilka razy, by wyciągać z niego kolejne znaczenia, emocje i przemyślenia. Uczta dla zmysłów i umysłów. Ulga od dnia codziennego. Niezwykłe chwile, które będzie się wspominać przez lata. Aż żal, że na widowni Teatru Studio było tak mało przedstawicieli warszawskiego środowiska tańca – szczególnie tych zajmujących się tańcem konceptualnym (od tancerzy przez menedżerów, aż po sponsorów, mecenasów, grantodawców i producentów). Po zobaczeniu tworzonego przez trzy lata „Dökk” wszyscy zrozumieliby, że w Polsce przez najbliższą dekadę nie powstanie podobna mu praca. [fragment recenzji: „Wibracja wszechświata” Sandra Wilk, Strona Tańca]

21. Międzynarodowy Festiwal Sztuki Tańca i Performansu Ciało/Umysł 2022, organizowany przez Fundację Ciało/Umysł, do programu pokazów spektakli dodał rozbudowaną serię wydarzeń towarzyszących podzielonych na trzy główne części: „Wolne słowa”, „Wolne tańce” i „Wolne myśli”. Festiwal realizował też swój, znany z poprzednich edycji, cyfrowy program e-Sceny. Przy spotkaniach z widzami i prezentacjach skupił się m.in. na rozmaitych ułatwieniach uzyskania pełnego dostępu do kultury przez osoby z niepełnosprawnością. Wydarzeniem specjalnym była organizacja konferencji naukowej „Prawo (do) tańca - konteksty estetyczne, kulturowe i polityczne”. Za jedno z ważniejszych wydarzeń sezonu należy uznać pokaz „Lavagem” Cia REC (Brazylia). Festiwal odbywał się w Teatrze Studio, SZKOLE i Instytucie Sztuki PAN. Termin: 10.10–15.10.2022.

Spektakle na scenie:

• „Lavagem” Cia REC (Brazylia)
• „Uteri Migrantes” Renata Piotrowska-Auffret (Polska)
• „Café Müller” Dominik Więcek (Polska)
• „Anda, Diana” Diana Niepce (Portugalia)
• „World of Interiors” Ana Borralho, João Galante (międzynarodowy)

Spektakle na scenie (etiudy):

• „Swan Lake Solo” Olga Dukhovnaya (Ukraina/Francja)
• „Odbicia” Anna Steller (Polska)

Pokazy filmowe:

• „Every Minute Motherland” Maciej Kuźmiński Company

Konferencja naukowa „Prawo (do) tańca - konteksty estetyczne, kulturowe i polityczne”:

• Wykład performatywny: „Druga strona” Diana Niepce (Portugalia)
• „Co jest tańcem – legislacja widza/ki”prof. dr hab. Krystyna Duniec, Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk
• „Twórczość Alice Ripoll i współczesna scena tańca w Brazylii” prof. Maria Claudia Alves Guimarães Uniwersytet UNICAMP, Sao Paulo (Brazylia)
• „Parangoles: tańczące rzeźby w sztuce brazylijskiej lat 60. i zwrot ku odbiorcy” dr Agnieszka Sosnowska, Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk
• „Tańcz, opowiedz im wszystko… – losy tancerek żydowskich w czasach Zagłady” prof. dr hab. Małgorzata Leyko, Uniwersytet Łódzki
• „Taniec nowych rzeczywistości: piękna i bestia w czasach wojny” Anton Ovchinnikov (Ukraina)
• „Polityczny wymiar rosyjskiego baletu: ideologia, prezentacja siły, wytwarzanie społecznych różnic” Svetlana Ulanovskaya, badaczka niezależna, kuratorka (Białoruś)
• „Samotność poruszenia albo o polityczności chodzenia” prof. dr hab. Wojciech Klimczyk, Uniwersytet Jagielloński
• „Autonomia tańca – utopia i praktyka” – panel dyskusyjny. Uczestnicy: Wojtek Ziemilski (reżyser teatralny), Ramona Nagabczyńska (choreografka, tancerka), Joanna Leśnierowska (kuratorka), Alicja Müller (doktorantka UJ, krytyczka tańca), moderatorka: dr Joanna Szymajda (Instytut Sztuki, Polska Akademia Nauk)

Wybrane fragmenty recenzji z Festiwalu Ciało/Umysł 2022:

Warszawski festiwal otworzył spektakl „Lavagem” Cie REC z Brazylii w reżyserii i choreografii Alice Ripoll. Stworzona w czerwcu 2021 r. praca w swym założeniu miała zmyć z nas rasistowskie stereotypy, artyści chcieli odrzucić historię kolonizacji Brazylii przez białych Portugalczyków (…) Były też tutaj sceny zagrane na wysokim C, świadczące o niebywałej wyobraźni twórców i te z pewnością zostaną zapamiętane na długo, np. symboliczne karmienie piersią (karmi mężczyzna) kończące się niespodziewanym hukiem, scena z wielką „meduzą” (…) „Lavagen” jest tak nietypowy, że można na wszelkie sposoby rozkładać go na czynniki pierwsze i zastanawiać się nad jego poszczególnymi i całościowymi znaczeniami. [fragment recenzji „Protesty i teorie. Podsumowanie spektakli zagranicznych festiwalu Ciało/Umysł 2022” Sandra Wilk, Strona Tańca]

18. Międzynarodowy Festiwal Tańca Zawirowania 2022, organizowany przez Fundację Scena Współczesna (współorganizator: Centrum Teatru i Tańca w Warszawie), odbył się w dwóch częściach, w czerwcu i sierpniu. Festiwal postawił na innowacje pokazując m.in. spektakl z udziałem autonomicznych robotów (Ondřej Holba), spektakl plenerowy wykorzystujący technikę sztuki cyrkowej (Didier Theron Dance Company) czy prezentację sceniczną z użyciem technologii VR – rzeczywistości wirtualnej (Machol Shalem Dance House).

Warto zwrócić także uwagę na wieczór koreański, w którym publiczność obejrzała trzy choreografie z azjatyckiego kraju, który nie leży w obszarze zainteresowań polskich kuratorów tańca, a także na fakt, że w związku z podziałem imprezy na dwie części organizator zaprosił dwie gwiazdy światowego formatu – Cia Daniel Abreu oraz Cullberg. Pokaz „The Listeners” Cullberg (Szwecja) był najważniejszym pokazem tanecznym sezonu 2022 w stolicy.

Festiwal odbywał się w Centrum Teatru i Tańca w Warszawie, Teatrze Studio i kilku przestrzeniach miejskich. Terminy: pierwsza część – 22.06–30.06.2022, druga część – 10.08 i 20.08–22.08.

Spektakle na scenie:

• „Kepler 22” B'cause Dance Company
• „And who is useless now?” Ondřej Holba (Czechy)
• „Opowiedz nam o przyszłości” Teatr Tańca Zawirowania
• „Silence - Music of dance” Art Garage (Włochy)
• „Przesycone mgłą” Teatr Tańca Zawirowania
• „La desnudez” Cia Daniel Abreu (Hiszpania)
• „Hakuna Matata” Ferenc Feher (Węgry)
• „The Listeners” Cullberg (Szwecja)
• „VR Dance” Machol Shalem Dance House (Izrael)

Spektakle na scenie (etiudy):

• „There was no room for food” Pydance (Korea Południowa)
• „Flint” Pydance (Korea Południowa)
• „Traveling” Designare Movement (Korea Południowa)

Spektakle plenerowe:

• „La grande phrase” Didier Theron Dance Company (Francja)
• „Wężowe boginie” Teatr Tańca Zawirowania i Dance Days Chania (Polska/Grecja)
• „One” Teatr Tańca Zawirowania i Art Garage (Polska/Włochy)

Wybrane fragmenty recenzji z Festiwalu Zawirowania 2022:

Choć w „La Desnudez” („Nagość”) wystąpili jedynie trzej wykonawcy: taneczna para Dácil González i Daniel Abreu oraz muzyk, grający na żywo na tubie, Hugo Portas to na dużej scenie Teatru Studio nie czuć było pustki. Choreografia, dzięki swojej kompozycji i scenografii (...) wręcz tworzyła wrażenie pracy monumentalnej, szczególnie w drugiej części, gdy tancerze przeszli z formy zamkniętej w otwartą, z czarnej w białą, ze śmierci w życie. Już nie trzeba było wtedy szukać detalu w delikatnych ruchach performerów, a wręcz przeciwnie – tancerze zmusili nas do szerokiego spojrzenia na nich samych i na całą scenę, na której śmiało i dynamicznie się poruszali, wykonując skoki, scenę konfliktu, akty zbliżania się i oddalania od siebie. [fragment recenzji „Na granicy” Sandra Wilk, Strona Tańca]

Wydaje się, choć każdy to oceni sam, że „The Listeners” to rodzaj precyzyjnie wymyślonej i dramaturgicznie poprowadzonej zagadki, w którą wciągany jest widz. Widz, który musi wybrać własną drogę odbioru i rozumienia tej pracy – może oddać się tylko percepcji zmysłów, może doszukiwać się konceptu zależności śpiewu i dźwięku z gestami, nawiązać nić emocjonalną z tancerzami, skupić się na tym, co sam czuje, co przeżywa i dlaczego przeżywa. Czy doświadczenie, jakie zapewnił nam Cullberg zostanie w nas na dłużej? (...) Czy będziemy o tym rozmawiać, kłócić się, wspominać? Tylko teraz czy także po latach? Zagadka nie jest rozwiązana, dalej trwa… Pewnym natomiast jest to, że propozycja Söderberg wymyka się klasycznym definicjom – jest realizacją naprawdę oryginalnej artystycznej drogi, na jaką zdecydowała się ta artystka i od wielu lat ją konsekwentnie wciela w czyn. [fragment recenzji „Między dźwiękiem a widzem...” Sandra Wilk, Strona Tańca]

13. Międzynarodowy Festiwal Tańca Warsaw CI Flow 2022, organizowany przez Fundację Artystyczną Perform, to wydarzenie opierające się na warsztatach kontakt improwizacji. W Warszawie gościło 23 nauczycieli tańca, z których 14 pochodzi z zagranicy lub pracuje poza Polską. Festiwal zaprosił także muzyków-improwizatorów: Kasię Tekielską, Macieja Remiszewskiego i Phao Sanato.

13. edycja festiwalu zbiegła się z rocznicą 50-lecia powstania kontakt improwizacji, stąd też wydarzeniem specjalnym festiwalu była wystawa „50 lat kontakt improwizacji: Zaczątki, korzenie, gałęzie”, która pokazywała swoiste „drzewo genealogiczne” tej techniki, od pokazu „Magnesium” przygotowanego przez ojca contact improvosation Steva Paxtona i pierwszych eksperymentów w collage’u Oberlin w Stanach Zjednoczonych przez rozwój odmian improwizacji, aż po współczesne lata praktyki. Wystawa miała swoją ekspozycję w Mazowieckim Instytucie Kultury, tutaj także odbywała się większość zaproponowanych zajęć warsztatowych, część działań realizowano w pobliskim Ogrodzie Krasińskich. Bezpłatnie odbyły się warsztaty ruchowe dla dzieci „Kontaktuj z dzieckiem”, performatywny pokaz pracy (13.07), działania site-specific i performance nauczycieli. Termin: 8.07–13.07.2022.

Warsztaty festiwalowe:

* Axis Sylabus w KI – Antoine Ragot
* Warstwy kontaktu – Nica Portavia
* Projekt performatywny – Edo Ceder
* BMC w kontakcie – Iwona Olszowska/Paweł Konior
* KI - ciało i ziemia – Mirva Makinen
* Rytm bezruchu – Sveta Bird/Daniel Draguescu
* Kontakt z dzieckiem – Magda Lechowicz i Maja
* Odwaga Lab KI – Ivonna Smolyana
* Manipulacja jako narzędzie tworzenia – Michał Ratajski
* Trio – Ksenia Opria
* Więcej niż dwoje – Klara Łucznik
* I-Go_System – Michał Ratajski
* Moving me, moving you – Zuzanna Bukowski
* Nowy kontakt – Filip Wencki
* Przyjemność projektowania zmian – Ewa Szubstarska
* Poszukiwanie różnych dróg – Paweł Kubiak
* Warsztaty site-specific – Tomasz Jimmy Kowalski

Inne wydarzenia:

* Wymiana: X do jednej
* Przestrzeń otwarta
* Koło dyskusyjne: przyszłość KI
* Rozmowy o tańcu

Jamy festiwalowe:

* Jam otwarcia (muzyka: Katarzyna Tekielska)
* Jam wizualny – Hanna Jurczak
* Jam performatywny – Edo Ceder (muzyka: Maciej Remiszewski)
* Jam uważny
* Jam z elementami zamkniętych oczu – Paulina Święcańska i Zuzanna Bukowski
* Pokaz nauczycieli i jam (muzyka: Phao Sanato)

4. Międzynarodowy Festiwal Sztuki Butoh Butohpolis 2022, organizowany przez Stowarzyszenie Akademia Umiejętności Społecznych (współorganizacja: Teatr Limen Butoh), prezentował butoh z wybranych kręgów kulturowych, w bieżącym sezonie zajmując się m.in. Afryką i Ameryką Południową. Organizator poza pokazami scenicznymi i filmowymi zaproponował także uliczny Butoh Flash Mob, który poświęcono ofiarom wojen, ludziom, którzy zginęli i uchodźcom wojennym szukającym nowego schronienia.

Pokazy odbywały się w Teatrze Akt, w przestrzeni miejskiej oraz w Internecie (Butohpolis był jedynym warszawskim festiwalem tańca, który w sezonie 2022 zdecydował się na wersję hybrydową, sceniczno-cyfrową). Wszystkie wydarzenia były bezpłatne. Termin: 22.04–24.04.2022.

Spektakle na scenie:

• „Przyjdę jutro, choć nie znam godziny” Marek Kowalski & Robert Jędrzejewski (Polska)
• „W cieniach mroku: powstanie ducha” Tebby W.T. Ramasike (RPA)
• „Święta wiosna” Sylwia Hanff/Teatr Limen Butoh (Polska)
• Krzysztof Leon Dziemaszkiewicz (Polska/Niemcy)

Spektakle plenerowe:

• „Goście” – Teatr Limen Butoh

Filmy:

• „Xibalbá” Compañía Ruta De La Memoria (Chile) – film na platformie VOD Warszawa
• „ButoHouse” Bêka & Lemoine (Francja/Włochy) – film wyświetlany w teatrze

2. International Movement Festival U:NEW 2022, organizowany przez Fundację Rozwoju Teatru Nowa Fala i HOTELOKO movement makers, w programie zaproponował przede wszystkim etiudy taneczne, filmy krótkometrażowe, a także kilka spektakli średniometrażowych artystów i artystek z Polski, Włoch, Ukrainy, USA, Francji, Meksyku, Białorusi, Austrii i Słowacji. Częścią wydarzenia była konferencja performatywna „Viral Visions – deconstructing art immunity” – „Viral Visions – Kim jesteście? Gdzie jesteście?”. Tematyka wydarzenia związana była z ekologią, prawami człowieka, równości płci, tożsamości kulturowej i tolerancji.

W Warszawie pokazano m.in. spektakl „Cudna wizja (Wunderkammer)” Zappulla DMN Company (Włochy) czy premierę „Czarny ból” w choreografii Iryny Kupriinovej (Polska/Ukraina). Festiwal realizowano w Instytucie Teatralnym, Centrum Promocji Kultury Praga Południe i w Terminalu Kultury Gocław. Wstęp na dwa z trzech wieczorów był bezpłatny. Termin: 29.09 – 2.10.2022.

Spektakle na scenie (etiudy):

• „Z ust” Sylwia Nosarzewska (Polska)
• „Warsaw Fall” Idalia Roberta Kurowska (Polska)
• „Not the Same” Karina Szutko, Zoe Marston (Polska/USA) – dwa pokazy
• „Dokąd” Diana Sznek, Małgorzata Bartecka (Polska)
• „Będziemy tak rozmawiać” Klara Florek (Polska)
• „This Nocturne is kind of a prelude to empathy”, chor. Ola Komarnicka (Polska)
• „Under” Tomasz Domański, Justyna Gul, Małgorzata Skibińska (Polska)
• „Czarny ból”, chor. Iryna Kupriianova (Polska/Ukraina)
• „All Starts Now” Zespół New Folk (Polska)

Spektakle na scenie (średniometrażowe):

• „Extinction: REplay” – rework 2022, HOTELOKO movement makers (Polska)
• „Kalia. Sny” – Teatr w międzyczasie (Polska)
• „Extinction: REplay” – rework 2022” HOTELOKO movement makers (Polska)
• „Cudna wizja” („Wunderkammer”) Zappulla DMN Company (Palermo/Sycylia)

Filmy (krótkometrażowe):

• „They Feel Like Home” Body Architects (Austria/Słowacja) – dwa pokazy
• „Tic Tac… Petit Bleue Point” Audrey Desbois & Yahnn Owen (Francja/Meksyk) – dwa pokazy
• „SOLO” TREMORS Dance Company (Białoruś)
• „Porusz mną/Move me” Współ_Pracownia (Polska)
• Wybór filmów „Viral Visions”: „IMPROVISTATION EMERGENCY” Safwan Sejouk, La Galerie Chorégraphique (Francja)
• „Desmia X” Alicja Miszczor, Piotr Werewka (Polska)
• „FALLING FREE” Jakub Wittchen, Natalia Wilk (Polska) – dwa pokazy
• „Dzień dobre łóżko” (pierwsza cześć z cyklu „Sztuka użytkowa”) Magdalena Widłak (Polska)

Ze względu na krótki czas przygotowywania analizy, może być ona jeszcze uzupełniana. 

Analiza jest obecnie w trakcie konsultacji społecznych. Członkowie BKDS Taniec mogą zgłaszać swoje uwagi, uzupełnienia lub brakujące dane od 11 stycznia do 11 kwietnia 2023 r. Adres bezpośredni znajdziecie w mailingu BKDS-u.

Nota wydawnicza:

Wydawnictwo elektroniczne Centrum Teatru i Tańca w Warszawie, Warszawa 2023
Przygotowanie raportu: Sandra Wilk na zlecenie Fundacji Scena Współczesna
Autorzy zdjęć: WILK, materiały promocyjne (Cullberg), Wikipedia
Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie w całości lub we fragmentach oraz jakiekolwiek dalsze udostępnianie wymaga uzyskania odpowiednich zgód.