Rynek tańca w Warszawie w 2021 roku - analiza (część 1)

Rynek tańca w Warszawie w 2021 roku - analiza (część 1)

Wprowadzenie

Zakres analizy

Poniższe opracowanie najważniejszych wydarzeń tanecznych w Warszawie w 2021 r. dotyczy tylko prezentacji w ośrodkach kulturalnych pokazujących taniec w sposób cykliczny. Obejmuje więc cztery najważniejsze dla widzów tańca miejsca: Centrum Teatru i Tańca w Warszawie, SZKOŁĘ, Nowy Teatr oraz Mazowiecki Instytut Kultury.

W 2021 roku na stołecznym rynku prezentacji spektakli tańca i performance’u było tylko kilka liczących się podmiotów. To realizowane w formule społecznej instytucji kultury Centrum Teatru i Tańca w Warszawie – projekt Fundacji Scena Współczesna, gdzie swoje siedziby mają Teatr Tańca Zawirowania i Teatr Scena Współczesna oraz SZKOŁA – projekt prowadzony m.in. przez Komunę/Warszawa i Stowarzyszenie Sztuka Nowa, a także cykliczny taneczny program w ramach działalności Nowego Teatru i program „Centralna Scena Tańca” – projekt Fundacji Artystycznej PERFORM, realizowany we współpracy z Mazowieckim Instytutem Kultury.

Ponadto publiczność taneczna miała do wyboru także mniejsze programy realizowane np. przez Instytut Teatralny (w siedzibie IT), Fundację Rozwoju Teatru „NOWA FALA” (w Centrum Promocji Kultury), Centrum w Ruchu (Wawerskie Centrum Kultury) oraz innych organizatorów czy prezentacje taneczne organizowane w teatrach dramatycznych (np. STUDIO teatrgaleria, Teatr Syrena). Ofertę kulturalną uzupełniały oczywiście międzynarodowe festiwale tańca – nieodłączna, ważna część krajobrazu taneczno-performatywnego czy liczne warsztaty taneczne. Nie są jednak one w tym opracowaniu szeroko ujmowane. 

Wydarzenia w skrócie

Oferta najważniejszych organizatorów wydarzeń tanecznych, performatywnych i teatralno-performatywnych w Warszawie w 2021 r. – analiza w skrócie

Warszawski krajobraz taneczny był w 2021 roku bardzo zróżnicowany, a wśród najważniejszych organizatorów można zauważyć pewne trendy prezentacyjne – Centrum Teatru i Tańca w Warszawie oraz Fundacja Artystyczna PERFORM postawiły na spektakle czysto taneczne, podczas gdy w Nowym Teatrze i SZKOLE, gdzie działa Komuna/Warszawa i Stowarzyszenie Sztuka Nowa liczba spektakli performatywnych i spektakli teatralnych z elementami tańca/ruchu była niemal równa prezentacjom tanecznym.

Według dostępnych danych Komuna/Warszawa pokazała 24 spektakle performatywne i 13 spektakli tańca i 3 pokazy site-specific, Stowarzyszenie Sztuka Nowa zaprezentowała 10 spektakli tańca i dwa projekty performatywne, Nowy Teatr wystawił 24 spektakle taneczne i 22 spektakle performatywne, Fundacja Artystyczna PERFORM – 13 spektakli tańca, 3 pokazy site-specific, Centrum Teatru i Tańca w Warszawie 68 spektakli tanecznych i 2 pokazy site-specific. Istotne były tu m.in. warunki pracy, jakimi dysponowali organizatorzy, przykładowo PERFORM, która nie ma własnego lokalu i w stosunku do pozostałych organizatorów miała najmniejsze wsparcie finansowe, położyła nacisk na projekty online – w ofercie na 2021 rok znalazło się aż 41 filmów tańca w projekcie „Kino Tańca Online” i trzy prezentacje filmowe podczas jednego z wieczorów teatralnych, a także projekt filmowych paneli eksperckich (4 edycje). Dla porównania Nowy Teatr pokazał jedynie trzy spektakle tańca online i jeden podczas wieczoru teatralnego, choć dzięki własnemu VOD za oglądanie tych prezentacji mógł pobierać opłaty oraz udostępniać je w tej formule przez dłuższy czas. Centrum Teatru i Tańca w Warszawie w okresie braku własnej sceny i pandemicznego zamknięcia teatrów zrealizowało aż 16 online’owych pokazów spektakli tańca (w tym jeden film dokumentalny) w ramach „Tanecznych Niedziel Online”, 2 pokazy specjalne (premierę spektaklu „12” w choreografii Izy Prokopek oraz pokazywany przez trzy miesiące projekt „Muranów: archiwum ciała. Część I: Sztafeta. Część II: Podwórko” w choreografii Weroniki Pelczyńskiej i Magdy Fejdasz zrealizowany dla Muzeum POLIN), ale kiedy tylko sytuacja lokalowa CTiT uległa zmianie – w ciągu zaledwie pół roku wysforował się na czoło organizatorów prezentujących pokazy taneczne na scenie. Liczba prezentacji czysto tanecznych w CTiT dorównuje łącznej liczbie prezentacji spektakli tańca, spektakli performatywnych i teatralnych z elementami performance’u/tańca w SZKOLE czy Nowym Teatrze, a przecież ten organizator prowadził równolegle jeszcze intensywną działalność czysto teatralną. 

Image

Powyższy wykres nie obejmuje pokazów teatru słowa oraz niektórych online’owych wydarzeń, takich jak pokazywane w Internecie wykłady, warsztaty, projekty wspierające krytykę tańca czy wywiady z artystami. Z wydarzeń cyfrowych zliczone zostały jedynie prezentacje spektakli tanecznych.

Warto jednak pamiętać, że cykle takie jak „Kwadrans pandemiczny” (20 edycji wywiadów z twórcami tańca przeprowadzonych przez Martę Seredyńską) i zrealizowany pod sam koniec roku warsztatowo-informacyjny projekt dotyczący Stanisława Lema (w związku z premierą „Opowiedz nam o przyszłości”) mający 7 odcinków stworzony przez Centrum Teatru i Tańca w Warszawie albo trwające ponad godzinę „Panele eksperckie” Fundacji Artystycznej PERFORM (4 edycje) poważnie przyczyniają się do rozwoju wiedzy o tańcu, przybliżając zarówno teorię tańca, jak i wzbogacając praktykę taneczną. 

Organizatorzy wyraźnie podzielili swoje pokazy sceniczne na określone sektory. O ile Nowy Teatr i SZKOŁA (Komuna/Warszawa i Stowarzyszenie Sztuka Nowa) postawiły na równomierną prezentację tańca i performance, o tyle Centrum Teatru i Tańca w Warszawie oraz Fundacja Artystyczna PERFORM – tylko na taniec. Przy czym Fundacja Scena Współczesna prowadząca CTiT miała jeszcze jedną ważną odnogę swojej działalności, którą była organizacja warsztatów tanecznych w Akademii Tańca Zawirowania. Z imponującą liczbą godzin warsztatowych (811) w ponad 20 technikach nie może się równać nikt z głównych organizatorów.

Wśród mniejszych organizatorów na zajęcia warsztatowe silny nacisk położyło np. Centrum w Ruchu, działające przy Wawerskim Centrum Kultury, które konsekwentnie stara się budować bazę edukacyjną. Wśród proponowanych przez CwR należy wyróżnić jedne warsztaty skierowane dla choreografów, tancerzy oraz osób zajmujących się teorią tańca prowadzone w formule rocznego kursu choreograficznego „Choreografia w Centrum”.

Warto także zwrócić uwagę na ofertę STUDIO teatrgaleria, który repertuarowo prezentował kilka spektakli tańca, ale pokazał także w nietypowych przestrzeniach Pałacu Kultury i Nauki oryginalne taneczne projekty eksperymentalne. To „Le jeu de massacre”, taneczno-muzyczny performance Ramony Nagabczyńskiej i Kingi Majewskiej inspirowany dokonaniami twórcy rytmiki Emila Jaquesa-Dalcroze’a wystawiony w Sali Skłodowskiej na IV piętrze PKiN oraz  „Panie władzo, to są tylko tańce” zrealizowany na podstawie głośnej książki „To jest wojna”  Klementyny Suchanow – o historii kobiecych protestów ostatnich lat, ale również o ich kulturowym i politycznym podłożu, wystawiony na tarasie widokowym PKiN.  

Pod koniec sezonu, w grudniu, uwagę na siebie zwróciła Fundacja Rozwoju Teatru „NOWA FALA”, która odważnie zorganizowała w Warszawie nowy festiwal taneczny. Nakierowany na młodych widzów i wykonawców U:NEW Festival – DANCE HIGHWAYS – International Movement Festival in Warsaw 2021 pokazał nawiązujące do rozmaitych aspektów ekologicznych taneczne spektakle i etiudy choreograficzne z kilku krajów europejskich.  

Ogólnie propozycje organizatorów tanecznych – mimo pandemii koronawirusa niejednokrotnie rujnującej ich plany – były w 2021 roku zróżnicowane i to zarówno stylistycznie, jak i tematycznie. Cieszy zarówno pojawienie się wielu nowych premier (w tym tych bardziej eksperymentalnych), jak i ugruntowanie zwyczaju tanecznych prezentacji repertuarowych (CTiT, Nowy Teatr, SZKOŁA, STUDIO).

Festiwale w skrócie

Oferta najważniejszych organizatorów festiwali tanecznych w Warszawie w 2021 r. – analiza w skrócie

W 2021 roku w Warszawie odbyło się sześć festiwali tańca. Były to: 25. Międzynarodowy Festiwal Sztuk Performatywnych Rozdroże, 20. Międzynarodowy Festiwal Sztuki Tańca i Performansu Ciało/Umysł, 17. Międzynarodowy Festiwal Tańca Zawirowania, 3. Międzynarodowy Festiwal Sztuki Butoh – Butohpolis oraz 1. U:NEW Festival – DANCE HIGHWAYS – International Movement Festival in Warsaw 2021. Ofertę uzupełniał festiwal organizowany w formule warsztatowej poświęcony kontakt improwizacji – 12. Międzynarodowy Festiwal Tańca „Warsaw CI Flow”.

Festiwale taneczne łączyły w 2021 r. wydarzenia na żywo z propozycjami filmowymi, choć tylko część organizatorów zdecydowało się na wersję  hybrydową, a każdy z nich objął inną drogę. Na przykład na Rozdrożu pokazywano filmy z rejestracjami spektakli w sali teatralnej, Buthopolis pokazywał online zapisy spektakli, a U:NEW pokazywał rejestracje ale i transmitował na żywo, z kolei Ciało/Umysł postawiło na własne produkcje online’owe – na swojej e-Scenie festiwal wyemitował cykl „Prosto z wnętrza” (relacje z prób, 10-minutowe podcasty i zapisy rozmów pospektaklowych).

Dwa festiwale zdecydowały się na pokazy plenerowe – Butohpolis i Zawirowania, te same imprezy najlepiej wypadły, obok U:NEW, także w obszarze pełnowymiarowych prezentacji zagranicznych – Zawirowania pokazały sześć spektakli zagranicznych na żywo, Butohpolis – trzy projekty zagraniczne online i jeden na scenie, natomiast U:NEW miał aż 9 spektakli zagranicznych (w tym kilka pełnowymiarowych). Ciało/Umysł zrezygnowało w 2021 r. z pokazów artystów zagranicznych (poza jedną prezentacją wielokrotnie emitowanego już w Polsce filmu „Strange Fish” DV8), a Rozdroże wystawiło jeden spektakl zagraniczny (ale pokazywano go dwukrotnie).

Jeśli chodzi o pełnowymiarowe prezentacje sceniczne najlepiej wypadły Zawirowania (14 pokazów) i Ciało/Umysł (11 pokazów). Orientacyjny wykres wskazuje co prawda mocne wejście na rynek nowego festiwalu U:NEW (14 pokazów), ale w ocenach udziału w rynku należy wziąć pod uwagę fakt, że na tej imprezie pokazywano wiele etiud choreograficznych, które zostały zliczone jak każdy inny spektakl. 

Wśród wydarzeń uzupełniających, towarzyszących najlepiej wypadła jubileuszowa edycja Ciało/Umysł, dzięki organizacji całodniowej „IMPRESSKI”, składającej się wielu wykładów i rozmaitych prezentacji nawiązujących do historii tej imprezy. Ciało/Umysł jako jedyne, w ramach swojego wydarzenia, zorganizowało wystawę fotografii tańca i performatywne oprowadzanie o niej. Inicjatywa godna uwagi, tak samo jak wystawiana podczas Butohpolis „Księga Butoh” – międzynarodowy artystyczny projekt pokazujący taniec z innego punktu widzenia.
Image

Osobną kategorię wydarzeń stanowią warsztaty, zdecydował się na taką formułę towarzysząca tylko U:NEW (jeden warsztat), tak więc prym w praktycznej edukacji tanecznej na festiwalach wciąż wiedzie Warsaw CI Flow, skupiony tylko i wyłącznie na tym obszarze. Warsaw CI Flow zaprosił do swojego wydarzenia 13 tancerzy (w tym 8 zagranicznych) oraz 5 muzyków. Zrealizowany z nimi festiwalowy program objął warsztaty intensywne, zajęcia kontakt improwizacji, wykłady, rozmowy, jamy taneczne oraz pokazy pracy.

Image

Główne wydarzenia

Oferta najważniejszych organizatorów wydarzeń tanecznych, performatywnych i teatralno-performatywnych w Warszawie w 2021 r. – prezentacja szczegółowa

Komuna/Warszawa (SZKOŁA)

Komuna/Warszawa ma swoją siedzibę w SZKOLE przy ul. Emilii Plater 31, gdzie działa także Stowarzyszenie Sztuka Nowa (jego oferta kulturalna została zaprezentowana osobno).

Sezon w SZKOLE rozpoczął się w styczniu od remontu lokalu przy Emilii Plater 31 oraz ogłoszenia przez Komunę/Warszawa konkursu artystycznych rezydencji Hub Kultury pod hasłem „Hello Darkness, My Old Friend”, do którego spłynęło 150 zgłoszeń. Jury w składzie Markus Öhrn, Anna Herbut, Grzegorz Reske, Zofia Dworakowska, Tomasz Plata, Weronika Szczawińska, Grzegorz Laszuk wybrało do programu rezydencyjnego twórców: Michał Kmiecik; Alka Nauman i Adelina Cimochowicz; Antonina Nowacka.

W lutym Komuna/Warszawa wystawiła „Loop” w reżyserii Grzegorza Laszuka, rodzaj teatralnego słuchowiska wizualnego z udziałem Anny Andrzejewskiej, Anny Wojnarowskiej i Łukasza Wójcickiego – tancerza i performera wzbudzającego swoimi ostatnimi pracami gorące dyskusje. Buntowniczy „Loop” odnosi się do powieści Kurta Vonneguta „Pianola”, opisującej przegraną rewolucję przeciwko korporacjom oraz ich fabrykom, w których produkcja była zautomatyzowana. I zadaje pytania o finał społecznej rewolucji późnego kapitalizmu naszego wieku.

Image

Pokazano także „Ćwiczenia meteorologiczne” w reżyserii Piotra Urbańca – wyprodukowane przez Komunę/Warszawa, przy której za dramaturgię odpowiadała Agata Siniarska, a za współpracę chorograficzną Ola Osowicz. Piotr Urbaniec to artysta wizualny tworzący sztukę z efemerycznych materiałów czy mediów, a ten jego projekt był poświęcony wiatrowi, huraganowi, pogodzie. To rodzaj spektaklu paranaukowego, w którym artysta sprawdzał „Czy uda nam się stworzyć doświadczenie meteorologiczne w domowych warunkach? Czy życie martwej natury możemy bardziej ożywić a materiały efemeryczne przedłużyć?”.

W marcu zorganizowano premierę offline spektaklu „Morderstwo (w) Utopii” – najnowszej koprodukcji Komuny Warszawa i Teatru Polskiego w Poznaniu. Ta komedia kryminalna w oświeceniowym stylu ma tłumaczyć pomyłki utopistów. Spektakl osadzony we współczesności i przyszłości nawiązuje m.in. do pandemii i pierwszego transportu kolonistów na Marsa. „Czarnym charakterem spektaklu jest Slavoj Žižek, który w pandemicznym zamknięciu dostrzegł szansę na spełnienie komunistycznej utopii. Na szczęście w odpowiednim momencie pojawia się postać Pragmatysty, który bez litości rozprawia się z pomyłkami Utopii i wytycza kurs rakiet Elona Muska prosto na Marsa” – tak zapowiadano premierę w reżyserii Grzegorza Laszuka, z choreografią Anety Jankowskiej. W „Morderstwie (w) Utopii” wystąpili: Joanna Drozda, Jakub Papuga, Monika Roszko, Michał Sikorski, Paweł Siwiak, a w spektaklu wykorzystano fragmenty książek: „Spełnienie obietnicy naszego kraju” (Richard Rorty), „Pandemia!” (Slavoj Žižek) i „Nowe Oświecenie” (Steven Pinker). Spektakl pokazywano także we wrześniu.

W maju w ogrodach SZKOŁY odbyły się pokazy tradycyjnego tańca japońskiego jiutamai w wykonaniu Hany Umedy (występującej jako Sada Hanasaki). To jeden z najbardziej oryginalnych projektów sezonu, odkrywający jednocześnie tradycyjną kulturę Kraju Kwitnących Wiśni, jak i tragiczną historię powstania warszawskiego i zniszczonego doszczętnie w jego trakcie Ogrodu Pomologicznego, z którego zachowało się jedynie kilka jabłoni rosnących na terenie okalającym siedzibę Komuny/Warszawa.

„Wśród kwitnących jabłoni, tych, które jako jedyne przetrwały zagładę, Sada Hanasaki zatańczyła „Kanegamisaki” – mistyczną opowieść o porachunkach z zaświatów. To był taniec demona, który przybrawszy postać pięknej dziewczyny przybył na ziemię, aby dokonać zemsty na niewiernym kochanku. Ruch Sady Hanasaki, utrzymany w formie tradycyjnych opowieści muzyczno-tanecznych jiutamai przekazywanych przez kobiety z pokolenia na pokolenie, był delikatny, spokojny, oszczędny w ekspresji (jak wiele innych stylów teatralnych, tanecznych czy walki wywodzących się z Japonii), ale nie zwykle precyzyjny.

I choć ten język ciała jest niełatwy do odczytania dla europejskiego widza to wyraźnie czuć było niezwykle mocne napięcie w opowiadanej historii. (…) Spektakl, który rozgrywał się w Ogrodzie Pomologicznym także był zawieszony między realnością i nierealnością, wolnością i niewolą, bliskością i oddaleniem, więc nawet ogrodzenie dzielące artystkę i publiczność miało tutaj swoją symboliczną rolę. A całość – piękny ruch i jego otoczenie – mimo ponurości swej historii przynosiła wielkie ukojenie”. („Tego jabłonie jeszcze nie widziały”, Sandra Wilk, Strona Tańca)

Image

15 maja K/W zaprosiła na Dzień Otwarcia w Noc Muzeów, podczas którego wystawiono teatralno-performatywny przebój „Cezary idzie na wojnę” ale w wersji plenerowej. Pozostałe pokazy z performance i tańcem w maju to pokaz „Świętej Kluski”, spektakl opisujący ironicznie problemy klasy średniej, poprzez historię psa Kluski, wyzwolonej seksualnie bulterierki. Ten debiut teatralny Agnieszki Smoczyńskiej to tragikomiczny i minimalistyczny musical zrealizowany w konwencji slapsticku (autorzy nazywają nową formułę holy-hop-dog musicalem). W tym okresie wystawiono również „RODOS” w reżyserii i choreografii Wojciecha Grudzińskiego – ironiczne przedstawienie o Rodzinnych Ogrodach Działkowych Ogrodzonych Siatką obnażające „podziemie” działkowiczów wraz z ich charakterami, przywarami i tęsknotą za tanią rozrywką na łonie natury. Spektakl powstał w ramach programu Hub Kultury Komuna Warszawa / Rezydencje 2019 / Krajobraz. Z recenzji: „RODOS" Wojciecha Grudzińskiego to porywająca, imprezowa wizja „Snu nocy letniej” na działce. Kto mógłby się temu oprzeć? (Aneta Kyzioł „Polityka”)

W czerwcu (10.06–13.06) zaproszono publiczność na długo oczekiwaną premierę „SIKSA: O czynach niszczących opowieść” – czyli na pierwszą premierę realizowaną w ramach programu HUB Kultury Komuny/Warszawa, którego hasło przewodnie brzmiało „Hello Darkness, My Old Friend”. Kuratorem roku był szwedzki reżyser Markus Öhrn. W spektaklu wystąpili: Magda Dubrowska, Alex Freiheit, Anna Steller, Martyna Konieczny, Piotr Buratyński, Tomasz Armada, Konstanty Usenko.

Ciekawą propozycją było także wydarzenie w ramach projektu „Opera dla głuchych 2021 – Festiwal Interdyscyplinarny” i wystawienie „Nie mów nikomu, v.2” w reżyserii Adama Ziajskiego, który zdobył m.in. Grand Prix dla najlepszego spektaklu TOPOFFFestival 2017 w Tychach i Nagrodę im. Zygmunta Duczyńskiego dla indywidualności artystycznej festiwalu Kontrapunkt 2017. Spektakl inspirowany był osobistym doświadczeniem twórców a także reportażem Anny Goc pt. „Głusza”, a został zagrany z udziałem osób niesłyszących oraz osoby niewidomej, w języku migowym z polskimi napisami. Z recenzji: „Gdy patrzyłem na owacje na stojąco pomyślałem, że odkrywanie drugiego człowieka może być równie mocno poruszające jak sztuka…” (Marek Bochniarz, „Gazeta Wyborcza”). Dwa pokazy z projektu „Opery dla głuchych” odbyły się także we wrześniu.

W lipcu w SZKOLE wystawiono wywołujący wiele dyskusji spektakl „Drama” w reżyserii Pawła Sakowicza (choreografia, taniec i kostiumy: Paweł Sakowicz, współpraca choreograficzna i taniec: Karolina Kraczkowska). Z recenzji: „Trudno opisać słowami to, co czuje się, oglądając to przedstawienie – przychodzą mi do głowy same oksymorony, jak choćby „silnie obecna pustka”. Nadmiar ciemności, zwielokrotnione muzycznie szumy wiatru, deszczu i burzy, te wszystkie działające na wyobraźnię i zmysły efekty otwierają przestrzeń „Dramy”, rozszerzają ją, a jednocześnie ma się wrażenie braku, samotności” (Stanisław Godlewski, „Didaskalia – Gazeta Teatralna”).

A w dniach 16-18 lipca Komuna/Warszawa zaprezentowała premierę spektaklu „Śmierć i umieranie” w reżyserii Grzegorza Laszuka i choreografii Pawła Sakowicza. Spektakl na trzy osoby i organy Yamaha Electone D-80 na podstawie „Trzech dzienników, zestawionych przez Marię von Rosen i Ingmara Bergmana”. Produkcja powstała w porozumieniu z Ingmar Bergman Foundation w ramach projektu HUB Kultury Komuna/Warszawa. Wystąpili: Jacek Poniedziałek, Anna Wojnarowska i Marta Zięba.

Kolejny raz wystawiano także „SIKSĘ: O czynach niszczących opowieść” (dwa razy) czy voguing „Bożna & Danil Birthday Mini Ball”.

19 lipca odbyło się spotkanie z Teatrem 21 i Centrum Sztuki Włączającej „Obrazy odrzucone. Niepełnosprawność i reprezentacja” o teatrze jako miejscu emancypacji i praktykowania różnorodności. Punktem wyjścia był zbiór wizerunków osób, na które jako społeczeństwo nie chcemy patrzeć, który powstał w ramach ankiety przeprowadzonej przez Teatr 21 w 2019 roku. Teatr 21 realizuje spektakle z udziałem osób z Zespołem Downa i autyzmem.

Wrzesień upłynął pod znakiem premier rezydentek. 18 września wystawiono pierwszy raz „Za tobą, moja zimna ciotko” (Alka Nauman – reżyseria i choreografia, Adelina Cimochowicz – reżyseria) w ramach rezydencji „Hello Darkness, My Old Friend”. Spektakl wykorzystywał potencjał choreografii w badaniu relacji pomiędzy ciałem, czasem i przestrzenią. Skupił się na eksplorowaniu ciemności, która symbolicznie, wraz z żelazną kurtyną, spowiła Wschód Europy na dziesięciolecia, przerażając i fascynując jednocześnie. Punktem wyjścia była  praktyka pary psychoterapeutek Jiriny i Ferdinanda Knoblochow rozwijana za żelazną kurtyną w Czechosłowacji. Wystąpiły: Julita Goździk, Edka Jarząb, Alka Nauman.

Drugą premierą (8-9.09) była „MYKULIA” (w reżyserii Antoniny Nowackiej i choreografii Bożny Wydrowskiej) – rodzaj koncertu i instalacji wizualnej będących swoistą wizją bardzo odległej przyszłości w roku 2499.

W szerokiej stylistycznie ofercie SZKOŁY warto także zauważyć wydarzenie niezwiązane z tańcem (14-15.09) pt. „Stan wyjątkowy albo Krzykucha. Stand up (for your rights) comedy” w reżyserii Jany Shostak, która rozmaitymi akcjami performatywnymi nagłaśnia w Polsce tragiczną sytuację na Białorusi. Premiera odbyła się w ramach rezydencji artystycznych. „Trwająca od sierpnia 2020 roku białoruska rewolucja rzadko jest tematem żartów. Szczególnie represjonowanym uczestniczkom i uczestnikom nie jest do śmiechu. Sama będąc Białorusinką, która jedną nogą wdepnęła w antyłukaszeńskie protesty, a drugą w organizacje pomocy humanitarnej dla prześladowanych częściej mam łzy w oczach niż uśmiech na ustach. Wewnętrzna perspektywa powoduje jednak, że używam satyry i czarnego humoru aby się zdystansować i ulżyć sobie i towarzyszkom w tej surrealistycznej sytuacji. Przy okazji móc przybliżyć i opisać w szczegółach nieznaną codzienność aktywistki. Z perspektywy pełnej sprzeczności, jak mój kraj; feministyczno-konserwatywnej, chrześcijańsko-antykościelnej, lewacko-solidarnościowej. W swojej artystycznej naiwności wymyśliłam, że dla upchania tego kulturowego eklektyzmu w wydarzeniu performatywnym będzie stand-up (…) Bez śmiechu nie ma rewolucji” – pisała przed pokazem Jana Shostak, która codziennie o godz. 18.00 (do końca rewolucji i o jeden dzień dłużej) współtworzy pomnik czasowy minuta krzyku dla Białorusi.

Zorganizowano także warsztaty pt. „Rethinking The Structure: A Dispatch From Belarus And Ukraine”, podczas których  Jana Shostak, Olena Apchel i Inna Kavalionak opowiedziały o swoich doświadczeniach tworzenia zaangażowanej sztuki politycznej, skupiając się na wątku swoich aktywistycznych działań w ramach protestów w Białorusi.

Ostatnią premierą rezydencką w ramach HUB Kultury Komuna/Warszawa był eksperymentalny pokaz „Humans are dead, we’re the humans now” w reżyserii Michała Kmiecika (08-09.09).

Dwukrotnie zaproszono także na warsztaty taneczne z Pawłem Sakowiczem („Szkoła Tańca” i projekt „Choreographies Of The System: Soften Harden”). „Choreographies Of The System…” był warsztatem praktycznym dla kuratorów, o tym jak choreografia może zmienić teatr instytucjonalny. 

W październiku w SZKOLE były grania repertuarowe „Morderstwo (w) Utopii”, „Śmierć i umieranie” (dwa razy), teatralnego „NOSEXNOSOLO” (reż. Agnieszka Jakimiak) oraz wydarzenia odbywające się w ramach jubileuszowego 20. Międzynarodowego Festiwalu Sztuki Tańca i Performansu Ciało/Umysł 2021. W ramach tego festiwalu publiczność obejrzała spektakl muzyczno-taneczny „Manhattan” w choreografii i wykonaniu Danieli Komędery-Miśkiewicz i Dominiki Wiak z udziałem muzyków Aleksandra Wnuka i Michała Lazara oraz dziecięcego gościa specjalnego Fryderyka Libera. Spektakl dotyczy historii „Projektu Manhattan” i amerykańskiej mody na bombę atomową. Jest ciekawą impresją o mass mediach, propagandzie politycznej, apokalipsie i zachowaniach społecznych, które wyrywają się racjonalnemu myśleniu.
Image

Ciało/Umysł zorganizowało w SZKOLE także całodniową „IMPRESSKĘ” z wykładami, wystawą fotograficzną, oprowadzaniem performatywnym, interwencjami choreograficznymi i spektaklami tanecznymi oraz teatralny teleturniej „WIELKA GRA” dotyczący historii festiwalu C/U.

Program „IMPRESSKI” obejmował następujące bloki i wydarzenia:

Blok „Pogadane, poruszane” (10.00-14.00):

Maja Miśta/Magdalena Gorbacz – „Powitańce” – miniwarsztaty
Witold Mrozek – „Tacy byliśmy jeszcze wczoraj” – debata. Goście: Rafał Dziemidok, Teresa Fazan, Alina Gałązka, Monika Jarosińska, Krystyna Mazurównaa, Ramona Nagabczynska, Mateusz Szymanówka
United Limbs/Izabela Orzełowska – „WIN.DOWS_38” – performance

Blok „Performatywne archeo z przekąską” (14.30-17.45):

Marta Ankiersztejn – „Impress Me!” – wystawa fotograficzna
Helena Gołąb/Kaya Kołodziejczyk – oprowadzanie performatywne po „Impress me!”
Magdalena Przybysz/Alka Nauman – „S(ł)owy nie są tym, czym się wydają” – wykład performatywny
Agata Życzkowska – „Don’t stop me now” – wykład performatywny
Anna Królica – „20 faktów o C/U” – miniwykład
Ilona Trybuła – „Garść wspomnień” – wykład performatywny
Centrum w Ruchu – „Jutro” – interwencje choreograficzne

Blok „Plus minus spektakle i toasty” (18.15-21.00):

Helena Gołąb/Kaya Kołodziejczyk – oprowadzanie performatywne po „Impress me!”
Iwona Olszowska – „Transition” – improwizacja strukturalna oparta na BMC
Łukasz Wójcicki – „One Man Festival” – wykład instala(k)cja z udziałem specjalnym Krystyny Mazurówny
Eva Klimackova – „Open Laboratory” – laboratorium choreograficzne
Centrum w Ruchu – „Jutro” – interwencje choreograficzne

Blok „Tancereczki i medytacje” (21.00-24.00):

Paweł Sakowicz/Mateusz Szymanówka – „Tancereczki” – DJ set
Andrzej Woźniak – „Cali w nerwach” – technomedytacja

„IMPRESSKA”, kuratorka: Joanna Szymajda, koncepcja: Hanna Raszewska-Kursa i Ciało/Umysł, komisja selekcyjna: Małgorzata Haduch, Irmina Kalotka, Paweł Kamiński, Katarzyna Orzeszek-Koroblewska, Joanna Szymajda, kierownictwo produkcji: Irmina Kalotka, Olga Kozińska

5 listopada spektakl „Morderstwo (w) Utopii” Grzegorza Laszuka pokazano premierowo na platformie internetowej VOD Warszawa.

W listopadzie (12.11–14.11) w SZKOLE odbyła się premiera tanecznego spektaklu „Larva” w reżyserii, choreografii i wykonaniu Marty Ziółek (dramaturgia: Teresa Fazan). Spektakl był rodzajem hołdu złożonego Diamandzie Galás, cechującej się niezwykle szeroką skalą głosu i ekspresyjnymi występami doprowadzającymi słuchaczy do skrajnych stanów emocjonalnych – od ekstazy po szaleństwo. Integralnym elementem spektaklu było wideo nawiązujące do tradycji feministycznej erotyki, sprzeciwiającej się patriarchalnym i mizoginistycznym obrazom kobiecej seksualności i przyjemności. „Larva” skoncentrowana została na mocy wokalizacji i jej politycznych implikacjach, a Ziółek badała zdolność ciała do wyrażania lęków, gniewu, buntu, krzyku. To była uwaga dana kobiecym drapieżcom. Z materiałów: „Tancerka (zwłaszcza w wymiarze kolektywnym) była i nadal uważana jest za zagrożenie dla systemu jej głos potencjalnie mógł przenikać wzdłuż i w poprzek starych struktur; tancerka nie sprzeciwia się patriarchatowi, ale go rozmontowuje lub uzdrawia” (Katye Coe).

W przedostatnim miesiącu roku pokazano także pracę „Manat. Romans podwodny” (reż. Klaudia Hartung-Wójciak, konsultacja choreograficzna: Weronika Pelczyńska) – reportaż sceniczny, który był opowieścią o relacjach dystrybutorek, pracowników, czytelników, czytelniczek bestsellerowej serii romansów wydawnictwa Harlequin z lat 90. XX wieku. Za spektakl ,,Manat. Romans podwodny” Klaudia Hartung-Wójciak otrzymała Grand Prix podczas 12. edycji festiwalu Koszalińskie Konfrontacje Młodych M-teatr 2021.

W ramach podsumowania Hub Kultury KW „Hello Darkness, My Old Friend” w wieczorach repertuarowych w listopadzie i grudniu wystawiano spektakle: „Za tobą moja zimna ciotko”, reż. Alka Nauman, Adelina Cimochowicz, „Patriarchal Tears”, reż. Markus Öhrn, „Śmierć i umieranie, reż. Grzegorz Laszuk, „Mykulia”, reż. Antonina Nowacka, „Humans Are Dead, We're the Humans Now”, reż. Michał Kmiecik, „Larva”, reż. Marta Ziółek.

19 listopada Komuna/Warszawa ogłosiła nabór do „Tough Love/Twarda Miłość” – programu rezydencyjnego w 2022 roku dla osób działających w obszarze szeroko rozumianych sztuk performatywnych, które nie przekroczyły 30 roku życia. Kuratorką programu rezydenckiego jest Anna Smolar.

W grudniu (9.12–12.12) Komuna/Warszawa zaprosiła na wydarzenia przygotowane przez Markusa Öhrna, gościnnego kuratora cyklu rezydencji 2021 „Hello Darkness, My Old Friend” z dwoma performance „Patriarchal Tears” i „Mormor (babcia)” oraz filmami wideo: „Magic Bullets” i „Dom Markusa Öhrna” oraz DJ-setem. „Patriarchal Tears” to projekt, do którego reżyser Markus Öhrn zaprosił polskich aktorów, producentów, reżyserów i dyrektorów teatrów, by przez godzinę płakali razem z nim w specjalnie do tego przygotowanym darkroomie w siedzibie Komuny Warszawa. Z kolei „Magic Bullet” to ponad 49-godzinny film, na który składają się wszystkie fragmenty, które w ramach cenzury zostały usunięte z oryginalnych filmów i które zachowane zostały w archiwach szwedzkiej Narodowej Agencji Kinowej. Markus Öhrn zdigitalizował je i posortował w porządku chronologicznym, tworząc ekscytującą podróż przez ukryte fragmenty filmowej historii.

Pokazy spektakli performatywnych, tanecznych i teatralnych uzupełniały liczne koncerty muzyki niezależnej, pokazy filmowe, spotkania, warsztaty, wieczory specjalne, itp. Sezon artystyczny w SZKOLE Komuna/Warszawa zakończyła pokazami „Cezary idzie na wojnę” w reż. Grzegorza Laszuka 30 i 31 grudnia 2021 r.

Stowarzyszenie Sztuka Nowa (SZKOŁA)

Stowarzyszenie Sztuka Nowa działa wraz z Komuną/Warszawa w SZKOLE przy ul. Emilii Plater 31, współpracuje także z Sochaczewskim Centrum Kultury.  

W marcu Stowarzyszenie Sztuka Nowa wraz z Sochaczewskim Centrum Kultury zorganizowało internetowy premierowy pokaz „Ferdydurke” Teatru Młodych Twórców „Maska” w reżyserii Davida Żakowskiego, który wraz Patrycją Babicką, odpowiadającą za dramaturgię, realizuje dekonstrukcję polskiej klasyki literackiej i przygląda się jej aktualności. Współpraca choreograficzna: Marta Kosieradzka.

11-12 maja oraz 7-8 czerwca Stowarzyszenie Sztuka Nowa wystawiło w SZKOLE premierowo taneczno-performatywny spektakl „IV RP Snów” w reżyserii Dawida Żakowskiego. Choreografię opracował Wojciech Grudziński, a spektakl wykonali performerzy: Ewelina Sobieraj, Borys Jaźnicki, Michał Tokarski. „IV RP Snów” to unikatowy projekt artystyczno-badawczy, w którym scenariusz i metoda pracy artystycznej zostały oparte na badaniach snów. Inspiracją była m.in. książka autorstwa Charlotte Beradt, pt. „Trzecia Rzesza snów”. Dziennikarka, która zapisując sny berlińczyków w latach 30. XX wieku, odkryła, że odbijają się w nich procesy społeczne oraz zapowiedź totalitaryzmu. Książka ta zainspirowała powstanie w latach 80. XX wieku sposobu pracy zwanego matrycą śnienia społecznego. A spektakl Żakowskiego oferuje współczesną wersję tego badania, na którego podstawie powstała instalacja choreograficzna.

1 czerwca w SZKOLE Stowarzyszenie Sztuka Nowa zaprosiła na FeFinal – pokaz finałowy projektu „PDD+ AWAKE/Przebudzenie”. „PDD+ AWAKE” to teatralna i taneczna platforma wymiany technik umożliwiająca spotkanie młodych ludzi z różnych środowisk, realizowana od 2014 roku we współpracy z instytucjami kulturalnymi i organizacjami pozarządowymi. W jego ramach uczestnicy znajdujący się w rozmaitych sytuacjach życiowych pracują razem metodami performatywnymi, by uczyć się komunikacji, dialogu, szerszego patrzenia na rzeczywistość społeczno-kulturową i konfrontować różnorodne doświadczenia. 

Image

13 czerwca Sztuka Nowa zaprezentowała online „OZ Remix” – spektakl muzyczno-taneczny dla dzieci, młodzieży i dorosłych w reż. Dawida Żakowskiego. Wydarzenie odbywało się w ramach Dni Sochaczewa. Musical „OZ Remix” w reż. Dawida Żakowskiego to współczesna wersja „Czarnoksiężnika z krainy OZ”, która powstała dzięki  artystycznej współpracy środowisk twórczych działających w ramach Sochaczewskiego Centrum Kultury – młodych artystów z Teatr Maska, Abstrakt Sochaczew, wokalistów z Klubu Piosenki oraz muzyków Orkiestry Kameralnej Camerata Mazovia. Premiera sceniczna odbyła się 5 września 2021 r. w Amfiteatrze w Sochaczewie.

W wakacje (07.07–08.07) Stowarzyszenie Sztuka Nowa wystawiło w SZKOLE swój uznany spektakl-wystawę choreograficzną „Last”, zrealizowaną przez międzynarodową grupę artystów łączących różne dziedziny sztuki. Tancerze, choreografowie, performerzy, kompozytorzy i artyści wideo pochodzący z Polski, Czech, Słowacji, Węgier i Ekwadoru stworzyli razem złożony i wielopoziomowy portret najsłynniejszego tancerza wszech czasów – Wacława Niżyńskiego. Jak piszą autorzy: „Punktem wyjścia tego projektu jest ostatni publiczny taniec Wacława Niżyńskiego, który odbył się 19 stycznia 1919 roku w hotelu Suvretta House w szwajcarskim kurorcie Sankt Moritz. Ostatni taniec Niżyńskiego to obraz protestu, krzyk sprzeciwu we wnętrzu europejskiego establishmentu i rozpadającego się europejskiego porządku, który był również dla samego tancerza symbolicznym końcem jego kariery”. Za stworzenie „Last” odpowiadało wielu twórców. Koncepcja i reżyseria: Dawid Żakowski, choreografia: Kat Rampackova (SK), Martin Talaga (CZ), Ewelina Sobieraj (PL), performerzy: Wojciech Grudziński/ Ewelina Sobieraj, Borys Jaźnicki, Piotr Polak/ Michał Adam Góral, Maciej Tomaszewski, muzyka: Mary Komasa, Teoniki Rożynek, Balazs Varnai (HU), Kasai i Iliaster ; Wideo: Luke Jascz (PL), Kristof Szabo (HU).

W SZKOLE (11.07–12.07) publiczność obejrzała także „BSQR” Dawida Żakowskiego. Z materiałów: „Czym jest „Black SQR”? Ćwiczeniem z awangardy? Polemika z dawnymi manifestami? Grupową psychoanalizą przez ruch? Wyzwaniem? Gestem oporu? „Black SQR” jest wszystkim i niczym. W naszej pracy konfrontując się z awangardowymi koncepcjami Malewicza, Grotowskiego i Junga, doszliśmy do osobistego punktu zero. Gdzie pojawia się punkt zero? Na imprezie techno? Podczas medytacji? W trakcie orgazmu? Na mszy? Każdy z nas ma swój moment, w którym nie potrzebuje już nic więcej. Kiedy jest dobrze. Jednoczesna chwila przed i po. (…) Więcej pytań niż odpowiedzi. Tych ostatnich szukamy w ruchu, tempie, rytmie i oddechu. W kwadracie 4 na 4 metry” – pisali przed pokazem twórcy, czyli Dawid Żakowski (reżyseria i dramaturgia), Maciej Tomaszewski (asystent reżysera), Piotr Piotrowicz (współpraca dramaturgiczna), Ewelina Sobieraj (choreografia) oraz wykonawcy: Paweł Mandziewski, Piotr Piotrowicz, Maciej Tomaszewski, Alicja Zalewska, Agata Zataj.

12 lipca „IV RP Snów” została wystawiona na XVII Międzynarodowym Festiwalu Tańca Zawirowania 2021 w Centrum Teatru i Tańca w Warszawie. A we wrześniu (27.09–28.09) Stowarzyszenie Sztuka Nowa zaprosiła na ponowne dwa pokazy w SZKOLE. Z recenzji: „Nowe przedstawienie w reżyserii Dawida Żakowskiego i choreografii Wojciecha Grudzińskiego jest jednak czymś więcej niż spektaklem o snach. Ono samo jest we śnie. I jest to rzeczywiście zstąpienie w mit” (Dominik Gac, Teatralny.pl).

Od 7 do 21 października Dawid Żakowski, Monika Jarosińska, Piotr Piotrowicz, Alicja Zalewska, Paweł Madziewski, Agata Zataj, jako instruktorzy poprowadzili warsztaty tańca współczesnego, nowej choreografii i teatru fizycznego „Podaj Dalej/RE:ACT” w Ośrodku Kultury Ochoty OKO. Projekt „Podaj Dalej/Dekalog + ” realizowany w latach 2020-2022 zakłada realizację dwóch cykli według sprawdzonej formuły: Cykl 1: AWAKE i cykl 2: RE:ACT. Teatralno-taneczna platforma wymiany technik „Podaj Dalej/Dekalog+” to program edukacji kulturalnej, mający na celu także edukację społeczną i upowszechnianie idei społeczeństwa obywatelskiego za pomocą technik teatralnych i tanecznych. Zwieńczeniem pracy będzie spektakl finałowy w czerwcu 2022 r.

17 października Eufeminy i Stowarzyszenie Sztuka Nowa wystawiły wspólnie w SZKOLE premierę III perfo-protestu „Jeszcze Polka” (wydarzenie miało także swoją wersję online). „Jeszcze Polka” jest historią Eufeminy, „aktywistki, która woli działać, zamiast poświęcać czas na pasowanie do definicji. Definicji kobiety, antykobiety, Anty-Syzyfki”. Za kreację odpowiadała Monika Jarosińska, za koncepcję i choreografię – Agnieszka Borkowska.

Dzień później w tym samym miejscu (18.11 i 19.11) odbyła się premiera taneczno-performatywnego spektaklu „Przestrzenie_KOBRO”. Było to wspólne wydarzenie Stowarzyszenia Sztuka Nowa, Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego i MOVE Ostrava. Performatywne badanie osiągnięć międzywojennej awangardy (w tym przypadku Katarzyny Kobro, rewolucjonistki teorii rzeźby), które postawiło przed twórcami pytanie: czy doświadczenie wspólnoty jest jeszcze możliwe? „Przestrzenie_KOBRO” to część międzynarodowego projektu Embodied Ideas, w ramach którego Stowarzyszenie Sztuka Nowa we współpracy z Priestor Súčasného Tanca (Koszyce, Słowacja), Move Ostrava (Ostrava, Czechy), Ziggurat Project (Budapeszt, Węgry) prowadzi badania nad dziedzictwem awangardy krajów wyszehradzkich.W spektaklu w reżyserii Dawida Żakowskiego z dramaturgią Patrycji Babickiej za choreografię odpowiadali: Kat Rampackova (SK), Martin Talaga (CZ), Agnieszka Kryst (PL), Jana Ryslava (CZ). Wystąpili performerzy: Borys Jaźnicki, Paweł Mandziewski, Michał Tokarski oraz zaproszony gość z kraju partnerskiego. Partnerzy projektu to: Czechy – Move Ostrava; Słowacja – Priestor Súčasného Tanca, Košice; Węgry – Ziggurat Project, Budapeszt; Polska – SZKOŁA, Muzeum Sztuki w Łodzi, Teatr Szwalnia, Ośrodek Kultury Ochoty OKO. Praca została także wystawiona m.in. w warszawskim Ośrodku Kultury Ochota OKO (20.11). Po pokazie w OKO Stowarzyszenie Sztuka Nowa otrzymało w ramach Wędrownej Gali Finałowej nagrodę za wyróżnienie w ramach III edycji The Best OFF od Fundacja Teatr Nie-Taki za spektakl „LAST”.

Image

Fundacja Scena Współczesna (Centrum Teatru i Tańca w Warszawie)

Prowadzone przez Fundację Scena Współczesna i Teatr Tańca Zawirowania Centrum Teatru i Tańca w Warszawie w 2021 roku wystawiało spektakle na różnych scenach, były nimi: Scena przy ul. Konopnickiej 6 (Garnizon Sztuki), Scena przy ul. Belwederskiej 20/22 (patio), Scena przy ul. Wspólnej 61 (Akademia Tańca Zawirowania), Scena przy ul. Jazdów 2 (Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski) oraz Scena przy ul. Bruna 9.

Otwarcie własnej sceny (29.05.2021) w wynajętym budynku przy ul. Bruna 9 pozwoliło Centrum Teatru i Tańca w Warszawie na intensywną realizację pokazów tanecznych i teatralnych, m.in. na regularną prezentację spektakli repertuarowych.

W pierwszej połowie 2021 roku (od stycznia do maja) z powodów pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 i częściowego lockdownu placówek kultury organizator skupił się na prezentacjach w Internecie, w tym czasie powstało 14 edycji w cyklu „Taneczne Niedziele Online”, 20 wywiadów z artystami tańca w cyklu „Kwadrans pandemiczny”, zorganizowano także Konkurs Choreograficzny W SIECI, premierę online spektaklu grupy projektowej Akademii Tańca Zawirowania pt. „12” i obchody Międzynarodowego Dnia Tańca Online. Publiczność zaproszona została na 6 wieczorów tanecznych w Garnizonie Sztuki i 1 pokaz na świeżym powietrzu. W drugiej połowie 2021 r. (od czerwca do grudnia) na scenie CTiT odbyło się 55 wieczorów teatralnych i 42 wieczory taneczne. Łącznie w całym roku zorganizowano 47 wieczorów tańca, w ramach których pokazano 70 choreografii, a 62 razy (pokazy na scenie i pokazy na zamówienie szkół) zorganizowało wieczory teatralne (Teatr Scena Współczesna wystawia muzyczno-słowne spektakle komediowe). Publiczność mogła uczestniczyć także np. w Dniu Otwartym, Warszawskim Konkursie Choreograficznym czy w spektaklach Międzynarodowego Festiwalu Tańca Zawirowania czy Polskiej Sieci Tańca. 

Image

Pokazy w cyklu „Taneczne Niedziele Online 2”:

01. „Nata Lerska – Historia tancerki", reżyseria: Iwona Wojnicka (28.03.2021)
02. „Wenus z Osieka” Aleksandra Bożek-Muszyńska (04.04.2021)
03. „Yoni II” Patrycja Nosiadek (11.04.2021)
04. „SIRI” Bartek Woszczyński (18.04.2021)
05. „Geranium room” Marta Kosieradzka (25.04.2021)
06. „KolażXX” Łukasz Wójcicki (02.05.2021)
07. „Było to dawno i było to wczoraj” Anita Sawicka i Piotr Abramowicz (09.05.2021)
08. „RODZINA, część pierwsza OFIARA, czyli rzecz pospolita trojga miejsc” Mikołaj Mikołajczyk – filmowy serial teatralny (16.05.2021)
09. „Wybieg” Teatr Tańca Zawirowania, choreografia: Karolina Kroczak (23.05.2021)
10. „Iskrą tylko” Ilona Gumowska, Marcin Karnowski (30.05.2021)
11. „Antropolo on screen” Jakub Mędrzycki i Izabela Zawadzka (06.06.2021)
12. „Pandemobook” (cz. 1) Liwia Bargiel, Bartek Kielbowicz (11.06.2021)
13. „Pandemobook” (cz. 2) Liwia Bargiel, Bartek Kielbowicz (12.06.2021)
14. „Pandemobook” (cz. 3) Liwia Bargiel, Bartek Kielbowicz (13.06.2021)

Wśród tych prezentacji warto zwrócić uwagę na pokaz B’cause Dance Company „SIRI” – spektakl dotyczący tego, jak może wyglądać świat w przyszłości, gdy będziemy skazani na towarzystwo sztucznej inteligencji i niejako skazani na przeżycia emocjonalne ściśle związane z kontaktem z maszynami; taneczną impresja o poszukiwaniu siebie Patrycji Nosiadek pt. „Yoni II”, która stała się przebojem frekwencyjnym tego cyklu oraz na prezentację filmu dokumentalnego „Nata Lerska – Historia tancerki”, zrealizowanego w ramach stypendium MKiDN „Kultura w sieci” przy wsparciu finansowym Związku Artystów Scen Polskich ZASP oraz Centrum Teatru i Tańca w Warszawie. „Nata Lerska – Historia tancerki” to historia jedynej żyjącej polskiej pionierki tańca modern (premiera filmu odbyła się z okazji 101. urodzin tej tancerki).

Centrum Teatru i Tańca w Warszawie w 2021 r. zostało oficjalnym partnerem premierowej projekcji online projektu „Muranów: archiwum ciała (część I: Sztafeta, część II: Podwórko)” w choreografii Weroniki Pelczyńskiej i Magdy Fejdasz zrealizowanego dla Muzeum POLIN. Prezentacja online odbywała się od lutego do kwietnia. W projekcie wzięli udział performerzy i performerki: Ewa Bakalarska, Monika Czajkowska, Ewa Chomicka, Magda Fejdasz, Aleksandra Grabarz, Aleksandra Kulesza, Justyna Laskowska-Otwinowska, Justyna Orzechowska, Anna Paszek, Maria Pawlak, Weronika Pelczyńska, Marta Polak, Ewa Pytka, Weronika Regosz, Karolina Sawicka, Agnieszka Skiba, Urszula Strych, Monika Szpunar, Jan Taraszkiewicz, Irena Wiesiołek, Anna Wiśniewska, Karolina Wiśniewska, Renata Wołowiec, Łukasz Wójcicki, Magdalena Zaczek.

W maju Centrum Teatru i Tańca zorganizowało online Konkurs Choreograficzny W SIECI. Zwycięzcami zostali: Łukasz Wójcicki, Katarzyna Pawlak i Iga Dzięgielewska. Nagrodzeni to autorzy filmowego projektu performatywnego „Post Hope” – choreografia oporu przeciwko konsumpcji i nadprodukcji niszczących środowisko naturalne.

W stałym repertuarze tanecznym pokazywanym na scenie CTiT w 2021 roku znalazły się spektakle: „Real Love”, „Empty Bodies”, „Tańcząc Boską Komedię” i „Śmierć i Ofelia” Teatru Tańca Zawirowania oraz „Winterreise” Marty Kosieradzkiej i „Policzalni” Teatru Rozbark i Teatru Tańca Zawirowania.

Na Scenie przy ul. Bruna oraz na Scenie przy ul. Wspólnej realizowano dwa rodzaje rezydencji artystycznych. Były to rezydencje artystyczne w Akademii Tańca Zawirowania oraz rezydencje artystyczne w programie „StartUp – Scena dla Młodych”. Sześciodniową rezydencję odbył Eldad Ben Sasson z Izraela. Ten nauczyciel i choreograf ukończył Bat Dor School of Dance in Tel Aviv, a później tańczył w prestiżowym zespole Batsheva Dance Company pod dyrekcją Ohada Naharina. Był to całościowy proces doprowadzający do stworzenia formy scenicznej i powarsztatowego pokazu pracy (work in progress) 07.08.2021 w CTiT. Drugą rezydencję odbyła Anna Piotrowska z Teatru Rozbark w Bytomiu – powarsztatowy pokaz zaplanowano na początek 2022 roku.

Nabór do drugiego rodzaju rezydencji odbywał się w trybie konkursowym. 22 lutego 2021 r. komisja konkursowa w składzie Anka Herbut, Anna Królica i Marta Ziółek wybrała trzy projekty spośród zgłoszonych 22 aplikacji do programu „StartUp – Scena dla Młodych” w Centrum Teatru i Tańca w Warszawie. Komisja zarekomendowała produkcję trzech projektów: „Polonautki” Aleksandry Kostrzewy, „Przesada” Moniki Szpunar oraz „Panta Rhei” Agaty Grabowskiej. Wszystkie te premiery odbyły się w CTiT w drugiej połowie roku. „Polonautki, czyli Pierwsza Polska Kobieca Misja Kosmiczna” w choreografii Aleksandry Kostrzewy i wykonaniu Olgi Briks i Ewy Noras premierę miały w dniach 11.09–12.09; „Przesada” Moniki Szpunar i Stefano Silvino premierowy pokaz miała  04.06.2021; „Panta Rhei” Agaty Grabowskiej i Katarzyny Szugajew miał premierę w dniach 25.09–26.09.
Image

Kolejne produkcje zaowocowały premierą produkcji we współpracy z choreografem krajowym („Policzalni” w choreografii Anny Piotrowskiej i wykonaniu dwóch zespołów Bytomskiego Teatru Tańca i Ruchu Rozbark oraz Teatru Tańca Zawirowania) i premierą „Afrykańskich Baśni” w chor. Marty Kosieradzkiej). Spektakl „Policzalni” nawiązywał to znaczeń statystyki i świata cyfr, który nas otacza od naszych narodzin aż do śmierci. W projekcie zatańczyli Joanna Brodniak, Kamil Bończyk, Stanisław Bulder, Ewa Noras, Alexey Torgunakov i Katarzyna Zioło, a spektakl jest jedną z nielicznych polskich produkcji tanecznych łączących dwa zespoły z dwóch różnych miast – Bytomia i Warszawy. Inicjatorką współpracy pomiędzy Rozbarkiem a Zawirowaniami była Anna Piotrowska, a spektakl powstał przy współpracy prowadzonej przez nią Fundacji Rozwoju Tańca_eferte. Z kolei „Afrykańskie Baśnie” inspirowane były „Hebanem” Ryszarda Kapuścińskiego – najsłynniejszą książką jednego z najlepszych polskich reportażystów. W projekcie udział wzięli: Weronika Banul, Martyna Dmitroca, Julia Grabowska, Amelia Grzywaczewska, Ada Kamińska, Leeloo Morgan, Natalia Magdziarz, Sonia Marcinkiewicz, Kamila Rybacka, Maria Rząca-Spodar, Julia Sadowska, Klara Szela, Anna Tytus, Amelia Zagrodzka, a warsztaty tańca afrykańskiego przygotowała Viola Wojciechowska.

12 czerwca 2021 r. w ramach Global Water Dances Festival na Płycie Desantu 3. Dywizji Piechoty wystawiono dwa premierowe spektakle plenerowe w wykonaniu tancerzy z Akademii Tańca Zawirowania (w chor. Beniamina Citkowskiego i Marty Kosieradzkiej). Global Water Dances to efekt 10-letniej pracy i tańca dla oszczędzania słodkiej wody, prezentacje w ramach tego projektu w 2021 roku odbyły się w 180 lokalizacjach, w Europie, Ameryce Północnej, Ameryce Południowej, Azji, Australii i Afryce.

W 2021 roku w Centrum Teatru i Tańca w Warszawie odbyły się trzy premiery Teatru Tańca Zawirowania. Najważniejszą była premiera sceniczna „Tańcząc Boską Komedię” (26-27.02.2021) w choreografii Elwiry Piorun, która miała co prawda premierowy pokaz w okresie lockdownu ale z przyczyn epidemicznych była to premiera online (12.12.2020), realizowana i transmitowana na żywo do Internetu. Praca inspirowana „Boską Komedią” Dantego otrzymała bardzo pozytywne recenzje i należy ją zaliczyć do jednej z najważniejszych premier tanecznego sezonu. Kolejną premierą była „Śmierć i Ofelia” w choreografii Michała Przybyły – pierwszy pokaz tego kameralnego duetu Karoliny Kroczak i Elwiry Piorun poświęconego tematowi melancholii otworzył oficjalnie działalność Sceny przy ul. Bruna 9 (29.05.2021). Trzecią premierą był spektakl „Opowiedz nam o przyszłości” według Stanisława Lema, na podstawie scenariusza Włodzimierza Kaczkowskiego z Teatru Scena Współczesna i choreografii Elwiry Piorun z Teatru Tańca Zawirowania (19.12.2021). W najnowszej choreografii wystąpili: Michał Adam Góral i Anna Banasik.

Istotną częścią działalności Fundacji Scena Współczesna były także warsztatowe grupy projektowe prowadzone przez choreografów i nauczycieli tańca związanych z Akademią Tańca Zawirowania. W 2021 roku premiery wystawiano ofline i online w Garnizonie Sztuki przy ul. Konopnickiej 6, na Scenie przy Belwederskiej 20/22 (pokaz plenerowy na patio), na Scenie przy ul. Wspólnej 61 (tj. w siedzibie Akademii Tańca Zawirowania) oraz online.

Premiery grup projektowych Akademii Tańca Zawirowania w 2021 roku to:

01. „12” Akademia Tańca Zawirowania, choreografia Iza Prokopek (spektakl online)
02. „Prawie JesTeam” Project for YOU – choreografia: Stefano Silvino, spektakl poświęcony tematowi świadomego istnienia w społeczeństwie, akceptacji bądź buntowi wobec reguł.
03. „Afrykańskie Baśnie” Akademia Tańca Zawirowania, choreografia: Marta Kosieradzka, spektakl o klimacie, zachowaniach, decyzjach i warunkach życia w tropikach
04. „Fotografie ze Śródmieścia” Akademia Tańca Zawirowania, choreografia: Elwira Piorun, spektakl pokazujący współczesnych ludzi w kontekście miasta z historią.
05. „Zatrzymane” Akademia Tańca Zawirowania, choreografia: Karolina Kroczak, spektakl ożywiający dawne fotografie we współczesnych, intymnych kontekstach.

Wydarzenia specjalne:

Należały do nich m.in. pokazy spektakli w ramach Polskiej Sieci Tańca, organizacja Warszawskiego Konkursu Choreograficznego z wysokimi nagrodami pieniężnymi oraz organizacja 17. Międzynarodowego Festiwalu Tańca Zawirowania 2021. Poza tym CTiT zaprosiło widzów także na mniejsze wydarzenia, jak np. Dzień Otwarty z okazji Międzynarodowego Dnia Tańca, Tydzień Tańca, itp. 

Image

W ramach Warszawskiego Konkursu Choreograficznego wystawiono 8 prac i 4 pokazy spektakli nagrodzonych w konkursie i 1 pokaz specjalny gościa zagranicznego, w ramach 17. Międzynarodowego Festiwalu Tańca zorganizowano 10 pokazów polskich i 6 zagranicznych, a w Polskiej Sieci Tańca – 4 wieczory teatralne (5 spektakli).

Spektakle Warszawskiego Konkursu Choreograficznego:

01. Aleksandra Krajewska „MIND GAME 1: Open the door, Invite them in, Give up your expectations”
02. Anita Boniszewska „Gamy molowe”
03. Joanna Brodniak „untold manifesto”
04. Magdalena Niedzielska „try not to.”
05. Marcela Haładuda „Pamięć drzewa”
06. Michał Przybyła „This thing inside me is a rickety bridge of impossible crossing”
07. Alexey Torgunakov „body mantra”
08. Stanisław Bulder i Ewa Noras „Anima/Animus”

Nagrody jury:

I miejsce i nagroda w wysokości 5000 zł dla Joanny Brodniak za solo „untold manifesto”
II miejsce i nagroda w wysokości 3000 zł dla Stanisława Buldera i Ewy Noras za duet „Anima/Animus”
III miejsce i nagroda w wysokości 1000 zł dla Michała Przybyły za solo „This thing inside me is a rickety bridge of impossible crossing”

Nagrodą specjalną dyrektora Centrum Teatru i Tańca w Warszawie była oferta zrealizowania premierowej pracy w programie „Transfuzje” w sezonie 2021/2022. Otrzymała ją Aleksandra Krajewska za trio „Mind game 1: Open the door, Invite them in, Give up your expectations”.

Pokazy w ramach Polskiej Sieci Tańca:

01. „TAB’ Nowy początek” Sopocki Teatr Tańca, koncept, reżyseria, choreografia: Joanna M. Czajkowska, wykonanie: Joanna M. Czajkowska, Filip Wójcik, Róża Kołoda, Jacenty Krawczyk, Wiktoria Elgas (13.11.2021)
02. „Manhattan” Daniela Komędera-Miśkiewicz, Dominika Wiak, koncepcja, choreografia i wykonanie: Daniela Komędera-Miśkiewicz, Dominika Wiak, muzycy (na żywo): Aleksander Wnuk, Michał Lazar, gość specjalny: Fryderyk Liber (09.12.2021)
03. „If/Then” Lubelski Teatr Tańca/Joe Alter, pomysł, reżyseria, choreografia: Joseph W. Alter, wykonanie: Ryszard Kalinowski, Mikołaj Karczewski, Daniela Komędera–Miśkiewicz, Beata Mysiak, Anna Żak (10.12.2021)
04. „Carme(n)love” Kielecki Teatr Tańca, choreografia: Małgorzata Ziółkowska, wykonanie: Alicja Horwath-Maksymow (Carmen), Joanna Polowczyk, Mateusz Wróblewski, Tomasz Słomka, Małgorzata Boruń, Arkadia Dziarmaga, Małgorzata Kowalska, Pamela Paprota, Marta Rolska, Marta Starostecka, Bartłomiej Banasiak, Szymon Pacholec, Dawid Pieróg, Aleksander Staniszewski, Kamil Zdańkowski (12.12.2021)
05. „Intercepted/Przechwycone” Kielecki Teatr Tańca, choreografia: Wojciech Mochniej (12.12.2021)

CTiT zrealizował także m.in. Konferencję dla nauczycieli (08.11.2021), Akademię Sceny Współczesnej (styczeń-marzec), warsztaty taneczne w ramach Akademii Tańca Zawirowania (811 godzin). Aktywnie wspierał także krytykę tańca. W partnerskim projekcie Strona Tańca w sezonie 2021 r. powstało 55 recenzji, 7 analiz/tekstów problemowych, 12 felietonów i 8 tekstów problemowych o projektach filmowych. W programie „Brygada Tańca” wspierającym debiutujących krytyków – 21 recenzji tanecznych i kilka teatralnych. W ramach dwóch edycji Brygady Tańca 2020 i 2021 powstało aż 80 recenzji.

Centrum Teatru i Tańca w Warszawie kontynuowało w 2021 roku prowadzenie Punktu pomocowego dla tancerzy, w ramach którego udzielane były informacje prawne, organizacyjne i podatkowe, związane z grantami i/lub ograniczeniami dotyczącymi pracy artystów i organizatorów wydarzeń podczas pandemii koronawirusa SARS-CoV-2. 

Image

Fundacja Artystyczna PERFORM (Mazowiecki Instytut Kultury)

Fundacja Artystyczna PERFORM współpracuje na stałe z Mazowieckim Instytutem Kultury przy ul. Elektoralnej 12.

Fundacja Artystyczna PERFORM realizowała w 2021 roku projekt „Centralna Scena Tańca II” podzielony na cztery bloki programowe. Za każdy z nich odpowiadała inna kuratorka. Regina Lissowska-Postaremczak opracowała program pięciu odsłon „Kina Tańca Online”, Magdalena Lechowicz za wieczory „Sceny CST”, Angelika Mizińska za spektakle site-specific, a Paulina Święcańska za blok „Krytyka i teoria tańca” (podcasty, panele, recenzje).

24 czerwca Fundacja Artystyczna PERFORM zaprosiła widzów do Mazowieckiego Instytutu Kultury na wydarzenie „Scena CST – Wieczór 1 – Izolacja”. Obszarem poszukiwania artystów były alienacja, wyobcowanie, samotność, odizolowanie, zamknięcie w połączeniu z pragnieniem swobody, wolności, transformacji czy doświadczeniem. Wieczór teatralny łączył pokazy premierowe z realizacjami stworzonymi podczas pierwszych miesięcy pandemicznego lockdownu. Stawiał pytania: Czym dla nas jest izolacja? Jak wiele ma odsłon, pytań, niewiadomych, doświadczeń, a jak wiele wartości? Jak często izolujemy się od siebie?

W programie znalazły się spektakle:

01. „Preludium czułości”, chor.: Marzena Kobryń, taniec: Wojciech Rybicki, Natalia Wojsyk
02. „untold manifesto”, choreografia i wykonanie: Joanna Brodniak
03. „DEVICE”, choreografia i wykonanie: Marcin Motyl
04. „La la la la la”, choreografia i wykonanie: Magdalena Widłak
05. „Nie przepraszaj”, choreografia: Thierry Verger (Francja), wykonanie: Claire Saintard (Francja), Marek Klajda (Polska) 

Image

W programie tym należy zwrócić uwagę na wybór do programu „untold manifesto” – oryginalnego, kameralnego spektaklu choreografii oporu, za który Joanna Brodniak otrzymała kilka miesięcy później Nagrodę Główną w Warszawskim Konkursie Choreograficznym zrealizowanym przez konkurencyjnych organizatorów: Teatr Tańca Zawirowania oraz Centrum Teatru i Tańca w Warszawie.

16 września w Mazowieckim Instytucie Kultury obyła się kolejna edycja programu „Scena CST – Wieczór 2 – Życie w sieci”, tym razem zaproszeni artyści odnosili się do Internetu, wrastającego natłoku informacji i fascynacji życiem cyfrowym, która może przybrać różne skrajne formy. Program (odnosząc się m.in. do pandemii) zadawał m.in. pytania: Jakich stanów dotykamy kiedy jesteśmy zanurzeni w wykreowanej rzeczywistości wirtualnego świata? Jak ją kreujemy i dlaczego? Jakiego stanu doświadczamy kiedy jego brak? Jaki ma to wpływ na nasze życie społeczne w rzeczywistości?

W programie znalazły się spektakle:

01. „LUNAR”, choreografia: Olga Bury, wykonanie: Olga Bury, Zuzanna Jeglorz, Karolina Jędrzejko, Marek Szajnar, Mateusz Wierzbicki
02. „Niemożliwe_jeszcze bardziej”, choreografia: Aleksandra Bożek-Muszyńska, wykonanie: Mufmi w składzie: Dorota Dunder, Ilona Przeciszewska, Aleksandra Wierzbicka

Te dwa pełnowymiarowe spektakle zrealizowano w zupełnie innych konwencjach. „LUNAR” był rodzajem afirmacji życia, pełną fantazji choreografią o poszukiwaniu własnego ego i własnej wartości, a wszystko podano z dużą dawką humoru sytuacyjnego i wizją przyszłości. Z kolei „Niemożliwe_jeszcze bardziej” zaglądał raczej w przeszłość, ze względu na swoją niezwykła historię. Spektakl ten był bowiem kontynuacją projektu Mufmi sprzed kilkunastu lat.

Z recenzji: „Nowa propozycja Mufmi odnosiła się do performance’u „Z góry na dół” (2009, chor. Anna Piotrowska), w którym prowadzeni przez tancerzy widzowie schodzili – w ramach uczestnictwa w wydarzeniu – z szóstego piętra budynku w Klubie Dowództwa Garnizonu Warszawa. Spektakl ten przy kolejnym pokazie, gdzie publiczność miała dla odmiany wchodzić po schodach okazał się niemożliwy do realizacji ze względu na przepisy BHP, został więc wystawiony pod tytułem „Z góry na dół_niemożliwe” przybrawszy formę swoistej „stypy po performance”. Kiedy zaś w 2020 roku Mufmi zaplanowało w obecnym składzie zespołu (Dorota Dunder, Ilona Przeciszewska, Aleksandra Wierzbicka) wznowić ten tytuł i zaproponować odbiorcom podobną podróż po schodach budynku Mazowieckiego Instytutu Kultury, wybuchła pandemia, a „Z góry na dół” stało się „jeszcze bardziej niemożliwe”… Rzeczywistość sama napisała nowy scenariusz, zamykając tancerki i choreografkę w ich domach. Aby sprostać wyzwaniu i wznowić pomysł z 2009 roku spotykały się zdalnie, poprzez komunikatory wideo, wykonywały we własnych domach  ćwiczenia zaproponowane przez Aleksandrę Bożek-Muszyńską, i w prywatnej przestrzeni, a nie na sali prób, były w procesie twórczym. Efekty tych poszukiwań zobaczyliśmy na scenie MIK-u, po ich wcześniejszej zapowiedzi na schodach budynku (inaczej być nie mogło)” („Świat wirtualnego świata”, Sandra Wilk, Strona Tańca).

Kolejna edycja cyklu odbyła się 28 października w MIK-u. A „Scena CST – Wieczór 3 – Migracje” poświęcona została najbardziej gorącemu i poruszającemu tematowi społecznemu i politycznemu. Jak mówić o uchodźcach, o migracjach (w tym ekonomicznych, klimatycznych, religijnych)? Jak rozpatrywać różne kryteria zmiany, form stałych, wahadłowych, wewnętrznych, zewnętrznych, planowych, legalnych, nielegalnych, dobrowolnych czy przymusowych. Program miał opowiadać na pytania, jaką formą jest dla nas migracja i jakie ma dla nas znaczenie.

W programie znalazły się spektakle:

01. „110”, choreografia: Julianna Walczak, wykonanie: Julianna Walczak i Pimon Lekler
02. „Litigating humanity”, choreografia: Maria Salwińska, wykonanie: Maria Salwińska
03. „well come”, choreografia i wykonanie: Klara Szela i Milena Suska
04. „Moje Migracje”, choreografia i wykonanie: Katarzyna Niżnik
05. „Toska (ros.) czyli miłość po rosyjsku”, choreografia: Agnieszka Janicka-Wolska, wykonanie: Beata Wierzchołowska i Kacper Klimczak

Podczas tego wieczoru zaprezentowali się młodzi artyści wyłonieni z nadesłanych zgłoszeń do konkursu – Open Call. Przedstawiali temat z różnych perspektyw, od migracji osobistych (cielesnych) po migrację globalną, ruchów całych narodów czy mieszkańców całych kontynentów w nowe miejsca na ziemi, aby pokazać, jak wiele perspektyw imigracji i emigracji jesteśmy w stanie zauważyć.

Ostatnie spotkanie cyklu pokazów Fundacji Artystycznej PERFORM odbyło się 25 listopada, także w MIK-u. „Scena CST – Wieczór 4 – Moja natura” odnosiła się do konsumpcjonizmu i współczesnego stylu życia oddzielającego nas od spokojnego, kontemplacyjnego kontaktu z naturą. Artyści wiązali kontakt z naturą z poszukiwaniem kontaktu z samym sobą.

W programie znalazły się spektakl i filmy:

01. „Inner Self”, koncepcja/choreografia: Magdalena Brzozowska, taniec: Magdalena Brzozowska, muzyka na żywo: Martyna Kabulska, Piotr Dąbrowski
02. „Szklane menażerie” – tryptyk tanecznego video-art – część 1: Las, część 2: Pustynia, część 3: Miasto, reżyseria: Michał Ratajski, ruch: Marta Kosieradzka (LAS), Billur Ezgi Cam (PUSTYNIA), Aleksandra Korniejenko (MIASTO), zdjęcia: Piotr Osak, Mariusz Marciniak

W listopadowym programie zaplanowano realizacje, łączące muzykę na żywo, ruch improwizowany oraz prezentację wideo. W ostatniej chwili organizator musiał odwołać występ Iwony Olszowskiej z Krakowa, która zachorowała na COVID-19, co nieoczekiwanie dodało wieczorowi bardziej refleksyjnego rysu i uwypukliło podobieństwa między pozostałym pokazem tanecznym a prezentacją filmu tańca.

Drugim programem prezentacyjnym Fundacji Artystycznej PERFORM był blok pokazów/projektów badawczych site-specific. W 2021 roku odbyły się jego trzy prezentacje w przestrzeni Warszawy oraz internetowe prezentacje wideo dokumentujące działania zaproszonych performerów.

Pierwszy projekt pt. „Ekosomatyczne praktyki choreograficzne” był mikroprocesem badawczo-artystycznym, podczas którego zespół choreografek – Alicja Czyczel, Katarzyna Sztarbała, Natalia Oniśk – budował relacje z lokalną przyrodą, poszukiwał wrażliwości języka opisu doświadczenia wyłaniającego się na styku pracy z ruchem, wybranymi obszarami somatyki oraz uważnym byciem w konkretnym otoczeniu przyrodniczym Warszawy. Tygodniowy proces pracy odbywał się w dzikich zakątkach, nadrzecznych terenach i nieużytkach Warszawy przy twórczym udziale zaproszonych gości, przedstawicielek innych dziedzin sztuki i nauki.

Artystki: Alicja Czyczel (inicjatorka prac zespołu), Natalia Oniśk, Katarzyna Sztarbała, Marta Szypulska (kostiumy) i goście. Daty realizacji: 11-16 czerwca, pokaz dla publiczności: 14 czerwca (Kamień. Pawilon Edukacyjny).

Drugi projekt pt. „Kiribati” dotyczył interakcji międzygatunkowych. „Za mocno skupiamy się na sobie samych, zapominając, że nie jesteśmy jedynymi zwierzętami na Ziemi” – stwierdzenie Joanny Bednarek stało się punktem wyjścia dla proponowanej tu praktyki choreograficznej. Performerki zajmowały się złożonością ekosystemu, tym, co wydaje się jedynie krajobrazem dla ludzkiej aktywności, a jest złożonymi relacjami z innymi organizmami żywymi. Z materiałów: „Nasza nieświadomość międzygatunkowa sprawia, że nie dostrzegamy obecnej katastrofy – masowego wymierania gatunków. A przecież skoro jesteśmy jednym ekosystemem to czyż nie jest tak, że gdy jeden gatunek wymiera, wymiera część ekosystemu a tym samym część nas?” – pisały zastanawiając się jaką formę może przyjąć zauważanie i uświadamianie sobie tych zerwanych relacji? Jak wpływa to na kształt krajobrazu?

Artystki: Aleksandra Osowicz, Agata Siniarska, Justyna Stasiowska, Dana Chmielewska, Magda Fejdasz, Ewa Rucińska. Daty realizacji: 9-15 sierpnia, pokaz dla publiczności: 15 sierpnia (Mała Kaśka, Oczyszczalnia Wody, Gocław, okolice Mostu Siekierkowskiego).

Trzeci projekt pt. „Migracje uważności” performerzy eksplorowali temat przemieszczania się i migracji, badając go na poziomie ciała i w obszarze sposobów pokonywania przestrzeni miejskich, w których krajobraz zurbanizowany przeplata się z zielenią i naturą. Pogłębiali m.in. zrozumienie tego, co oznacza akt chodzenia, przemieszczania się i migracji na poziomie ruchu i zmiany usytuowania w przestrzeni fizycznej w czasie pandemii COVID-19, w dobie informacji cyfrowej i miejskiego chaosu.

Artyści: Agnieszka Bogusławska, Aleksandra Dahan, Yuliya Dzichkouskaya, Tomasz Domański, Tomasz Jagusztyn-Krynicki, Angelika Mizińska. Daty rezydencji: 16-29 września, pokaz dla publiczności: 29 września (Park Tadeusza Mazowieckiego).

Z projektów online’owych Fundacji Artystycznych PERFORM największym zainteresowaniem cieszy się projekt „Kino Tańca”. W 2021 roku odbyło się pięć tematycznych edycji.

11 lutego odbyło się „Kino Tańca Online, vol. 1 – Izolacje”.

Program:

01. „Virus”, reż. Nauris Buksevic
02. „Can’t kill us all”, reż. i chor. Botis Seva
03. „Earth Oddysey”, Asaf Avidan, reż. Adi Halfin
04. „120 cm of intimacy”, reż. Urszula Bernat-Jałocha
05. „Threesome”, reż. Nyco Piscopo
06. „The sheltered adventures of quarantinia”, reż. i chor. Clare Schweitzer  
07. „Smudge”, reż. Pepper O’bomsawin, chor. Barbara Kaneratonni Diabo  
08. „Jontae”, reż. Siam Obregoń, chor. Kyana Lynne
09. „Hall of mirrors”, reż. Do Phan Hoi, chor. Charles Brecard
10. „Refuge”, reż. Marlene Millar, chor. Sandy Silva

18 lutego odbyło się „Kino Tańca Online, vol. 2 – Połączenie”.

Program:

01. „Kartka z dziennika”, reż. Marta Kosieradzka, Eva Campos Suárez< br /> 02. „Dancing is an old friend”, reż. Marta Renzi
03. „Divided we scroll”, reż. Klaas Diersmann
04. „Modern Person”, reż. Tero Peltoniemi
05. „Touch”, reż. Kyra Jean Green
06. „Selfiesism”, reż. Daphna Miro
07. „Digital Afterlives”, reż. Richard James Allen

Image

25 marca odbyło się „Kino Tańca Online, vol 3. – Powrót do natury”.

Program:

01. „Butte”, reż. Marlene Millar, Philip Szporer
02. „Leno”, reż. Nathalie Larquet
03. „Lucid green”, reż. Joseph Gebrael
04. „Compering for sunlight: ASH”, reż. Dagmar Dachauer
05. „Compering for sunlight: OAK, reż. Dagmar Dachauer
06. „Away from Herea”, reż. Katrina McPherson, Simon Fildes
07. „Coire Ruadh”, reż. Katrina McPherson, Simon Fildes
08. „Utah Lochans”, reż. Katrina McPherson, Simon Fildes
09. „Toporzeł”, reż. Iwona Pasińska
10. „Green down”, reż. FuLE
11. „Sarma” (fragment), reż. Anastasiya Lonshakova

29 kwietnia odbyło się „Kino Tańca Online, vol. 4 – Utopie/Dystopie”.

Program:

01. „Spoons”, reż. Jana Smokoňová
02. „Tremble”, reż. Jessica Wright, Morgann Runacre-Temple
03. „Portrety beznadziejne”, reż. Hertz Haus (Magdalena Kowala, Natalia Murawska, Joanna Woźna, Anna Zglenicka)
04. „4~”, reż. Rodrigo Rocha-Campos
05. „We no longer wait for the barbarians”, reż. Alain El Sakhawi
06. „Outopia”, reż. Helen Rollins
07. „Cindarella games”, reż. Jessica Wright, Morgann Runacre-Temple

2 grudnia odbyło się „Kino Tańca Online, vol. 5 – Głos mniejszości”.

Program:

01. „Roseau (Reed)”, reż. Anna Alexandre, chor. Adeline Lefièvre
02. „En la tierra”, reż. Gabriel Matta
03. „Dance is my gun”, reż. Marco Bollinger, chor. Ahmad Chaaban
04. „Uprooted”, reż. Rosely Conz, Stephany Slaughter 
05. „Olhar migrante”, reż. Ana Baer, Julia Ziviani
06. „EDGE”, reż. Paulina Święcańska, chor. Thierry Verger 

Z kolei w programie „Krytyka i teoria tańca” Fundacja Artystyczna PERFORM zorganizowała cztery panele eksperckie, których zapis został dodatkowo udostępniony w Internecie, w serwisie YouTube.

Panel 1 – Izolacje i relacje (24 czerwca) dotyczący wpływu różnie rozumianego odosobnienia na funkcjonowanie człowieka i wspólnoty w związku ze sztuką lub poza nią. Zespół ekspercki: Hanna Raszewska-Kursa (prowadząca panel), Barbara Baran i dr Liwia Bargieł.

Panel 2 – Życie w sieci (16 września) dotyczący pandemii, roli pokazów spektakli on-line, transmisji wydarzeń, pragnienia kontaktu i wymiany myśli z publicznością oraz poszukiwania nowych formatów funkcjonowania kultury i sztuki w sieci – bardziej partycypacyjnych, korzystających z narzędzi, jakie przyniosły ze sobą technologie cyfrowe. Zespół ekspercki: Julia Hoczyk (prowadząca panel), Dorota Ogrodzka i Maciej Kuźmiński.

Panel 3 – Migracje (28 października) dotyczący problematyki migracji i emigracji, stawiający pytania w odniesieniu do obecnej sytuacji geopolitycznej jak i do działań artystycznych o tym, co daje nam zmiana, czy zmiana miejsca, obszaru, przestrzeni, narzędzi, porządku jest nam i światu potrzebna. Zespół ekspercki: Dawid Żakowski (prowadzący panel), Vera Popova, Wojciech Ziemilski.

Panel 4 – Moja natura (25 listopada) dotyczący postrzegania cielesności, szczególnie w kontekście kobiecym, ludzkiej natury i przyrody. Panel dotyczył też obszaru, w jaki sposób pracować nad sobą może artystka, jakie inicjatywy może podjąć w celu doskonalenia swojej praktyki i pracy zawodowej oraz na ile czas pandemii pozwolił na wsłuchiwanie się w siebie. Zespół ekspercki: Marta Seredyńska (prowadząca panel), Izabela Zawadzka i Weronika Maria Kuśmider. 

Podczas projektu „Kino Tańca Online” publiczność obejrzała 41 filmów tańca w pięciu cyfrowych odsłonach projektu. Każda z odsłon miała swój oryginalny temat i filmy dobrane do poruszanego problemu, były to „Izolacje”, „Połączenie”, „Powrót do natury”, „Głos mniejszości”. Filmy tańca obejrzało łącznie 1761 unikatowych odbiorców (liczba unikalnych adresów IP).

W ramach programu „Scena CST” w Mazowieckim Instytucie Kultury Fundacja Artystyczna PERFORM zorganizowała cztery wieczory teatralne podzielone na tematy „Izolacje”, „Życie w sieci”, „Migracje” i „Moja natura”. W programie tym zaprezentowano 14 spektakli, w których wystąpiło 25 artystów w spektaklach na żywo oraz 4 artystów tanecznego video-art.

W bloku poświęconym działaniom site-specific wystąpiły trzy grupy artystek i artystów, którzy zrealizowali trzy prezentacje w pokazach wykorzystujących przestrzeń miejską. Łącznie w tych projektach wystąpiło 25 artystów/performerów działających w Warszawie.

W dziale programowym „Krytyka i teoria tańca” publiczność została zaproszona do skorzystania z trzech podcastów zrealizowanych z choreografami i choreografkami działań site-specific i obejrzenia czterech rozmów eksperckich zrealizowanych z 12 różnymi postaciami ze świata kultury i sztuki oraz zaproszona do przeczytania 13 autorskich recenzji relacjonujących poszczególne wydarzenia „Centralnej Sceny Tańca II” w Warszawie.

Fundacja Artystyczna PERFORM zorganizowała także odbywający się w wakacje 12. Międzynarodowy Festiwal Tańca „Warsaw CI Flow” 2021 podzielony na dwie części: projekt performatywny (16.08–22.08) oraz część warsztatową (23.08–28.08).

Z kolei Mazowiecki Instytut Kultury, współpracujący ściśle z PERFORM, kontynuował projekt „Portrety choreograficzne”. W 2021 r. jego gośćmi byli: Małgorzata Matuszewska (25.02), Anna Godowska i Sławomir Krawczyński (11.03), Anna Piotrowska (10.06) i Paulina Święcańska i goście na 20-lecie pracy artystycznej (23.09). 

Nowy Teatr

Nowy Teatr sezon rozpoczął 12 lutego premierą pełnowymiarowego spektaklu „Salvage” będącego jednocześnie multidyscyplinarną przestrzenią choreograficzną i rodzajem koncertu tańca z gatunku science-fiction. „Salvage” powstał na bazie historii osobistych i tych płynących z pracy w zespole, nawiązując do wizji futurologicznych był próbą pokonania strachu i eksperymentem dążącym do zarysowania możliwości stworzenia kolektywnej przyszłości. Projekt powstał na podstawie pomysłu Katarzyny Wolińskiej, za choreografię i taniec odpowiadały Hana Umeda i Kasia Wolińska, za muzykę Oleg Dziewanowski, Marc Lohr i Kamil Tuszyński. Nowy teatr po premierze zaprosił widzów także do udostępnionej w mediach społecznościowych rozmowy Joanny Leśnierowskiej z artystkami „Salvage”, Agnieszką Kryst, Agatą Siniarską i Agatą Skwarczyńską (13.02). Spektakl zrealizowano w ramach drugiej edycji programu choreograficznego Poszerzanie pola, realizowanego przez Nowy Teatr w Warszawie i Art Stations Foundation w Poznaniu. Pomocy naukowej udzieliło Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku. 

Dzień po premierze „Salvage” widzowie Nowego Teatru mogli obejrzeć kolejną premierę taneczną, czyli pokaz „Expirii” Agnieszki Kryst (13.02). Feministyczne spojrzenie na ciało, ruch i jego interakcję z zewnętrznym obiektem, który stanowiły nie tylko rozstawione na scenie lustrzane rzeźby ale i odbicie w nich obrazu obserwującej wydarzenie publiczności. Jak pisze choreografka: „Inspiracja do spektaklu została zaczerpnięta ze sztuk wizualnych oraz z tańca ekspresjonistycznego z pierwszej połowy XX wieku. Poruszające się ciało tworzy intymny krajobraz, ukazuje się jako niewyczerpane źródło energii, siły i pożądania. Jest w ciągłym ruchu, nieustannie przemienia się i transformuje. Tańcząc ustanawia i kwestionuje granice pomiędzy swoją abstrakcyjnością a materialnością. Subtelnie uwydatnia swój potencjał fizyczny i emocjonalny. Bawi się formą i ciągle się jej wymyka, tym samym odzyskuje swoją autonomię i siłę sprawczą”.

Za koncepcję, choreografię i wykonanie odpowiadała Agnieszka Kryst, za dramaturgię: Agata Siniarska, za kompozycję przestrzeni i reżyserię świateł Agata Skwarczyńska. Spektakl Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach powstał w ramach „Poszerzania Pola” – programu choreograficznego warszawskiego Nowego Teatru i Art Stations Foundation i był koprodukcją z Nowego Teatru w Warszawie z Art Stations Foundation z Poznania. Rozmowa z twórcami była udostępniona następnego dnia w wersji online. Spektakl był pokazywany na scenie także w dniach 09–11.06, 01.07–02.07, 17.07–18.07.

Na walentynki odbył się otwarty pokaz warsztatu „Choreiry” Danieli Komędery-Miśkiewicz i Dominiki Wiak – otwartego procesu tworzenia ruchu. „Choreiry” było wydarzeniem towarzyszącym rocznemu researchowi „Szukamy i Tworzymy” współorganizowanemu wraz z Studio Oddaj Ciężar.

W dniach 21–29 marca Nowy Teatr pokazywał „Grupę warszawską” Eglė Švedkauskaitė – performatywny, mroczny spektakl dla młodzieży i o młodzieży dotyczący dorastania w czasach kryzysu klimatycznego i wizji globalnej katastrofy (premiera: 24.09.2020). Praca miała przynieść odpowiedzi na pytania: Działać albo nie działać? Czy mamy wobec świata jakieś powinności? Jak wierzyć dorosłym, skoro nie podołali oni zadaniu „pozostawiania świata lepszym miejscem dla swoich dzieci”? W jaki sposób wobec tych okoliczności bezwstydnie przeżywać wibrującą i ciekawską młodość?

„Grupa warszawska” to spektakl stworzony przez pięcioro warszawskich nastolatków, którego powstawanie niespodziewanie zostało przerwane przez światową pandemię. Reżyseria: Eglė Švedkauskaitė, dramaturgia: Michał Telega, choreografia: Agnieszka Kryst, wystąpili: Zuzanna Bojdecka, Stanisław Garapich, Karolina Laskowska, Marianna Wilska, Ignacy Zasadni. Spektakl był pokazywany także 29 i 30 maja.

W kwietniu (08.04–14.04) na publiczność czekała propozycja z pogranicza teatru i performance’u – „Jeden gest” Wojtka Ziemilskiego – poświęcona opowieści o świecie osób głuchych i o języku migowym (premiera: 24.09.2016). Autora interesował obszar porozumiewania się ze światem – światem słyszących i światem innych głuchych. „Interesuje mnie tu komunikacja – przekazywanie (i wytwarzanie, przetwarzanie) wiedzy, emocji, kultury. Jeśli język określa rzeczywistość („Granice mojego języka są granicami mojego świata” jak to opisuje Wittgenstein) to czego możemy dowiedzieć się o świecie z języków głuchych? Co w ich doświadczeniach komunikacji jest uniwersalne, a co – wyjątkowe?”. Spektakl pokazywano także w dniach: 15–16.05.

Po koniec kwietnia (24.04) W Nowym Teatrze odbyła się jedna z najciekawszych premier tanecznych sezonu 2021 w Warszawie – „Dance Mom” w choreografii Wojciecha Grudzińskiego. Spektakl nawiązujący do amerykańskiego reality show „Dance Moms”, którego fabuła koncentruje się na tańczących dzieciach i zachowaniach matek obserwujących konkurujące pociechy, opisuje relacje matki i dziecka. Tym razem w innych warunkach – w rodzinach patchworkowych, queerowych czy grupach plemiennych. Choreografia daleko wykracza jednak poza sferę prywatną i staje się politycznym manifestem.

Image

W „Dance Mom” wystąpiła matka Wojciecha Grudzińskiego, wychowana na warszawskim Mokotowie córka wojskowego i księgowej, ekonomistka z czterdziestoletnim stażem pracy. To jeden z najbardziej zaskakujących i odważnych debiutów teatralnych ostatnich lat.

Z materiałów: „Polityczna jest nie tylko kobiecość postrzegana przez pryzmat macierzyństwa, ale także figura kobiety w wieku po-reprodukcyjnym, która jest permanentnie wymazywana z kultury patriarchalnej. Pragnienie i ciało matki stają się niewidoczne, ustępując miejsca życiu dziecka”. Koncepcja, choreografia: Wojciech Grudziński, kreacja i taniec: Ewa Dziarnowska, Ewa Grudzińska, Wojciech Grudziński, Michał Sławecki, kontratenor (na żywo): Michał Sławecki, dramaturgia: Joanna Ostrowska, Paweł Soszyński. Spektakl koprodukowany przez Teatr im. Stefana Żeromskiego w Kielcach oraz Nowy Teatr, partnerem produkcji były: Teatr Studio im. Stanisława Ignacego Witkiewicza w Warszawie oraz Komuna/Warszawa. Spektakl wystawiono na scenie także w dniach 06.07–07.07.

Później Nowy Teatr przypomniał (03.05), jako wydarzenie online, projekt „Konstytucja na Chór Polaków” według pomysłu i reżyserii Marty Górnickiej, w choreografii Anny Godowskiej. Rejestracja spektaklu jeszcze z udziałem Kim Lee, zmarłego w 2020 roku na COVID-19, który był szeroko znaną polską drag queen pochodzenia wietnamskiego.

7 maja odbyła się sceniczna premiera „Silenzio!” Ramony Nagabczyńskiej, pierwotnie planowana na 13-14 lutego. Spektakl zawieszony między tańcem, performance a operą opowiadał o kobiecych głosach, silnie odwołując się do opery, dziedziny sztuk performatywnych wystawianej w niemalże niezmienionej formie od wieków oraz do starogreckiej praktyka aischyrologii, polegającej na używaniu obscenicznego języka. Nagabczyńska zwraca uwagę na fakt, że nie istnieje współczesny odpowiednik tej praktyki – wręcz przeciwnie: wulgaryzmy i odwołania do budzącego wstręt opisu cielesności wciąż bulwersują, gdy wychodzą z ust kobiet.

W choreografii Ramony Nagabczyńskiej wystąpiły Katarzyna Szugajew, Karolina Kraczkowska, Barbara Kinga Majewska i sama Ramona Nagabczyńska. Za opracowanie partii wokalnych odpowiadała Barbara Kinga Majewska, a za naukę tańców barokowych: Marta Baranowska (Cracovia Danza). Partnerami produkcji były Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Centrum w Ruchu. Spektakl zrealizowano w ramach drugiej edycji programu choreograficznego Poszerzanie pola. Choreografię pokazywano także w dniach 11.07–12.07, 13.11.

W maju na scenie zaprezentowano spektakl „Henrietta Lacks” Anny Smolar z 2017 r. Performatywna praca dotyczy czarnoskórej kobiety, jednej z nieuleczalnie chorych pacjentek, której komórki, pobrane do prowadzenia eksperymentów naukowych, okazały się jako pierwsze w historii nauki zdolne do namnażania. Komórki HeLa wzbudziły wiele emocji wśród naukowców. Co możemy powiedzieć o własności komórek? Czy mamy (np. moralne) prawo żądać rekompensaty finansowej za oddane tkanki? Czy powstałby cennik komórek? Ile kosztowałyby te zdrowe, a ile zrakowaciałe? Które z nich są cenniejsze?

Scenariusz: Anna Smolar, Marta Malikowska, Maciej Pesta, Sonia Roszczuk, Jan Sobolewski, reżyseria: Anna Smolar, współpraca dramaturgiczna: Piotr Gruszczyński, ruch: Jan Sobolewski & ensemble, występują:  Marta Malikowska, Maciej Pesta, Sonia Roszczuk, Jan Sobolewski/Rob Wasiewicz) to koprodukcja Nowego Teatru i Centrum Nauki Kopernik. Pierwszy pokaz work in progress odbył się w Centrum Nauki Kopernik we wrześniu 2016 roku w ramach Festiwalu Przemiany. Premiera pełnej wersji scenicznej odbyła się 23 kwietnia 2017 roku w Nowym Teatrze.

W czerwcu przez tydzień (21.06–30.06) na VOD Nowego Teatru można było obejrzeć zapis tanecznego spektaklu „Masakra” w choreografii Pawła Sakowicza z 2019 roku. Spektakl poświęcony był przejętym przez kulturę zachodu tańcom zniewolonych społeczności Brazylii, Haiti i Kuby, które zostały skodyfikowane i stały się popularną rozrywką dla wyższej klasy średniej. Z czasem samba, cha-cha, rumba, paso doble i jive stworzyły grupę latynoamerykańskich tańców towarzyskich, do dziś wykonywanych na turniejach tańca sportowego.

Na przełomie czerwca i lipca Nowy Teatr zaproponował także warsztaty (teatralne i taneczne) w ramach „Summer Camp | New Rules”. A wakacje rozpoczęły się wykładem kuratorskim Joanny Leśnierowskiej, kuratorki projektu „Poszerzanie Pola” (01.07). Punktem wyjścia dla tego choreograficznego programu produkcyjnego było pragnienie nakreślenia mapy różnorodnych praktyk i twórczych strategii współczesnej polskiej choreografii. „W tym niezwykłym i niezwykle trudnym sezonie 2020/2021, gdy niemożliwym stało się wspólne tańczenie i tańca oglądanie, wciąż możliwą okazała się właśnie tak rozumiana choreografia nieustannie i odważnie zaangażowana w twórczą konfrontację z naturalizowanymi i/lub narzucanymi nam sposobami postrzegania i doświadczania ciała i świata”. 

Image

W wersji online pokazano (05.07–18.07) „This is The Real Thing” Anny Nowickiej z 2018 r. – solowy spektakl w ramach programu choreograficznego „Poszerzanie pola”, w którym tancerka tworzy i dekonstruuje swoje środowisko, bawiąc się krajobrazem wizualnych znaczeń i możliwych odniesień.

Pod koniec lipca i w sierpniu zorganizowano warsztaty „Joga w Nowym” – zajęcia na świeżym powietrzu prowadziła Małgorzata Charzewska z JOGART na Mokotowie.

We wrześniu (02.09–04.09) Nowy Teatr zaprosił na projekt „Generation After 5. Showcase” – wydarzenie dla kuratorów opracowujących programy organizowane we współpracy z warszawskim scenami teatralnymi: Komuna/Warszawa, Teatr Powszechny, TR Warszawa, Teatr Studio. Zaprezentowano nowe prace takich artystów jak: Ramona Nagabczyńska, Małgorzata Wdowik, Grzegorz Jaremko, Magda Szpecht, Lena Schimscheiner, Weronika Pelczyńska, Agnieszka Kryst, Anna Karasińska, Agnieszka Błońska, Anna Smolar, Wojciech Grudziński, Katarzyna Wolińska, Wiktor Bagiński, Katarzyna Minkowska, Agnieszka Jakimiak, Katarzyna Kalwat.

19 listopada wystawiono spektakl „Tanz” Florentiny Holzinger w ramach Festiwalu Nowa Europa. Inne spojrzenia. Feministyczna praca przeznaczona tylko dla widzów pełnoletnich jest częścią trylogii, w której znajdziemy jeszcze „Recovery” i „Apollon”. Trylogia opowiada o ciele jako spektaklu i o jego dyscyplinowaniu. „Ramy dla „Tanz” stanowią zajęcia baletowe pod kierunkiem Beatrice Cordua, pierwszej baleriny, która zatańczyła w „Święcie wiosny” nago (Le Sacre Johna Neumeiera, 1972). Performerki przechodzą rygorystyczny trening z ballet d'action i tak zwanych „studiów sylficznych”. We wspólnych rytuałach uczą się panować nad swoim ciałem i umysłem, a także nabywają nadprzyrodzone moce, takie jak latanie. Ich zadanie to dążenie do doskonałości w efemerycznym świecie, przekształcanie tego, co rażące, w to, co wzniosłe. Z operowej scenerii wyłania się brutalna parodia sensacyjnych obrazów znanych z baletu, komedii i pornografii. Reżim spojrzenia znajduje odbicie w postaci producenta porno, który dokumentuje spektakl. TANZ to spektakl z udziałem kobiet w wieku od dwudziestu do osiemdziesięciu lat”. Pomysł i choreografia: Florentina Holzinger, performance z udziałem: Renée Copraij, Beatrice Cordua, Evelyn Frantti, Lucifire, Annina Machaz, Netti Nüganen, Suzn Pasyon, Laura Stokes, Veronica Thompson, Lydia Darling, dramaturgia: Renée Copraij, Sara Ostertag.

Listopad zakończyły trzy pokazy „Thrillera” Pawła Sakowicza i Anny Smolar (29.11–30.11) – spektaklu z 2018 r. przeznaczonego dla widzów od 13 lat, w którym artyści zwracają uwagę na to, jak ważne jest zaufanie do własnego ciała i wsłuchiwanie się w jego sygnały, a przywołując sytuacje uważane za wstydliwe normalizują rozmowę na ich temat.

W grudniu Nowy Teatr, z powodu zachorowania jednego z artystów na COVID-19 musiał odwołać pokaz „Jezabel” Cherish Menzo w ramach Festiwalu Nowa Europa. Inne spojrzenia, w zamian pokazał (17.12–18.12) zapis wideo. „Jezabel” to spektakl taneczny inspirowany „Video Vixen” – modelkami, które pojawiały się w hiphopowych teledyskach na przełomie XX i XXI wieku. „Obrazy obecne w mediach, a w szczególności w teledyskach, często ukazywały kobietę w sposób hiper-sensualny. Powtarzające się motywy w hiphopowych teledyskach wzmacniają stereotypy związane przede wszystkim z czarnoskórymi kobietami. Video Vixens – określane również jako „hip hop honeys” albo „video girls” były przedmiotem ostrej krytyki. Często określano je „Jezabels" końca lat 90. i początku XXI wieku. Przed erą YouTube’a, kiedy MTV wciąż oznaczało Music Television, model Video Vixen odgrywał główną rolę w teledyskach. Za sprawą dosadnych tekstów (zazwyczaj pisanych przez mężczyzn) oraz zmysłowego, uwodzicielskiego wyglądu skąpo odzianej Vixen, jej występ miał ogromny wpływ na estetykę tych klipów. Jak również na popularność (męskiego) artysty. W ciągu ostatnich dwudziestu lat Video Vixen zarówno na tym skorzystała, jak i ucierpiała. Obecnie postać ta jest czymś więcej niż tylko uprzedmiotowionym modelem w kulturze zdominowanej przez mężczyzn”.

Sezon 2021 zakończony został 28 grudnia premierą performance’u „1.8 M” Iwana Wyrypajewa, granego w trzech językach, polskim, białoruskim i rosyjskim. Ten projekt teatralny wspierał więźniów politycznych przeciwstawiających się reżimom totalitarnym w Białorusi i innych krajach. Spektakl został oparty na tekstach, które więźniowie polityczni wypowiadali w sądach i pisali w listach do swoich bliskich, tytuł zaś odwoływał się do przestrzeni 1,8 metra kw. przeznaczonej na każdą osadzoną osobę w przepełnionych białoruskich więzieniach. W ramach prezentacji projektu w Nowym Teatrze odbyła się także akcja charytatywna na rzecz osób doświadczonych represjami.

Reżyseria: Iwan Wyrypajew, muzyka: Jacek Jędrasik (projekt „Warszawiak”), konsultacja choreograficzna: Paweł Sakowicz, wystąpili: Bartosz Bielenia, Ewelina Pankowska, Walentina Sizonenko, Paweł Haradnitski, Palina Dabravolskaja, Igor Shugaleev, Palina Chabatarova, Daria Polunina. Producent projektu: WEDA projekt/Fundacja Sztuki Kreatywna Przestrzeń, koproducent: Nowy Teatr w Warszawie. 

Image

Nota wydawnicza

Wydawnictwo elektroniczne Centrum Teatru i Tańca w Warszawie, Warszawa 2022

Przygotowanie raportu:
Sandra Wilk na zlecenie Fundacji Scena Współczesna

Autorzy zdjęć:
WILK, materiały dokumentacyjne z nagrań

Link do części 2  analizy: TUTAJ

O analizie

Przygotowana na zlecenie Fundacji Scena Współczesna analiza pt. "Rynek tańca w Warszawie w 2021 roku" podzielona została na dwie części, a w każdej z nich omówiono poszczególne segmenty rynku. Część 1 obejmuje wprowadzenie, dane statystyczne i wydarzenia głównych organizatorów, z kolei część 2 zawiera wydarzenia mniejszych organizatorów, festiwale i podsumowanie. Całość składa się na przekrojowy obraz najważniejszych wydarzeń zorganizowanych w ubiegłym sezonie artystycznym.

Analiza była konsultowana z członkami Branżowej Komisji Dialogu Społecznego do spraw tańca (BKDS Taniec).

CZĘŚĆ 1: 
- Wprowadzenie
- Wydarzenia w skrócie
- Festiwale w skrócie
- Główne wydarzenia

CZYTAJ ONLINE: Rynek tańca w Warszawie w 2021 r. - analiza (część 1) - online

POBIERZ PLIK PDF: Rynek tańca w Warszawie w 2021 r. - analiza (część 1)

CZĘŚĆ 2: 
- Inne wydarzenia
- Festiwale tańca
- Wydarzenia specjalne
- Podsumowanie

CZYTAJ ONLINE: Rynek tańca w Warszawie w 2021 r. - analiza (część 2) - online

POBIERZ PLIK PDF: Rynek tańca w Warszawie w 2021 r. - analiza (część 2) 


Dowiedz się więcej

Przygotowana na zlecenie Fundacji Scena Współczesna analiza pt. "Rynek tańca w Warszawie w 2021 roku" podzielona została na dwie części, a w każdej z nich omówiono poszczególne segmenty rynku. Część 1 obejmuje wprowadzenie, dane statystyczne i wydarzenia głównych organizatorów, z kolei część 2 zawiera wydarzenia mniejszych organizatorów, festiwale i podsumowanie. Całość składa się na przekrojowy obraz najważniejszych wydarzeń zorganizowanych w ubiegłym sezonie artystycznym.

Analiza była konsultowana z członkami Branżowej Komisji Dialogu Społecznego do spraw tańca (BKDS Taniec).

CZĘŚĆ 1: 
- Wprowadzenie
- Wydarzenia w skrócie
- Festiwale w skrócie
- Główne wydarzenia

CZYTAJ ONLINE: Rynek tańca w Warszawie w 2021 r. - analiza (część 1) - online

POBIERZ PLIK PDF: Rynek tańca w Warszawie w 2021 r. - analiza (część 1)

CZĘŚĆ 2: 
- Inne wydarzenia
- Festiwale tańca
- Wydarzenia specjalne
- Podsumowanie

CZYTAJ ONLINE: Rynek tańca w Warszawie w 2021 r. - analiza (część 2) - online

POBIERZ PLIK PDF: Rynek tańca w Warszawie w 2021 r. - analiza (część 2)